Expo 'In between' keert Gaasbeek binnenstebuiten

Zoals de naam doet vermoeden zoekt In between op verschillende manieren een tussenpositie op. Het parcours meandert tussen natuur, erfgoed en artistieke expressie. Tussen verschillende culturen, tussen binnen en buiten, oud en nieuw, hemel en aarde, water en vuur. Het is geen tentoonstelling die je even snel kunt 'meepikken', maar een onderdeel van een heuse daguitstap. Het Kasteel van Gaasbeek werkte ervoor samen met de sociaal-culturele beweging rond stilte en leefkwaliteit Waerbeke en het Agentschap voor Natuur en Bos. Het hele project strekt zich uit van het kasteel, over de museumtuin en de uitgestrekte parken naar het loofbos en de natuur van het domein Groenenberg. Alles samen honderd prachtige hectaren op exact 15 kilometer van de Brusselse Grote Markt.

Curator Joris Capenberghs, lid van vzw Waerbeke haalde een hele reeks kunstwerken van prominente binnen- en buitenlandse kunstenaars naar Gaasbeek, maar stelde alles in het werk om ze te laten infiltreren en integreren in de omgeving: "Het gaat om ingrepen die niet ingrijpen. Geen gedoe, geen lawaai." Bezoekers worden op bepaalde punten in kleine groepjes toegelaten. Voorts gaat ieder zijns weegs op zijn eigen ritme. De bezoekersgids, die gratis bij het inkomticket wordt verstrekt, telt liefst 160 bladzijden, maar bevat geen doorwrochte essays of statements over de kunstwerken. Wel korte reflecties die uitnodigen om zelf ook te reflecteren. Niet toevallig komt de bezoeker zijn eigen 'reflectie' ook een aantal keren tegen in een spiegel.

In de eerste kamer van het kasteel zelf staat de recente video The bread van Michaël Borremans opgesteld. Het werk staat midden in de ruimte, tussen wand en kijker, maar vanuit het perspectief van die laatste past het ook precies tussen de schilderijen die aan de wand hangen. De video van Borremans twijfelt tussen stilstand en minuscule beweging.

Verderop in de keuken hangt een werk van Fred Eerdekens dat al evenzeer opgaat in de omgeving. De schaduw die zijn sculpturen in ijzerdraad op de muren werpen, blijken leesbaar te zijn. Zijn woorden gaan over het voortschrijden van de tijd, en sluiten op die manier naadloos aan bij de spreuk die al zo lang de schoorsteenmantel siert: 'Alles op zijn tijd.'

En zo gaan haast alle werken een stille dialoog aan met de omgeving. Een schilderij van Cindy Wright verwijst naar het Delfts blauw van het servies en het hele fabelbos van dieren dat zich schuilhoudt op tegeltjes en schilderijtjes in het kasteel. De natuur is ook nog binnen aanwezig. Zeker op de verbluffende tekeningen van Stijn Cole. Hij maakte een reis van de Waddeneilanden naar de grens tussen Polen en Wit-Rusland, op zoek naar de meest ongerepte stukken natuur. Van sommige landschappen nam hij telkens twee foto's, van twee standpunten die telkens maar één meter van elkaar lagen. Die twee beelden tekende hij dan tot in duizelingwekkende details uit op grote formaten.

Op die manier krijgen ook werken van Fabienne Verdier, Raoul De Keyser, Rinus Van de Velde, Eduardo Chillida, Emiel De Keyser en Sarah Vanagt hun plaats, terwijl de ruimtes blijven ademen. In een aantal kamers is ook de geluidscompositie van componist Jeroen D'hoe hoorbaar, die gebaseerd is op de geluiden van wind en water en geleidelijk aanzwelt.

In het lustpaviljoen net buiten het kasteel is de klassieke video van Peter Fischli & David Weiss, Der Lauf der Dinge, te zien, die eenperpetuum mobile van fysische processen in beeld brengt.
Uitzonderlijk is ook dat de unieke museumtuin van het domein wordt opengesteld. De tuin, eigenlijk een aaneenschakeling van siertuinen en fruitgaarden, waar men de grootste verzameling snoeitechnieken ter wereld beheert, is normaal alleen op afstand te bezoeken. Nu kun je er in groepjes binnen om ook werk van Koenraad Tinel, Sander Buyck en Willo Gonnissen te ontdekken. De rest van het domein is vrij te bezoeken. Johan Opstaele dematerialiseert in een videoinstallatie in de kapel water tot een stroom van lichtreflecties. In het domein van Groenenberg ontdek je een reusachtig vliegend tapijt van Frederic Geurts en heeft Karin van der Molen een indrukwekkende stroom van hout door het bos aangelegd.

In Between: Reizen van buiten naar binnen
wanneer: > 3 november 2013, di > zo 10 > 18.00 uur
tickets: €1/8/10
waar: Kasteel van Gaasbeek, Kasteelstraat 40, Gaasbeek, 02-531.01.30
info: www.natuurenbos.be, www.portaalvandestilte.be, www.kasteelvangaasbeek.be