Kennis over vroedvrouwen ondermaats bij Brusselse vrouwen

Brusselse vrouwen weten weinig over wat vroedvrouwen doen en wat ze kunnen betekenen voor aanstaande moeders. Nochtans kunnen vroedvrouwen net zo goed consultaties doen en vrouwen tijdens hun zwangerschap intensief begeleiden.

Een onderzoek van de VUB en de Erasmushogeschool bracht die gebrekkige kennis aan het licht. De resultaten verschenen onlangs in het Engelstalige tijdschrift Midwifery.

Vaker dan in andere landen, wordt in België de zorg rond zwangerschap en bevalling georganiseerd rond risico. Meer dan 95 procent van de geboortes gebeurt in ziekenhuizen in aanwezigheid van een gynaecoloog. Ter vergelijking: in Nederland bevalt een derde van de zwangere vrouwen thuis samen met een vroedvrouw.

“De meeste vrouwen weten dat vroedvrouwen hen kunnen bijstaan bij de arbeid en tijdens de bevalling zelf, maar weinig Brusselse vrouwen zijn ervan op de hoogte dat ze al van in het prille begin van hun zwangerschap terechtkunnen bij een vroedvrouw. Niet alleen voor informatie, maar ook voor een zwangerschapstest, bloedonderzoek, de opvolging van een normale zwangerschap en concrete tips,” zegt Elke Van Den Bergh, vroedvrouw en lactatiedeskundige bij Zwanger in Brussel.

Die organisatie, gevestigd in hartje Molenbeek, groepeert vier vroedvrouwen en werkt nauw samen met partners zoals ziekenhuizen, gynaecologen en osteopaten. Als enige Nederlandstalige groepspraktijk in Brussel merken zij de nood aan juiste informatie bij aanstaande moeders.

“Er komt heel wat onbekends op de jonge ouders af. Duidelijke en correcte informatie krijgen, is essentieel, zodat vrouwen gericht kunnen kiezen,” bevestigt Katrien Beeckman, onderzoeker aan de VUB en verbonden aan het Universitair Ziekenhuis in Brussel. Zij voerde samen met haar collega’s van de Erasmushogeschool het onderzoek uit bij 830 Brusselse vrouwen tussen 15 en 44 jaar. “De resultaten verrassen ons niet. Vooral jonge vrouwen en vrouwen zonder kinderen hebben weinig kennis over de competenties van een vroedvrouw. Uit de studie blijkt ook dat meer dan negentig procent van de ondervraagden een gynaecoloog verkiest boven een vroedvrouw. Onbekend is nog steeds onbemind,” vervolgt Beeckman.

Hanan Ben Abdeslam, stafmedewerker bij het Expertisecentrum Volle Maan Brussel, bevestigt de resultaten van het onderzoek. Het centrum verstrekt juiste en objectieve informatie en documentatie rond zwangerschap, bevalling en kraamperiode.

“Weinig vrouwen weten bijvoorbeeld dat het ziekenfonds een consultatie bij een vroedvrouw in veel gevallen terugbetaalt,” zegt Ben Abdeslam. “Ook merken wij, vanuit het Expertisecentrum, dat vrouwen uit zwakkere sociale klassen minder goed geïnformeerd zijn en minder toegang hebben tot juiste informatie rond vroedvrouwen.”

Volle Maan Brussel en Zwanger in Brussel vinden het allebei de taak van de overheid om aanstaande ouders beter te informeren. “Onze samenleving heeft er alle belang bij vrouwen in te lichten over de verschillende mogelijkheden die ze hebben tijdens hun zwangerschap, arbeid en bevalling, maar ook over wat er postnataal kan. Zowel financieel als op het vlak van educatie komt dat de vrouwen alleen maar ten goede. Preventief informeren en sensibiliseren verminderen de kans op complicaties en gezondheidsrisico’s bij moeder en kind. Bovendien maakt het vrouwen weerbaarder.”

Vroedvrouwen en huisartsen, de zogenaamde eerstelijnszorg, zijn alleen bevoegd autonoom te werken bij normaal verlopende zwangerschappen. Bij mogelijke problemen verwijzen ze door naar de gynaecologen, de tweedelijnszorg. Vaak verwijzen de huisartsen ook bij zwangerschappen zonder complicaties minstens drie keer door naar een radioloog of gynaecoloog voor een echografie.

“De meeste zwangere vrouwen gaan vandaag meteen naar de gynaecoloog, terwijl ook huisartsen en vroedvrouwen consultaties kunnen doen en voorlichting kunnen geven over zwangerschap, gezondheid en opvoeding,” legt Ben Abdeslam uit.

Nu minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Maggie De Block de ligduur op de kraamafdeling wil inkorten, zullen vroedvrouwen een grotere rol opnemen bij de postnatale zorg. Geen slechte zaak, aangezien De Block samenwerking tussen de verschillende betrokken partijen stimuleert. Ook Zwanger in Brussel moedigt dat aan.

“Wij hebben de ruimte om te focussen op het welzijn van moeder en kind. Van bij het prille begin tot na de geboorte staan we de ouders bij en volgen we alles op. Via onze wachtdienst zijn we dag en nacht bereikbaar. En onze werking gaat verder dan dat. Met infosessies en lessen babymassage kunnen ouders elkaar ontmoeten. Dat schept een kader waar ze op een rustige manier hun vragen en verzuchtingen met elkaar kunnen delen,” zegt Van Den Bergh.