DJ Shadow: Meesterlijke mozaïeklegger

Twintig jaar geleden hielp een bleekscheet uit de Bay Area in Californië met een voorliefde voor zwarte hiphop uit de Bronx de hokjesmentaliteit in de popmuziek slopen. DJ Shadow was geboren.

Met Endtroducing….. had Josh Davis onder de naam DJ Shadow een muzikaal mozaïek samengesteld dat de veranderende tijdgeest stoemelings bij de kraag vatte. Zijn experimentele instrumentale hiphop wees ons er in 1996 op dat muren tussen genres steeds meer begonnen af te brokkelen, én hoe je daar zelf een hand in kon hebben, terwijl je tegelijk bleef vernieuwen, en dat zonder megabudgetten.

Met branie, doorzettingsvermogen en goede smaak kwam je al een heel eind. Omdat hij toen zelf om de paar maanden van (goedkoop) onderkomen veranderde, had hij zijn studio en platencollectie, het belangrijkste instrument voor zijn innoverende, bijzonder filmische soundscapes, ondergebracht op de kleine zolderkamer van een vriend die nog bij zijn ouders woonde.

De demo's die daar ontstonden waren volgestouwd met samples, uit de popwereld, de hiphopcultuur en de obscure avant-garde. Welke stijl de geselecteerde fragmenten in het verleden gediend hadden, was niet van tel, als het resultaat van de recyclage-oefening maar fris klonk. Een pionier in dit collagedenken was Davis nochtans niet. Kool Herc en Afrika Bambaataa, en in hun spoor hiphopproducers als Prince Paul en DJ Premier, waren hem al voorgegaan. Maar hij zette de traditie wel op een briljante manier voort.

"De spelregels werden geschreven door crate diggers als Bambaataa," zei de man ons vlak voor hij vorig jaar samen met maatje Cut Chemist en de vinylcollectie van Bambaataa de hort opging. Renegades of Rhythm heette de tournee die zonder oogkleppen soul, disco, rap en meer aan elkaar mixte. Na Endtroducing..… bracht DJ Shadow nog vier studioplaten uit, en dan rekenen we enkele soundtracks en de eerste U.N.K.L.E., zijn pact met Mo'Wax-platenbaas James Lavelle, niet mee. De meest recente, The mountain will fall, verscheen afgelopen zomer.

Na een resem remixen en dj-sets, met onder anderen Diplo, zet hij de ontdekkingstocht gewoon voort. Door zich onder te dompelen in het verder uitdijende elektronicagenre en het Ableton Live-softwareprogramma blijft zijn muziek evolueren, van het spits aan elkaar rijgen van samples naar een palet waar ook plaats is voor origineel materiaal, live-instrumenten en samenwerkingen met pakweg neoclassicus Nils Frahm en multitalent Matthew Halsall.

"Je krijgt maar één kans om een eerste indruk te maken," refereerde Davis in een recent interview opnieuw naar Endtroducing.…. Straks gaat een nieuwe lichting geluidsinnovatoren, zoals Hudson Mohawke en Clams Casino, er ter ere van de twintigste verjaardag mee aan de slag. Die laatste was nog een kleuter bij de release van het origineel. "Ik herkende de oorspronkelijke opname niet in zijn remix, maar het klonk fantastisch!" gaf Davis al aan. Ook wanneer hij talent lanceert op zijn eigen label Liquid Amber wil hij vooral dat muziek zich blijft heruitvinden.

DJ Shadow. 28/10, 21.00, Théâtre National, Festival des Libertes, Brussel