De atypische ambassadeur van Malta

Nu Malta voorzitter is van de EU staat de kleine staat wat meer in de belangstelling. Malta wordt niet alleen omgeven door mysterie, het heeft ook een atypische ambassadeur. Ray Azzopardi (°1956) werd diplomaat na een carrière van meer dan veertig jaar in de media en de showbusiness. “Als mediafiguur moest ik voortdurend informatie verspreiden. In de diplomatie moet ik terughoudend zijn.”

Op de koffie gaan bij de ambassadeur van Malta en geen vragen stellen over de ‘Orde van Malta’, dat zou pas getuigen van wereldvreemdheid. Als de Orde in het nieuws komt, worden er meer vragen gesteld dan antwoorden gegeven. Rond de Orde blijft een waas van geheimzinnigheid hangen. Maar hoe zit het met de reputatie in het thuisland Malta? Ray Azzopardi: “Als we het over de Orde van Malta hebben, dan spreken we over The Sovereign Military Hospitaller Order of Saint John of Jerusalem of Rhodes and of Malta, afgekort als SMOM en niet over andere organisaties die ook onder de noemer ‘Orde van Malta’ door het leven gaan. Mensen mogen zich niet laten misleiden. De Orde heeft in mijn land een uitstekende reputatie. Ze is actief in 120 landen en zorgt voor behoeftigen met sociaal werk, medische hulp en humanitaire acties, dat alles vooral in gebieden waar conflicten woeden of natuurrampen plaatsvinden. Menselijke waardigheid staat bij de Orde voorop, met ras of godsdienst, wordt geen rekening mee gehouden, de Orde helpt wie hulp nodig heeft.”

“De Orde van Malta werd gesticht in 1133 en hangt van geen enkele staat of regering af. Ze heeft wel diplomatieke relaties met 120 landen en is lid van de Verenigde Naties. De Orde is neutraal, onpartijdig en apolitiek.”

Azzopardi voelt zich erg in zijn sas in Brussel en het - nochtans vaak grijze, regenachtige - weer stoort hem niet. “Niet dat ik niet van het zuiderse weer in mijn land hou, maar het kan er erg warm zijn.”

Toch staat het weer niet op één als hij vertelt waarom onze hoofdstad hem erg bevalt. “Brussel is een echte kosmopolitische stad, een stad met lekker eten en een echte cafécultuur, schitterende art-nouveaugebouwen en prachtige parken en openbare ruimten,“ zegt Azzopardi. “Ik weet niet of de Brusselaars beseffen hoeveel de stad te bieden heeft op cultureel vlak. Er zijn zoveel interessante plekken in Brussel, er zijn niet alleen de Munt en Bozar. En ik bezwijk iedere keer opnieuw voor de Belgische chocolade. Brussel is een unieke stad, gelegen op een paar uur van om het even welke Europese hoofdstad. Brussel laat het beste van België zien.” Wat deelt Brussel met Valetta, de hoofdstad van Malta? Azzopardi: “Heel veel zaken, maar zeker de tweetaligheid. Iedere Maltees kent Engels en Maltees. Brussel is de hoofdstad van Europa en mijn land is heel erg pro-Europa, de regeringen in mijn land hebben zich altijd veel moeite getroost om ‘Europa’ uit te leggen en dat is nodig. Europa verdient het, het is een prachtig project.”

Het Maltees is een van de officiële talen van de Europese Unie, overigens de enige semitische. Maltees stamt af van het Siculo-Arabisch, de variant van het Arabisch die zich in Sicilië ontwikkelde en tussen de negende en twaalfde eeuw overwaaide naar Malta. Het Maltees is een unieke tak van het Arabisch, die ontstaan is onafhankelijk van het literaire Arabisch. Het onderging de voorbije achthonderd jaar een proces van latinisatie. De helft van de woordenschat is afgeleid van het Italiaans en het Siciliaans, Engelse woorden zijn goed voor zes tot twintig procent van de woordenschat. De semitische basis is goed voor één derde van de woordenschat.”

Azzopardi spreekt ook vol vuur over de Maltese keuken: “Winteravonden brengen kommen met gouden minestra, een dikke groentesoep geserveerd met Maltees brood en olie. De zee brengt ons lekkere vis, aljotta is een heerlijke vissoep met look...” En zo had hij meteen een menukaart van een goed restaurant samengesteld.

Muzikant
Azzopardi speelt klarinet, saxofoon, piano en viool. Hij was radio en tv-presentator, produceerde en presenteerde ontbijtshows op radio ONE. Azzopardi: “Malta telt meer dan dertig radiostations en zeven tv-zenders, het is mediatiek een ongemeen boeiend land. Ik begon mijn carrière op twintigjarige leeftijd bij de nationale zender Malta Radio met liveshows, nadien heb ik jazzprogramma’s gepresenteerd - mijn favoriet is Ken Vandermark, een Amerikaanse jazzcomponist, saxofoonspeler en klarinettist.” Iedere zondag presenteerde hij urenlange liveshows op televisie, waarvoor hij Malta rondtrok. “Ik mis de media en het lesgeven aan toekomstige journalisten heel erg, maar ook mijn baan als ambassadeur voor België, Luxemburg en de NAVO is ongemeen boeiend,” zegt Azzopardi.

Malta is een klein eiland met iets meer dan 400.000 inwoners en een bloeiende economie - “We zijn alle crisissen te boven gekomen” - in textiel, scheepvaart, elektronica en financiën. “Ook de filmindustrie heeft Malta met zijn mooi weer en 7.000 jaar geschiedenis ontdekt.” Voor de ambassadeur van een klein land is Brussel een paradijs om aan networking te doen, vertelt Azzopardi. “Als ik naar alle activiteiten zou gaan die de ambassades organiseren en alle ambassadeurs zouden present tekenen, dan zouden we elkaar iedere dag twee tot drie keer ontmoeten,” zegt Azzopardi. “Het is een ontzettend druk leven,” bevestigt hij, “maar in de media was mijn leven even druk.