Taxiplan Smet komt in stroomversnelling

Na de paasvakantie zal Brussels minister van Mobiliteit Pascal Smet (SP.A) zijn langverwachte taxiplan voorstellen. Woensdag 19 april houdt de minister nog gesprekken met de taxisector, “maar hij wil na jaren van stilte nu duidelijk snel schakelen”, klinkt het bij de sector. Dé hamvraag blijft of Smet erin slaagt om een gelijk speelveld te creëren voor zowel de traditionele taxisector als de alternatieve diensten zoals Uber.

Eind maart trok de taxisector op het laatste nippertje nog een stakingsaanzegging van de taxichauffeurs in. Na twee jaar van radiostilte hadden minister van Mobiliteit Pascal Smet (SP.A) en minister van Werk Didier Gosuin (MR) namelijk het sociaal overleg hervat. Woensdag 19 april zit minister Smet samen met de Belgische taxifederatie om te overleggen, en op het kabinet van Smet valt te horen dat het taxiplan “na de paasvakantie zal voorgesteld worden.”

Een rekbaar begrip, maar ook bij de taxisector zelf valt te horen dat het taxiplan eindelijk in een stroomversnelling komt. “De minister wil ook donderdag, de dag erop, nog verder overleggen”, zegt Pierre Steenberghen, secretaris-generaal bij de Nationale Groepering van Taxibedrijven. Eindelijk, verzucht de sector. “Twee jaar lang is er helemaal niets gedaan. De taxisector heeft ondertussen meer ‘ondanks’ dan ‘dankzij’ de regering verder geboerd, maar de negatieve spiraal waarin we zitten moet snel gekeerd worden.”

Te lange aanwervingsprocedure
Die negatieve spiraal, die manifesteert zich in bijvoorbeeld een te ingewikkelde aanwervingsprocedure, en dat leidt tot een tekort aan taxichauffeurs in Brussel. “Natuurlijk moeten de testen voor nieuwe chauffeurs streng zijn. Psychologische testen en een blanco strafblad zijn nu al vereisten. Maar het hele traject via lessen en examens duurt gewoon veel te lang om mensen te kunnen inschakelen.”

Bestuurders worden daardoor afgeschrikt om in Brussel taxichauffeur te worden. "Vanwege het tekort aan chauffeurs wordt een deel van de taxivloot gewoon niet gebruikt”, aldus Steenberghen.

Volgens Steenberghen krijgen Brusselse chauffeurs ook dagelijks af te rekenen met zo’n 600 Waalse taxi’s die naar de hoofdstad komen werken, met een andere vergunning en aan andere voorwaarden. “Daardoor kunnen Brusselse taxibedrijven nauwelijks het hoofd boven water houden. Je moet weten dat 70 procent van alle chauffeurs werknemers zijn en dus een gewaarborgd loon moeten krijgen. Veel bedrijven hebben het moeilijk om die uit te betalen.”

Iedereen gelijk voor de wet
Maar dé doorn in het oog van de traditionele taxisector is natuurlijk de “oneerlijke concurrentie” van digitale platformen zoals Uber. “Er is dringend nood aan een wettelijk kader dat een gelijk speelveld waarborgt. Vandaag profiteert Uber van de grijze zone, en de politieke impasse om de wetgeving aan hun laars te lappen. Ze gebruiken het statuut van huurwagens met chauffeur om zo de vergunningen, sociale lasten en strike aanwervingsregels waaraan de traditionele chauffeurs wel moeten voldoen, te omzeilen.”

Het enige scenario waarin alle taxidiensten met elkaar kunnen samenleven, is dan ook die waarin er één statuut komt voor iedereen, aldus Steenberghen.

“Of de nu regering nu beslist om de taxisector meer te liberaliseren of net meer regels wil opleggen: het moet vooral voor iedereen gelijk zijn. Dat kan perfect, in Nederland is het onderscheid al een tijdje verdwenen en heeft Uber zijn plaats ingenomen als normale taxidienst. In Denemarken moesten ze dat ook doen, maar daar hebben ze besloten weg te trekken”, besluit Steenberghen.

Waalse en Vlaamse licenties
Ook Febet, de Belgische taxifederatie, klaagt dit aan. "Op iets meer dan 700 Uber-chauffeurs, hebben er slechts 200 de licentie in het Brussels gewest genomen, waar die licentie aan strengere regels is gebonden, onder meer op het vlak van de ouderdom van het voertuig", aldus Sam Bouchal, secretaris-generaal en woordvoerder van de Febet.

Volgens hem nemen veel Uber-chauffeurs elders een licentie, in Vlaanderen of Wallonië, waar hun voertuigen sneller aan de vereiste voorwaarden vallen.

"Maar met een Waalse licentie kan de chauffeur niet in Brussel rijden, behalve om een klant die hij in Wallonië heeft opgehaald naar zijn eindbestemming in Brussel te brengen", aldus Sam Bouchal. Er zijn te weinig controles en de Brusselse politieagenten kennen de wetgeving onvoldoende, betreurt Febet.

'Zeker plaats voor meer taxi's'
Uber van zijn kant laat ondertussen aan onze redactie weten dat het in de afgelopen jaren meermaals overlegd heeft met de regering over de nood aan hervormingen in de sector. Het wacht evenwel ook nog steeds op meer details over het taxiplan van Pascal Smet.

General manager van Uber België Joost Verdiesen benadrukt dat Uber vooral een aanvullende rol kan spelen in Brussel om zo de gebruiker van meerdere opties te voorzien en voor innovatie te zorgen in een sector “die vroeger amper concurrentie kreeg.”

“Vandaag rijdt er in Brussel 1 taxichauffeur rond per 1.000 inwoners. In andere Europese steden is dat veel hoger. Er is dus zeker nog plaats genoeg voor verschillende diensten, maar die moeten vooral aanvullend op mekaar werken."

Dat is nodig om ook meer Brusselaars aan te sporen hun eigen auto aan de kant te laten en voor een andere optie te kiezen. Daarin wil Uber een partner worden van het Brussels Gewest, om zo de problematiek van de files aan te pakken. “We merken bijvoorbeeld dat Uber steeds meer ingezet wordt als aanvulling op het openbaar vervoer. Meer dan 30 procent van onze ritten in Brussel hebben als start- of beginpunt een metrostation”, klinkt het.