Noël Salazar: ‘Iedereen steekt zich weg in de Kanaalzone’

Antropoloog Noël Salazar ziet met lede ogen aan hoe veel positieve energie uit de Kanaalzone wegvloeit. Hij woont er al zeven jaar in een appartement van CityDev: “Meer en meer buren willen over drie jaar weg, dan kunnen ze zonder financiële aderlating hun appartement verkopen of verhuren. Huurders zijn minder betrokken bij de buurt dan eigenaars. Dat is toch zonde?”

De voorbije kwarteeuw is er ontzettend veel geld naar Molenbeek gevloeid, voor allerhande projecten, ook voor koopwoningen voor de middenklasse. De komst van jonge middenklassengezinnen moest tot een nieuwe dynamiek leiden in achtergestelde buurten. “En in het begin lukte dat ook aardig,” zegt Salazar. “Er waren straatfeesten en mensen woonden druk vergaderingen van de buurt bij.” Zijn vrouw woont nog altijd de vergaderingen van het wijkcontract bij, maar ze zegt dat er steeds meer mensen wegblijven. Salazar: “De mensen hebben de indruk dat alles al beslist is, sommige projecten zijn mooi, soms ronduit spectaculair, maar wat de mensen in deze buurt willen zijn geen projecten die er misschien ooit komen, maar een gestage verbetering van hun directe leefomgeving.”

Salazar ontkent niet dat er in de Kanaalzone en in zijn buurt, de De Bonne- en Birminghamstraat, al goede initiatieven genomen werden, een nieuwe lagere school en een nieuwe crèche bijvoorbeeld. En er is ook een onlangs uitgebreide gerechtelijke administratie van de Franse Gemeenschap die een va-et-vient van ambtenaren veroorzaakt, en klandizie voor snackbars en restaurants zou kunnen lokken, als die er al waren, maar zegt Salazar: ”Iedereen blijft op zijn projecteilandje zitten en steekt zich weg. Er zijn te veel beleidsniveaus betrokken bij de diverse buurtinitiatieven en sommige regelingen zijn veel te ingewikkeld voor een buurt met een groot verloop.”

Sluikstorten
De buurt kampt met problemen die er een paar decennia geleden ook al waren. Sluikstorten bijvoorbeeld. “Op de hoek van de straat staat een camera, maar dat stoort de sluikstorters blijkbaar niet, ze komen zelfs bij klaarlichte dag met bestelwagens. Het vuil wordt behoorlijk snel opgeruimd, maar dat betekent dat de politie niet de kans gehad heeft om de daders op te sporen en dat hun misdrijven ongestraft blijven. Omdat er straffeloosheid heerst, blijven ze komen.”

De buurt staat in het Gewestelijk Ontwikkelingsplan ingekleurd als een gemengde zone, maar in de praktijk komt dat erop neer dat de garages die al lang weg hadden moeten zijn, er nog altijd zijn. Salazar: “De De Bonnestraat is een eenrichtingsstraat, maar velen trekken zich daar niets van aan. Agenten slingeren ze wel bij tijd en wijle op de bon, de politie is echt van goede wil, maar vermits het gerecht niet volgt, raken ook de politieagenten ontmoedigd.” Salazar ontwaart trouwens een trend: ook de diensten die hij contacteert zijn van goede wil, maar raken zelf ontmoedigd.

Hij neemt me mee naar de tuin, een mooie plek waar de kinderen kunnen spelen. Hij wijst naar een schoorsteen: “Ruik je de verfgeur? De terrassen van mijn bovenburen bevinden zich op vijf meter van de schouw, ze kunnen dus nooit buitenzitten bij mooi weer.” In het gazon laat hij me een groen deksel zien: “Waar deze appartementen zijn, was voorheen een garage. De bodem werd gesaneerd en twee keer per jaar krijgen we controleurs op bezoek om de bodem te onderzoeken. Sinds een aantal jaar is de bodem er iedere keer slechter aan toe, maar na de controles horen of zien we niemand meer.” Toch wanhoopt Salazar (nog) niet: “Laat CityDev een enquête houden bij de kopers van zijn appartementen om te zien wat de klachten zijn. En laat dan iemand de regie van de buurt in handen nemen, dan kunnen we opnieuw beginnen.“