WIELEMANS
© Saskia Vanderstichele

Wielemans machines worden gerestaureerd naar de geest

An Devroe
© Brussel Deze Week
02/03/2016

En toen draaiden het enorme vliegwiel en de krukas van de De La Vergne compressor weer. Die produceerde de koude die nodig was voor de pils van Wielemans-Ceuppens. De machinezaal opwaarderen is een erezaak voor de restauratieploeg en voor de brouwerijgeschiedenis van de stad en ver daarbuiten.

Met het restauratie- en tewerkstellingsplan rond de Wielemansmachines won Brusselfabriek, waakhond van het sociaal en industrieel erfgoed, in 2013 een Europa Nostra Prijs voor Cultureel erfgoed. De restauratie, die eind 2015 begon, wordt dit najaar afgerond.

Werfleider Dino Calà heeft ervaring in de automechaniek en de praktijkgerichte vorming in Brussel: “Het zijn niet louter cosmetische ingrepen, we willen dat er iets kan geleerd worden over het erfgoed. Al was het maar, zoals u kunt zien aan de half gevandaliseerde Ingersoll Rand-compressor, wat er gebeurt als we er geen zorg voor dragen. Maar de geest van de machine blijft. Uit didactisch oogpunt zetten we de De La Vergne handmatig in werking, later zal ze aangedreven worden door een kleine elektrische motor, voor de veiligheid aan één omwenteling per minuut, vroeger had ze haar eigen stoommachine.”

Calà’s ploeg, gerekruteerd in Brussel, dat zijn Mohamed - Momo - Barghouti, mecanicien gespecialiseerd in zware voertuigen, Abdeslam Nouinou, ijzerwerker en lasser, en José Luis De Diego, polyvalent mecanicien. Ze borstelden en wasten de machines af met de hand, met respect voor onuitwisbare sporen van de tijd, zoals bekleding met teer of graffiti. Met een penseel brachten ze een roestwerende vernislaag aan, afgekeken van de energiecentrale van C-Mine in Winterslag. Het werden gaandeweg ‘hun’ machines.

Ze kenden elkaar vooraf niet, maar vandaag vullen ze elkaars zinnen aan: “De New Yorkaise, de compressor De La Vergne, speciaal voor de brouwerij in Vorst gemaakt, dateert wel al uit 1894, hoor. Alles aan de machine was geblokkeerd, dus hebben we de staven, de krukas, de zuiger, de ‘Chinese hoeden’ van 200 kg het stuk bovenop het platform losgeschroefd. Na alles weer te hebben ingevet, hebben we de machine weer in elkaar gestoken. Gemaakt in een tijdperk zonder computer waren de onderdelen toch tot op de millimeter precies. Abdelslam heeft ontdekt dat de reling op het platform van messing was, door de verflaag te verwijderen schittert ze weer. De inscripties in reliëf zijn weer verguld.”

Ook de rolbrug kregen ze al aan de praat, en de gasbuizen die leidden naar bewaarkelders die vroeger achter de muur lagen in een nu gesloopt gebouw zijn gereinigd en opnieuw geschilderd in verouderd geel. Nu is het metersbrede elektrisch besturingsbord aan de beurt. De marmeren panelen worden gewassen, de verdwenen wijzerplaten met volt, kW of ampère door replica’s vervangen, en er wordt gespeurd naar dezelfde eenogige schroeven in messing.

Rondleidingen
Tot midden maart kan u via wielemans@gmail.com een rondleiding reserveren, in vier talen, en aangepast aan scholen, liefhebbers van techniek, bier of geschiedenis. Later zullen ze op meer regelmatige basis georganiseerd worden. Er zijn genoeg verhalen over de brouwerij Wielemans-Ceuppens die in 1868 werd opgericht in de Nieuwlandstraat in Brussel en vanaf 1888 naar Vorst kwam waar ze honderd jaar later sloot. Zowel het Blomme-gebouw uit 1930 en het Brass-gebouw met de machinezaal uit 1905 werden van de sloop gered door La Fonderie en Brusselfabriek, lees gerust Guido Vanderhulst. “Met zijn pensionering dachten we dat hij het rustiger zou aanpakken, maar niets daarvan!” grinnikt de burgemeester Marc-Jean Ghyssels van Vorst, intussen partner van het restauratieproject.

Fijn dat je wil reageren. Wie reageert, gaat akkoord met onze huisregels. Hoe reageren via Disqus? Een woordje uitleg.

Lees meer over: Vorst, Samenleving

Iets gezien in de stad? Meld het aan onze redactie

Site by wieni