Lottosubsidie voor federale wetenschappelijke instellingen keldert sinds 2012

De verdeling van lottogeld aan de federale cultuurhuizen verloopt al vijftien jaar erg ongelijk. Federale wetenschappelijke instellingen zoals de Nationale Bibliotheek of het Jubelparkmuseum kregen sowieso al minder, maar hun subsidies zijn sinds 2012 in vrije val.

Dat meldt De Standaard, op basis van een onderzoek van Belspo, de federale administratie voor wetenschapsbeleid.

Uit het onderzoek, dat loopt over de periode van 1999 tot 2016, blijkt een duidelijk tweesporenbeleid. De tien federale wetenschappelijke instellingen (FWI's) krijgen aanzienlijk minder lottogeld. Het gaat om grote instellingen zoals de Nationale Bibliotheek, het Afrikamuseum, het Rijksarchief, het Jubelpark en het Museum voor Schone Kunsten. Ook de Japanse Toren en het Chinees paviljoen, die al jaren dicht zijn omdat ze bouwvallig zijn, maken onderdeel uit van een van de instellingen.

Met zijn tienen kregen deze instellingen lange tijd zowat 1,5 miljoen euro per jaar, en vanaf 2012 nog maar een half miljoen euro.

Anderzijds krijgen de zogenaamde biculturele federale instellingen, zoals de Bozar en De Munt, meer, en dat bedrag bleef ook op peil na 2011. Toen de federale cultuurhuizen in 2002 een budgetcut kregen, is immers beslist die aan te vullen met lottogeld. Bozar krijgt drie miljoen euro per jaar, de Munt 1,5 miljoen. Cinematek krijgt met 0,5 miljoen evenveel als de tien federale wetenschappelijke instellingen samen.

De Nationale Loterij draagt het geld over aan de federale overheid, het is de ministerraad die over de verdeling beslist. Kennelijk is minister Didier Reynders (MR) daar erg bedreven in, concludeert De Standaard. Als voogdijminister van De Munt, Bozar en het Nationaal Orkest wist hij na besparingen begin deze legislatuur de tekorten snel weg te werken.

'Niet slecht bedeeld'
De noodlijdende federale wetenschappelijke instellingen zijn een bevoegdheid van staatssecretaris Zuhal Demir (N-VA). "Je moet deze subsidie zien in het totaalpakket", zegt haar kabinet aan BRUZZ. "Als je bekijkt hoeveel subsidie de federale wetenschappelijke instellingen hebben gekregen, zijn die niet slecht bedeeld. Er wordt 35 miljoen euro uitgetrokken voor de renovatie van de daken van de Jubelparksite, en in 2015 is een totaalpakket van elf miljoen aan bijkomende investeringen gestemd. Bovendien hebben we net voor 54 miljoen het onderzoeksschip de Belgica gekocht."

"Sinds 2014 kregen alle tien FWI's een lineaire besparing opgelegd van 12 procent op het personeel, 20 procent op de werkingsmiddelen en 20 tot 30 procent op de investeringsmiddelen. Ze zijn allemaal heel zwaar getroffen door de besparingen", reageert de rekenplichtige van een van de tien federale wetenschappelijke instellingen.

"De broodnodige renovatie van het dak van het Jubelpark vergelijken met een subsidie voor alle tien FWI's lijkt me toch appelen met peren vergelijken. Op dit moment kunnen we geen beleid voeren, geen nieuwe initiatieven ontwikkelen, iedereen zit op zijn tandvlees. Het hele financieringsmodel van de FWI's moet grondig herbekeken worden."