Patrick Demunter: Scheidsrechter van de fietsers

Brusselaars in de wielerwereld: ze zijn op de vingers van een hand te tellen. Patrick Demunter (49) is een van die witte raven. De wedstrijdcommissaris is actief in binnen- en buitenland en was afgelopen weekend nog antidopingcommissaris tijdens de eendagswedstrijd Parijs-Brussel.

EVERE - Brusselaars in de wielerwereld: ze zijn op de vingers van een hand te tellen. Patrick Demunter (49) is een van die witte raven. De wedstrijdcommissaris is actief in binnen- en buitenland en was afgelopen weekend nog antidopingcommissaris tijdens de eendagswedstrijd Parijs-Brussel.

"Iedereen kan wedstrijdcommissaris worden," legt Patrick Demunter uit. "Je moet natuurlijk gebeten zijn door de wielersport en bereid zijn er veel tijd in te steken. Zowat al mijn vrije tijd en negentig procent van mijn vakantiedagen gaan naar het jureren van wedstrijden. Daartegenover staan wel mooie momenten tijdens klassiekers als de Ronde van Vlaanderen en Luik-Bastenaken-Luik."

De passie voor de tweewieler is altijd al groot geweest bij Demunter. In het peloton heeft hij nooit gezeten, maar hij begeleidde bevriende wielrenners in de jaren 1980 wel als verzorger en materiaalhulp. Door een kennis werd hij geïntroduceerd in de wereld van de wedstrijdcommissarissen bij de Belgische Wielerbond, en in het begin van de jaren negentig kwam daar, na een reeks examens, ook een functie als UCI-commissaris bij. (De UCI is de Internationale Wielerunie.)

"Als commissaris moeten we alles in en om het peloton controleren. Daarvoor hanteren we een complexe reglementering. De bundel is een driehonderdtal bladzijdes dik. Daarnaast hebben andere disciplines als veldrijden en de piste hun eigen reglementering. Dat vraagt toch regelmatig een opfrissing."

"We volgen de wedstrijd vanuit de wagen en zien erop toe dat de regels gevolgd worden. Dat is bijvoorbeeld zorgen dat er tijdens de eerste vijftig kilometer niet wordt bevoorraad. Maar je moet ook wat feeling hebben en je soepel kunnen opstellen. Als het 35 graden warm is, dan mag er wel sneller een bidon aangereikt worden."

Stiekem glunderen
Je zou de commissarissen kunnen vergelijken met de scheidsrechters in het voetbal. In plaats van kaarten of vrije trappen delen zij waarschuwingen of boetes uit. Daarvoor houden ze behalve de renners ook hun ploegleiders nauw in het oog, want sommigen durven het verkeersreglement aan hun laars te lappen.

Af en toe moet Demunter ook psycholoog spelen. "In het heetst van de strijd zijn renners wel eens gefrustreerd, bijvoorbeeld bij een diskwalificatie. Maar in het algemeen krijgen we heel veel respect. Toch zien we de afgelopen jaren een kentering, vooral bij de jeugdcompetities. Mensen zijn veel mondiger, en als er een discussie is over een beslissing, durven ze zich er sneller mee te moeien, soms om olie op het vuur te gooien."

Tijdens de wedstrijd is Demunter honderd procent geconcentreerd op de race. Genieten doet hij achteraf, want hij neemt steevast de wielerwedstrijden op. Maar soms kun je niet anders dan smullen. "Ik herinner me de Ronde van Vlaanderen uit 1995 nog goed. Museeuw, Baldato en Tchmil stonden na een fantastische wedstrijd op het podium. Ik zat toen met de auto in de vuurlinie en dan kan ik zeker genieten. Ook tijdens het wereldkampioenschap in 1996, in Lugano, was ik erbij toen Museeuw wereldkampioen werd. Ik ben altijd onpartijdig en als ik een beslissing moet nemen ten nadele van een landgenoot, dan doe ik het. Maar op zo'n moment zit je toch wel stiekem te glunderen."

Een paar jaar geleden kwam er voor Demunter de functie van antidopingcommissaris bij. Zijn werk beperkt zich daar tot het administratieve, terwijl een dokter de controles uitvoert. In 2014 moet er gekozen worden tussen de functie van wedstrijdcommissaris en die van antidopingcommissaris, en de Brusselaar kiest resoluut voor het eerste. "Al is dopingcontrole vrij belangrijk, ik verkies toch het werk als wedstrijdcommissaris of voorzitter."

"Uit cijfers van de Vlaamse Gemeenschap blijkt dat twee of drie procent van de positieve dopingstalen uit het profwielrennen komt. Ik heb het gevoel dat er cleaner wordt gereden. Dat zie je ook tijdens de grote rondes, waar de gemiddelden lager liggen en waar zelfs toppers af en toe stilvallen tijdens een aanval. In de epo-jaren zag je sommigen echt een berg op vliegen. Als iemand gepakt wordt op doping, dan doet dat toch altijd pijn aan het hart. Die renner heeft dan de wielerfamilie bedrogen."
Met het einde van het wegseizoen in zicht kon Demunter afgelopen weekend nog eens werken in eigen stad. "Maar mijn seizoen zit er nog niet op. Na een paar wegwedstrijden volgt het veldritseizoen. Ook daar treed ik op als wedstrijdcommissaris. Zoals ik eerder al zei: je moet echt gebeten zijn door de wielersport om dit te doen."