Astrid Haerens, auteur: 'Elsene straalt veel heimwee uit'

BRUZZ wil weten hoe het is om in Elsene te wonen. Wij belden aan bij twee opmerkelijke bewoners. Astrid Haerens: "We komen allemaal van verschillende plekken die we missen, maar we maken er hiér samen het beste van."

Als Elsene een stadsdichter zou hebben, dan zou het Astrid Haerens zijn. Ze woont er nog geen vier jaar, maar doceerde en exposeerde al in verschillende plaatselijke huizen en kreeg een plaats op in de Elsense cultuurraad. Onlangs verscheen bij Polis haar debuutroman over Brussel, Stadspanters, waarin voor Elsene een kleine bijrol is weggelegd. Dit jaar ondernam ze een poëtische mini-odyssee door de gemeente. Met een caravan, hoe on-Ixellois! “Dat cliché van de chique gemeente klopt helemaal niet.”

Waar anders met Astrid Haerens (28) afspreken dan bij een koffie en huisgemaakte ice tea in een lunchtime lively Café Belga? Zij komt uit het West-Vlaamse Zwevegem en belandde, met tussenstops in Antwerpen, Bujumbura en Sint-Gillis, in 2013 in de Brouwerijstraat. Sindsdien heeft ze zich in een ijltempo geïntegreerd, met als climax Stadsklanken, een nomadentocht door eigen gebuurte, om verhalen te verzamelen.

“Ik heb prachtige dingen meegemaakt in mijn caravannetje. Van een bewogen, maar conflictloze discussie tussen mensen met Congolese, Senegalese en Marokkaanse roots, tot een koppel waarvan de man met tranen in zijn ogen vertelde hoe de stem van zijn vrouw zijn tinnitus verzacht. Misschien wel de mooiste anekdote hoorde ik van een vrouw uit Marokko. Zij buigt de stadsgeluiden om tot klanken uit haar jeugd. Het belletje van het restaurant onder haar appartement op de Tulpstraat wordt zo het getsjirp van een Marokkaans vogeltje.”

Haerens verwerkte al die verhalen tot een cyclus van elf gedichten. Die verschijnt in de vorm van een website en app met interactieve gedichtenkaart van Elsene. Wie beter dus dan zij om de essentiële Elsenaar te distilleren, om de ziel van de gemeente bloot te leggen?

“Gevoelig en menselijk. Dat is wat bij me opkomt. Elke Elsenaar heeft andere wortels en draagt een ander karretje met zich mee. Het gevolg is een bonte waaier van kleur en meer dorpse samenhorigheid. ‘We komen allemaal van verschillende plekken die we missen, maar we maken er híér samen het beste van,’ zoiets. Maar het is ook veel heimwee, zoals bij die Marokkaanse vrouw. Elsene straalt veel heimwee uit. De mensen verlangen naar hun thuisland, binnen of buiten Europa, en vaak ook naar de natuur. Dat heb ik zo vaak gehoord, terwijl Elsene zo’n groene gemeente is.”

Maar de hyperdiversiteit (170 nationaliteiten, red.) heeft een keerzijde, dat beseft ook de woordkunstenares. “De gigantische expat community is loaded en drijft de huizenprijzen enorm op. Dat is dan weer jammer voor de ‘inheemse’ Elsenaren. Ik zou intussen nergens anders meer willen wonen in Brussel, maar dat zou ook mijn reden zijn om hier weer te vertrekken, omdat ik het niet kan betalen.” Toch is het stereotype van Elsene als vrij fancy gemeente allesbehalve accuraat volgens Haerens. “Niks pink omhoog, je kan hier jezelf zijn. Meer diversiteit betekent minder oordelen. Dat geeft een thuisgevoel dat ik hier voor het eerst pas weer heb gevoeld sinds ik Zwevegem verlaten heb.”

Waar droomt de gemeentedichteres zelf nog van? “Een kortverhalenbundel schrijven over het leven van de Elsenaren, waarin dat melancholische opnieuw komt bovendrijven. Dat en misschien een schattig arbeidershuisje op de Korte Malibranstraat.”