Nederlandse Brusselaar raakte verkozen in Tweede Kamer: 'Brussel is open en relaxed'

Bij de Nederlandse verkiezingen raakte ook de Brusselse historicus Felix Klos verkozen. Hij woont en werkt hier als fractiesecretaris voor D66 in het Europees Parlement. “Ik verlaat de stad Brussel met pijn in het hart”, zegt Klos, die binnenkort naar Den Haag verkast voor zijn eerste termijn in de Tweede Kamer.

Felix Klos (33) haalde woensdag zijn eerste zetel binnen als elfde op de lijst van D66. De voorkeurstemmen zijn nog niet bekend, zegt hij telefonisch, maar met 26 zetels is het winnende D66 wel zeker dat Klos mee in de Tweede Kamer geraakt. “Ik ben net mijn geloofsbrief gaan ondertekenen”, vertelt hij vanop de trein uit Nederland naar Brussel. “De eedaflegging is voor later. Ik ben tijdens de campagne vaak heen-en-weer gereisd, maar nu ik verkozen ben, wil ik mijn leven zo goed mogelijk inrichten in Den Haag.”

Klos werkte eerder in Den Haag als speechschrijver en campagneadviseur voor Rob Jetten (D66), toen nog minister. Diezelfde Jetten is nu de aangewezen nieuwe premier van Nederland. Klos had eerder al voor partijkopstuk Sigrid Kaag gewerkt. Hij verhuisde na de Europese verkiezingen van vorig jaar naar Brussel, waar hij fractiesecretaris voor de drie Europarlementariërs en hun medewerkers van D66 werd.

Op basis van de vorige verkiezingsresultaten in 2023 had u als elfde op de lijst geen zetel behaald in Nederland. Was u dan wel voorbereid op deze verhuizing?
Felix Klos: Ik heb voor de zekerheid wat voorbereidingen getroffen, maar hem alleszins nog niet geregeld. Ik wachtte eerst de uitslag af. Ik had natuurlijk wel ergens verwacht dat D66 stemmen zou winnen, want ik wist dat wij met Rob Jetten een goed verhaal hadden. We hebben oppositie gevoerd tegen een radicaal-rechts kabinet dat bijzonder veel ruzie heeft gemaakt in Nederland en dat daarmee heel veel mensen heeft gestoord. Ik had er een groot vertrouwen in, alleen weet je nooit of zo’n verhaal zal aanslaan. En tot op het allerlaatste moment zijn er schommelingen mogelijk.

De stemmen van Nederlandse kiezers in het buitenland – ruim 21.000 in België – zijn voorlopig niet bekend. Hoe denkt u dat zij gestemd hebben?
Klos: Daar heb ik geen betrouwbare inschatting van. Ik heb mijn campagne vooral in Nederland gevoerd.

U werkte vroeger al voor Rob Jetten in de Tweede Kamer. Wat maakt hem zo overtuigend voor de Nederlanders vandaag?
Klos: Ik denk zijn combinatie van ambitie – het willen doorbreken van de status quo – en zijn bewezen daadkracht. Rob is al minister van Klimaat geweest (2022-2024, red.) en heeft Nederland toen in heel korte tijd onafhankelijk gemaakt van Russisch gas. Mensen wisten dus dat hij dingen voor elkaar kon krijgen. Wat ze beloond hebben, is toch zijn optimisme. Dat was in de Nederlandse politiek ver te zoeken de laatste jaren. Rob Jetten heeft duidelijk gezegd dat de Nederlandse volksaard pragmatisch en optimistisch is en dat we die moeten hervinden. De Nederlandse vlag, die extreemrechts als symbool had gekaapt, is van ons allemaal. De vlag staat voor tolerantie en een gedeelde geschiedenis.

Ziet u in België of Brussel ruimte voor zo’n links-liberale partij?
Klos: Daar ken ik het politieke landschap niet goed genoeg voor. Ik geloof wel dat D66 in veel Europese landen bondgenoten kan vinden, ook in het Europees Parlement. In Slowakije won bij de Europese verkiezingen van vorig jaar bijvoorbeeld de partij Progressive Slovakia, dat sterk op D66 lijkt. Hun lijsttrekker is goed op weg om de populist Robert Fico daar de komende jaren te vervangen.

Wat met Brusselse partners?
Klos: Ik vind het moeilijk om ons programma in te vullen in een andere politieke context. De traditie van progressief liberalisme leeft al heel lang in Nederland. Wij vatten ons partijprogramma vaak samen als ‘Laat iedereen vrij, maar laat niemand vallen’. Ik heb de Brusselse politiek het voorbije anderhalf jaar met belangstelling gevolgd, maar ik durf het niet te vergelijken.

Wat neemt u mee van uw tijd in Brussel naar Den Haag?
Klos: Ik hoop de openheid en de relaxedheid van de stad, en daarmee ook de onverschrokkenheid. In Brussel vinden veel mensen het perfect oké de dingen te laten schuren. Mijn broer woont hier al zes jaar en is hier muzikant. We wonen om de hoek van elkaar en hebben daar vaak gesprekken over gehad.
Het feit dat Brussel zo divers is, maakt de stad net open. Er is geen dominante groep en daarom voel je je vanaf het eerste moment welkom en vrij. Je komt op heel veel plekken alle soorten mensen en nationaliteiten tegen en toch kan iedereen met elkaar door een deur. Schrijver Willem Frederik Hermans noemde de Belgen ooit het aardigste volk ter wereld. Ik heb dat net zo ervaren.

Dat klinkt als een aankomend gemis.
Klos: Ik vertrek zeker met pijn in het hart. Brussel is een wereldstad en een echte cultuurstad, de stad van Toots, Brel en Stromae. Je schept de geschiedenis hier van de straten. Hier groeide Willem van Oranje op en streken Marx en Erasmus neer. Daar kan ik als historicus van genieten. In Brussel heb ik me bovendien altijd welkom gevoeld. Mijn dochtertje is afgelopen zomer geboren in het Erasmusziekenhuis en gaat naar de crèche in Elsene. Ik heb helemaal niet te klagen over hoe we geholpen zijn door Kind en Gezin en onze Nederlandstalige huisarts. Kinderopvang in is België hartstikke goed geregeld. Bovendien woonden mijn broer en zijn vrouw vlakbij om ons te helpen.
Maar met een voltijdse job in Den Haag wil ik niet pendelen. De portefeuilles in de Tweede Kamer zijn nog niet toegewezen, maar hoe dan ook zal ik Europa blijven volgen. Voor mij mag Europa een veel sterkere stem innemen op het internationale toneel. Ik zal mijn overtuigingen met veel strijd en vuur verdedigen in de Tweede Kamer.