Kunstenaars trekken wijken in voor participatief kunstenfestival

Enter, een festival voor participatieve kunsten, komt voor het eerst naar Brussel. Vier kunstenaars trekken verschillende Brusselse gemeentes in, en daarnaast ontwikkelen bewoners een cultureel programma. Het resultaat, een reeks voorstellingen en exposities, wordt getoond tijdens een vier dagen durend festival in april.

Het festival Enter komt voor het eerst naar Brussel. Het festival voor participatieve kunsten kende al drie edities in Vlaanderen, en trekt voor de eerste keer vier Brusselse wijken in. Vier internationale kunstenaars beginnen vanaf oktober hun residentie in vier Brusselse wijken. Daarnaast zoekt het festival bewoners uit de wijken om een cultureel programma samen te stellen. Beide projecten monden uit in een reeks tentoonstellingen en voorstellingen die in april volgend jaar worden getoond tijdens een festival dat vier dagen duurt.

Het festival roept bewoners en kunstenaars op om zich aan te melden. “De bewonersgroepen zullen het programma samenstellen,” zegt festivalcoördinator Bie Vancraeynest. Op die manier krijgt het festival op elke locatie een couleur locale. Daarnaast zoekt het festival jonge Brusselse artiesten die tegen vergoeding mee willen werken. “Ze krijgen de kans om ons festival te gebruiken als springplank, en zo hun werk bekend te maken aan het publiek,” zegt Vancraeynest.

Vier wijken
De vier wijken waarin het festival plaatsvindt, moeten samen het verhaal van Brussel vertellen. Het gaat om gemeentes Haren, Laken, Brussel-Stad en Sint-Pieters-Woluwe, waar telkens een gemeenschapscentrum de uitvalsbasis is. “Elk van de gemeentes die we hebben gekozen heeft heel specifieke kenmerken. Zo kennen we Laken, net als Anderlecht en Molenbeek, als een gemeente met een grootstedelijke problematiek. Haren is dan weer een gemeente die haast dorps aanvoelt, met veel invloeden van het platteland. In Sint-Pieters-Woluwe wonen naast echte Brusseleirs ook veel expats, zowel Europese als niet-Europese. Tot slot kozen we voor de Begijnhofwijk in het centrum van Brussel, met de parochie die al jaar en dag onderdak geeft aan mensen zonder papieren, vluchtelingen en ouderen uit de buurt,” zegt Vancraeynest.

In opmars
Op deze manier kunst maken, gebeurt steeds vaker, zegt Vancraeynest. “Participatieve kunst, ook wel community art genoemd in het buitenland, is een niche in opkomst." Zo integreerde Vlaanderen ook een speciale projectsubsidie voor de kunstvorm bij de vorming van het nieuwe Kunstendecreet.

Volgens Vancraeynest komen er interessante voorstellingen voort uit de sociaal-artistieke praktijk. “Kijk bijvoorbeeld naar het succes van de voorstelling 'C’est pas parce que tu t’arrêtes de pédaler que ton vélo va s’arrêter', die voortkwam uit een samenwerking tussen De Markten en Hobo, een dagcentrum voor thuislozen. Die schopte het tot het Theaterfestival."