Fietsen in Brussel c Bart Dewaele
© Bart Dewaele

Fietsers willen minder auto's en schonere lucht

Tim Gatzios
© BRUZZ
20/02/2017

Fietsen in Brussel is een hachelijke onderneming. Mensen die zich verplaatsen met de fiets vinden zowat allemaal dat er te veel auto's zijn. Acht fietsers op de tien vinden dan ook dat de lucht op hun route te vuil is. Ze voelen zich onveilig op de fiets, wat wellicht komt door oncomfortabele routes en onvoldoende ruimte. Dat blijkt uit een grootschalige enquête van de Fietsersbond en GRACQ, de Franstalige tegenhanger.

Er zijn steeds meer fietsers in Brussel, dat blijkt uit de jaarlijkse tellingen, maar dat betekent nog niet dat die fietsers zich op hun gemak voelen in het verkeer. Er is een gebrek aan comfort, veiligheid en ondersteuning voor fietsers. Er is nochtans potentieel, want de meeste bestemmingen zijn wel op fietsafstand en heel wat werkplekken zijn fietsvriendelijk.

Dat blijkt uit een enquête bij 2.300 Brusselse fietsers. Ook fietsers (en niet-fietsers) in Vlaanderen en Wallonië werden bevraagd, goed voor 6.910 online antwoorden. 8 procent van de respondenten (ca. 500) fietst zelf niet. De belangrijkste drempels zijn een gebrek aan aangepaste infrastructuur (90%) en het weer (87%).

Kilometerheffing tegen autodruk
Brusselse fietsers zeggen onder meer dat ze te weinig ruimte krijgen (81%). Die ruimte is nochtans nodig, want het autoverkeer op hun route is te druk, zeggen ze bijna allemaal (90%). Bovendien worden ze vaak geconfronteerd met agressief rijgedrag van automobilisten, wildparkeren, te hoge snelheden. Dat zorgt voor een groot gevoel van onveiligheid: amper 18 procent van de fietsers voelt zich veilig. De helft van de fietsers vermijdt sommige bestemmingen daarom met kinderen of kleinkinderen.

De Fietsersbond en GRACQ betreuren dat de problemen met de tunnels in 2016 niet geleid hebben tot andere mobiliteitskeuzes die moeten leiden tot minder autodruk en meer veiligheid. Er is wel al een aarzelende aanzet tot een ander mobiliteitsbeleid, met de slimme kilometerheffing voor vrachtwagens en de invoering van het Gewestelijk Parkeeragentschap. Brusselaars doen meer en meer aan autodelen, en de auto krijgt hier en daar minder plaats.

Toch moet er meer gebeuren: om de veiligheid van fietsers te vergroten moet er een algemene slimme kilometerheffing komen. De lasten voor autogebruik moeten hoger, de ruimte voor auto's kleiner. Mensen kunnen uit hun auto's gelokt worden door de aanleg van randparkings, ook een intentie van het Brussels Gewest.

Elke grote weg een fietspad
Ook het comfort laat te wensen over. Amper een vijfde van de fietsers vindt de wegverharding comfortabel genoeg (19%). Ook overstappen op andere vervoermiddelen is te moeilijk. Zo vinden de meeste fietsers dat ze niet goed terechtkunnen in treinstations (13% zegt van wel). De fiets combineren met bus, tram of metro is ook moeilijk (19 procent zegt dat dit geen probleem is, hoewel de fiets in Brussel wel mee mag op de metro en de meeste trams).

Er zijn niet altijd genoeg stallingen, verklaart de Fietsersbond de ontevredenheid. En perrons zijn niet altijd gemakkelijk te bereiken. Daarom moet er meer geïnvesteerd worden in fietsgoten, -liften en -parkings. Er wordt wel geïnvesteerd in fietsparkings, maar het mogen er meer zijn, en aan grote stations moeten ze beveiligd worden.

De Gewestelijke Fietsroutes (GFR) zijn ondertussen bewegwijzerd en dat is goed, maar om het comfort te vergroten moeten alle hoofdwegen afgescheiden fietspaden krijgen, en er moet een netwerk van fietssnelwegen uitgebouwd worden, vinden de Fietsersbond en GRACQ.

Dramatische luchtkwaliteit
Slechte lucht is een belangrijk thema, afgelopen weekend gaven activisten verschillende standbeelden in Brussel nog een mondmasker om schone lucht te vragen. En ook fietsers vragen propere lucht: amper 9 procent vindt de luchtkwaliteit op zijn of haar fietsroute goed. Ter vergelijking: in Vlaanderen is dat 19 procent, in Wallonië zelfs 40 procent.

Om de luchtkwaliteit te verbeteren plant het Brussels Gewest een lage emissiezone vanaf 2018 (LEZ), maar die moet sneller ingevoerd worden, en sneller strenger worden. Bij piekmomenten moeten dieselwagens zelfs verboden worden, denken de verenigingen.

Lichtpuntjes
Toch is het niet allemaal kommer en kwel. Veel fietsers werken in fietsvriendelijke bedrijven, die fietsvergoedingen en voorzieningen zoals douches aanbieden (60%). Dat is dankzij de bedrijfsvervoersplannen. En de fiets heeft een enorm potentieel, want maar liefst 88 procent van de respondenten zegt dat de belangrijkste bestemmingen op fietsafstand zijn.

Extra investeringen in infrastructuur en veiligheid zouden dus kunnen leiden tot fors meer fietsers.

Fijn dat je wil reageren. Wie reageert, gaat akkoord met onze huisregels. Hoe reageren via Disqus? Een woordje uitleg.

Lees meer over: Samenleving

Lees ook

Iets gezien in de stad? Meld het aan onze redactie

Site by wieni