Enfant Terrible: Arthème Gliksman van theatercafé Le Jardin de ma Soeur

Ik run dit etablissement al een kwarteeuw. Destijds kwam ik niet rond als acteur en moest ik er een tweede job bijnemen. Zo werd ik associé van Madame Georgette in Le Jardin de ma Soeur. Dat was toen een cercle privé. Mijn vader was er vaste klant en ik vergezelde hem weleens.

Madame Georgette overleed in 1996. Van haar heb ik veel geleerd, bijvoorbeeld de omgang met klanten. In die tijd was ik namelijk niet zo sociabel. Samen hebben we van Le Jardin eerst een pianobar en vervolgens een theatercafé gemaakt. De allereerste voorstelling was een monoloog, geschreven door mijn vader. Ik speelde Netteke, een verslonsde huisvrouw.

Inmiddels ben ik toe aan mijn 23ste seizoen. Het programma is nog altijd een combinatie van eigen voorstellingen en externe producties, een mix ook van Franse chanson en verhalen. Begin jaren 2000 heb ik het een tijdlang ook in het Nederlands geprobeerd, maar er kwamen te weinig toeschouwers. Het Vlaamse theatercircuit was toen nog erg gesloten.

De Vismarkt is nu een hippe bobowijk. Dat was vroeger anders. Ik ben opgegroeid in Schaarbeek, maar als kind kwam ik soms naar de restaurants in deze buurt. De wijk had toen een volkse, niet al te beste reputatie. Geen buurt waar je alleen moest rondlopen, vond mijn moeder.
Mijn jeugd was enigszins ongewoon. Ik ben een kind van de zonde. Mijn ouders waren niet getrouwd en zijn later ook nooit getrouwd. Toen we midden jaren negentig de kans kregen om het hoekhuis te kopen waarin Le Jardin de ma Soeur gevestigd is, hebben we elk een etage uitgekozen, alle drie boven elkaar.

Mijn vader was bibliothecaris en is later zelf gaan schrijven. Mijn moeder werkte als directiesecretaresse bij een Amerikaanse bank. Zij is later gaan schilderen.

Allebei waren ze fervente verzamelaars, mijn vader van meubelstukken, mijn moeder van antiek aardewerk. Soms leek het een wedstrijd tussen hen. Zelf ben ik op mijn negende begonnen met verzamelen: porselein, stoffen.

Mijn vader is een kleine twee jaar geleden overleden. Hij was meer een vriend dan een vader. Bijna dertig jaar hebben we samengewerkt, ook in het café. Hij schreef theaterteksten, maar lapte ook de ramen als het nodig was.

Ik ga de zaak nu wel anders aanpakken. Ik heb het niet willen doen zolang mijn vader leefde, want hij wilde alles klein en discreet houden, ver weg van alle commercie. Ik wil dat ook, maar het is niet meer mogelijk. Op de dagen dat er geen voorstelling is, komt er veel te weinig volk naar het café. Er zijn minder habitués en er komen ook minder mensen uit pure nieuwsgierigheid binnen. Er wordt trouwens ook minder gedronken. Vroeger had ik wel twaalf soorten champagne in de aanbieding, nu nog één.

Er moet dus iets veranderen. Le Jardin de ma Soeur zal zichtbaarder worden, met een terras op de Vismarkt. In de winter zal er theater zijn, in de zomer alleen café. Dat is een stuk duidelijker voor de klanten.

Ik ga ook weer samenwerken met een vennoot. Het zal mij wat meer vrijheid geven. Zoals het nu gaat, is het geen leven meer. Ik doe alles in mijn eentje. Ik ben cafébaas, programmator, regisseur en ook madame pipi. Alleen van mijn poezen, Gaspar en Mariëtte, krijg ik wat steun voor de pr.

Dat harde werken is jarenlang een houvast geweest, zeker in de moeilijke periode na de dood van mijn man. Maar nu is het tijd om me weer af en toe te laten verrassen door het leven.

> Arthème Gliksman (55)
volgde een acteursopleiding aan het Brusselse Conservatorium. Sinds begin jaren negentig baat hij het theatercafé Le Jardin de ma Soeur uit op de Vismarkt (Brandhoutkaai). Hij woont al ruim twintig jaar boven de staminee.