Erfgoed: Rechter dwingt tot beschermen

De rechtbank van eerste aanleg heeft een belangrijk vonnis geveld dat rechtszekerheid geeft aan verenigingen die strijden voor het Brusselse erfgoed.

Als een erkende vereniging de bescherming van een gebouw of landschap vraagt en de Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen (KCML) stemt daarmee in, dan moet de Brusselse regering de beschermingsprocedure inzetten. Intussen mag er niet aan het gebouw of landschap geraakt worden. Zo staat het al sinds 1993 in een Brusselse ordonnantie. De eerste Brusselse regering wou hiermee paal en perk stellen aan de afbraakwoede uit vorige decennia, die Brussel nog altijd niet helemaal te boven is gekomen. Maar de Brusselse regering weigert sinds enige tijd de wet toe te passen. Volgens de regering zegt de wettekst dat ze in bovenvermelde gevallen de beschermingsprocedure kán opstarten.

Klopt niet, zo stelt een rechter in eerste aanleg. De wettekst laat de regering geen keuze. "Het gebruik van de aantonende wijs (indicatief) is zonder ambiguïteit en drukt duidelijk een verplichting uit." De rechter verwijst ook naar uitspraken in Wallonië en wijst er fijntjes op dat de Brusselse regering in een voorontwerp voor de wijziging van de wet er het woordje kan aan heeft toegevoegd, wat aantoont dat ze verveeld zit met het zinnetje.

De uitspraak is gedaan in het kader van de bescherming van het Engeland-plateau in Ukkel. De Brusselse regering heeft dan ook direct beslist om gevolg te geven aan het vonnis. Dat wil niet zeggen dat de regering dat landschap ook zal beschermen. Ze zal wel minstens het onderzoek van de KCML moeten afwachten.
Dit is een belangrijk vonnis omdat een aantal andere beschermingsaanvragen al jaren in de koelkast zit. Alleen al Pétitions-Patrimoine heeft vier aanvragen gedaan waar nog geen antwoord op is gekomen. Opmerkelijk: bij twee van die dossiers, gebouwen aan de Guldenvlieslaan en aan Madou, zijn de desbetreffende panden intussen afgebroken.