Brussel stemt voortaan elektronisch met papieren bewijs

Het Brussels Parlement heeft vrijdag een ordonnantie en resolutie goedgekeurd dat in heel het gewest een systeem van elektronisch stemmen met papieren bewijsstuk invoert, zowel voor de gemeenteraads- als voor de regionale, federale en Europese verkiezingen.

De stemming gebeurde met 65 stemmen voor van de meerderheid, Groen en Vlaams Belang, 12 tegen van Ecolo en PVDA en 3 onthoudingen van N-VA.

De hervorming komt er nadat het oude systeem van elektronisch stemmen bij de vorige stembusgangen getroffen was door een bug. Bovendien was het stemmateriaal stilaan verouderd en groeide de kritiek dat er geen controle mogelijk was bij het bestaande systeem.

Daarom werd bij de vorige verkiezingen in Sint-Gillis en Sint-Pieters-Woluwe een "ticketing-systeem" als proef uitgetest, waarbij de kiezer na zijn elektronische stem ter controle een uitprint krijgt van zijn keuze. Die uitprint wordt dan in een urne gestopt, zodat bij problemen een hertelling van stemmen kan gebeuren. Dat systeem wordt nu dus in heel het Gewest ingevoerd.

Het voorstel van ordonnantie voorziet ook de mogelijkheid dat het stemmateriaal gehuurd kan worden, om problemen rond de opslag en het onderhoud van het materiaal te vermijden. Voorwaarde is wel dat er een evenwichtige financiële oplossing tussen gemeente, federale staat en gewest gevonden wordt, met onder meer een federale bijdrage van minstens 20 procent in de huur en een bijdrage van het gewest.

Daarnaast zal de broncode van de stemsoftware voor de verkiezingen bekend gemaakt worden. Die broncode mag ook niet versleuteld worden om risico's op een informaticabug te beperken. De regering dient verplichte en bezoldigde opleidingen te organiseren voor personen die de stemverrichtingen moeten begeleiden. In de resolutie wordt hetzelfde gevraagd van de federale regering voor de verkiezingen die onder haar bevoegdheid vallen.

Potlood en papier
N-VA onthield zich bij de stemming. Johan Van den Driessche benadrukte dat zijn partij voorstander is van elektronisch stemmen, maar hij wees op mogelijke problemen bij de manuele hertelling. Dat zorgt voor juridische onzekerheid. "Quid in geval van afwijkingen? Hoe vaak hertelt men in dat geval? Welke hertelling is geldig? Wat indien iemand zijn naam op het bulletin schrijft? Is dat ongeldig?"

Ecolo en PVDA stemden tegen. Zij pleitten voor de terugkeer naar potlood en papier: de meest betrouwbare en goedkoopste oplossing. Zoé Genot (Ecolo) wees erop dat in de meeste buurlanden op deze manier gestemd wordt, ook al werd er in een aantal landen gedurende een bepaalde periode elektronisch gestemd werd. Mathilde El Bakri (PVDA) had ook vragen de uitprint die de kiezer van zijn stem krijgt: "Wie zegt dat de barcode die op die print staat, de juiste code is?"