Brusselaars verknocht aan hun markt

80 procent van de Brusselaars gaat minstens één keer per maand naar een markt. 40 procent doet dat elke week. Dat blijkt uit een enquête van Atrium, het gewestelijk agentschap voor de ondersteuning van de handel. Het agentschap zet in op een betere begeleiding van marktkramers en gemeenten die markten organiseren.

Een halve eeuw geleden leken markten ten dode opgeschreven. Ze zouden allemaal de baan moeten ruimen voor supermarkten. De ouderwetse markt kende de voorbije decennia echter een opvallende comeback in Brussel. Dat blijkt uit een studie van de Université Libre de Bruxelles (ULB) en Atrium, voorgesteld door minister van Economie Didier Gosuin (Défi).

Alleen al in de laatste vijf jaar steeg het aantal markten met 20 procent. Wekelijks zijn er nu 92 markten in het hoofdstedelijk gewest. De Brusselaars vinden dan ook vlot hun weg naar de markt. Uit een rondvraag door Atrium blijkt dat 80 procent minstens één keer per maand een markt bezoekt. 40 procent doet dat elke week.

Markten spelen een rol in de stedelijke economie. Het aantal bedrijven in de ambulante handel, meestal kleine zelfstandigen, steeg tussen 2008 en 2015 met bijna 15 procent tot meer dan 800. Bovendien profiteren veel omliggende handelszaken mee van de markten. “We denken vaak dat markten concurrentie betekenen voor plaatselijke handelaars, maar een meerderheid van de ondervraagden vindt net dat ze meer klanten aanbrengen,” zegt Gosuin.

Gezellig
Daarnaast zijn markten ook steeds belangrijker voor de ontwikkeling van wijken. “Ze spelen een rol voor de sociale cohesie door hun gezelligheid en nabijheid”, zegt Arnaud Texier, directeur bij Atrium.

Het hervonden succes van de markt heeft onder meer te maken het vermogen om in te spelen op nieuwe consumptiepatronen zoals de vraag naar biologische voeding en korte ketens. Markten bieden in dat verband ook het voordeel dat de consument vragen kan stellen aan de verkoper. Markten kunnen ook beter inspelen op de vraag om meer inkopen te kunnen doen buiten de werkuren. Vandaar het groeiende succes van de avondmarkt.

Het aanbod veranderende ook met de komst van mobiele bars en food trucks. Soms is er ook randanimatie in de vorm van muziek. “Markten hebben zich opnieuw uitgevonden als een feestelijk moment op een gezellige plek,” aldus nog Texier.

‘Op de markt leer je verkopen’
Een ander voordeel van de markt is dat ze een laagdrempelige omgeving bieden aan beginnende ondernemers of mensen die nieuwe producten willen aanbieden. De bekende chocolatier Laurent Gerbaud legde de basis voor de zijn succes bijvoorbeeld op de zondagse markt van Bosvoorde.

“Na mijn eerste jaar als zelfstandige stevende ik af op een faillissement”, getuigt Gerbaud. “Via een vriend kwam ik dan op de markt van Bosvoode terecht. Mijn product sloeg er bijna meteen aan en met die inkomsten kon ik mijn schulden terug betalen en stap voor stap investeren in nieuw materiaal, een vaste stek en personeel.”

Ondertussen heeft Gerbaud zeven vaste werknemers in dienst en baat hij een boetiek uit rechtover Bozar. Een succesverhaal, met dank aan de markt. “Ik sta nog altijd elke zondag in Bosvoorde omdat de sfeer er heel tof is. Het is ook de plek waar je leert je eigen producten presenteren en verkopen. Voor ik op de markt stond, was ik op dat vlak een dikke nul. Je kan er experimenteren zonder het risico van een eigen winkel te openen.”

Begeleiding
Ondanks al deze factoren blijft het een hele uitdaging om een succesvolle markt op poten te zetten. Daarom werkte Atrium ook aan een informatiegids met tips. Gemeenten die bepaalde wijken een nieuwe dynamiek willen geven met een markt kunnen er leren van de goede voorbeelden uit het recente verleden. Daarnaast werkt Atrium aan een betere begeleiding van beginnende marktkramers.