Brussel draagt voor 25 miljard euro bij aan rijkdom van andere gewesten

Brussel is een nettobetaler aan de rijkdom in ons land. Maar liefst 25,4 miljard euro vloeit naar de andere gewesten. Dat blijkt uit een nieuwe studie van de Nationale Bank.

Die heeft, voor het eerst, de volledige nationale rekeningen op gewestniveau bestudeerd. Dat is een internationale primeur, zegt de Nationale Bank. Andere landen deden dat nooit eerder. Het geeft een beeld van de geldstromen in ons land en van de economische robuustheid van elk van de drie gewesten en is een verfijnder instrument dan het louter Bruto Binnenlands Product.

Dat Brussel een van de grote economische motoren is van ons land, en een netto-betaler is, wisten wel al, maar de cijfers, die lopen van 2010 tot 2021, tonen dat er nog grotere geldstromen zijn tussen de drie gewesten dan eerder gedacht.

Handelsoverschot

Zo heeft het Brussels Hoofdstedelijk Gewest een handelsoverschot van maar liefst 28,6 miljard euro per jaar. “Voor het eerst hebben we de handelssaldi berekend tussen de verschillende gewesten,” zegt onderzoeker Cédric Duprez. Daaruit blijkt dat Brussel massaal naar de andere gewesten exporteert. Het gaat om bijna 40 miljard euro per jaar.

Anders gezegd: de rijkdom die in Brussel wordt geproduceerd, wordt grotendeels in Vlaanderen en Wallonië geconsumeerd. Het internationaal handelssaldo is voor Brussel negatief. Er moet 11,3 miljard euro worden geïmporteerd, maar door de rijkdom die hierdoor wordt gegenereerd bedraagt de totale uitvoer vanuit Brussel nog altijd 28,6 miljard euro.

Daar profiteren vooral de pendelaars van. Want maar liefst 20 miljard euro van die geproduceerde rijkdom vloeit, via de salarissen, naar de Walen en de Vlamingen. Als daar de kapitaalinkomsten en de intergewestelijke solidariteit aan wordt toegevoegd, vloeit er zelfs 25 miljard vanuit Brussel naar de twee andere gewesten. Vlaanderen krijgt daar 9,4 miljard euro van, en Wallonië 15,7 miljard.

Wallonië is het zwak broertje

Brussel is ook via de intergewestelijke solidariteit een nettobetaler. Er vloeit drie miljard vanuit de hoofdstad naar Wallonië. Dat is meer dan uit eerdere studies bleek. Vanuit Vlaanderen gaat er 4,2 miljard naar Wallonië, dat in deze studie duidelijk het zwakke broertje is.

De Nationale Bank heeft ook het verschil berekend tussen het handelssaldo (voor Brussel 28,6 miljard euro) en het inkomstensaldo (een verlies van 25,4 miljard euro door de eerder genoemde uitstroom naar de andere gewesten). Daaruit blijkt nog steeds een lopend overschot voor Brussel van 3,1 miljard euro. Ook Vlaanderen heeft een overschot (4,5 miljard euro). Wallonië heeft een tekort van 4,2 miljard.

Dat geeft ook een beeld van wat het zou betekenen als de drie gewesten volledig op eigen benen zouden staan, “een volledig fictief voorbeeld,” benadrukt de Nationale Bank.

Brussel en Vlaanderen zouden daarmee economisch het hoofd boven water houden, terwijl Wallonië met een jaarlijks tekort van 4,2 miljard te kampen zou hebben.

Robuust

De Nationale Bank heeft ook berekend wat dit zou betekenen als de intergewestelijke solidariteit zou wegvallen. Dan komt Brussel er nog beter uit, met een jaarlijks overschot van 6,2 miljard. In Vlaanderen zou dat overschot op 8,8 miljard liggen. Wallonië zou dan op zoek moeten naar jaarlijks 11,4 miljard euro.

De cijfers zeggen niets over het gewestelijk begrotingsbeleid, dat kampt met een tekort van jaarlijks 1,5 miljard euro. Maar het zegt wel iets over de robuustheid van het Brussels Gewest als economische motor van het land, “en dit in tegenstelling tot het sombere beeld dat vaak van de hoofdstad wordt opgehangen,” aldus Duprez.