Expo: 'Modus operandi', kunst in de k(n)op

Voor de tentoonstelling Modus operandi stroopt Société de mouwen op voor een rondje doe-het-zelven. All work no play? Allerminst.

Wat maakt iets tot kunst? Is het de hand van de kunstenaar? Het kunstwerk zelf? Of het idee dat eraan ten grondslag ligt? Met Modus operandi waagt de Molenbeekse kunstruimte Société, die is gevestigd in een indrukwekkende elektriciteitsfabriek uit de jaren 1930 en zich tot doel heeft gesteld een dialoog op poten te zetten tussen conceptuele en technologische kunst, zich aan de kunst van het delegeren. Of toch aan de dienende kant van die verhouding.

De dertig kunstenaars hier (onder wie Jan Dibbets, Erwin Wurm, Dennis Oppenheim, Peter Downsbrough, Isidore Isou en Joëlle Tuerlinckx) tonen kunstwerken in hun meest conceptuele vorm. Via instructies, ook afgedrukt in het programmaboekje, bepalen ze de vorm van hun werk en de regels waarlangs die vorm gestalte hoort te krijgen. Het kunstwerk openbaart zich in de knop, kortom, als uit te voeren idee of – in de woorden van Société – als “partituur” die altijd, zij het in wisselende mate van vrijheid, ruimte laat voor interpretatie en subjectieve inbreng van het ontvangende kader en de uitvoerders van het werk.

Onovertrefbaar
Bij Société resulteert dat in een imposante aaneenschakeling van werken, met ook lijntjes naar de legendarische MCA Chicago-tentoonstelling Art by Telephone uit 1969 (waar kunstenaars werd gevraagd hun instructies voor een kunstwerk telefonisch door te seinen aan curator David H. Katzive) en de recente Recalled-opvolgers van die originele expo.

Concreet: een stugge schrijfmachine van Angela Bulloch, een fresco van Sol LeWitt (een grid van kleine vierkantjes die door een tekenaar van diagonale, horizontale en verticale potloodstreepjes moeten worden voorzien), hilarische zoekmachinekunst van Eva & Franco Mattes (kies een beeld uit de resultaten van de zoekopdracht ‘censuur’ en laat dat door een onlinedienst op verschillende objecten afdrukken), en een grijnzende readymade van het kunstenaarscollectief Ubermorgen – een Godmorgon-wastafel van IKEA... qua gedelegeerde doe-het-zelfkunst zowat de onovertrefbare trap.

Hoe ‘getelefoneerd’ deze kunst ook moge zijn, het werk in Modus operandi zindert. Door het efemere karakter van de werken en de manier waarop ze tegelijk volop hun reproduceerbaarheid celebreren én zich uiterst uniek tonen, maar vooral door het zo tastbare gevoel dat je – ook als getuige – deel uitmaakt van een proces, van een kunstwerk dat zich dynamisch uitvouwt in de tijd. Van bij dat opflakkerende licht in het hoofd van de kunstenaar.

> Modus operandi. > 15/07, Société, Sint-Jans-Molenbeek