Manuel Schmitz wandelde élke straat van Brussel af: 'Ik wilde mijn stad écht leren kennen'

Vier jaar lang trok hij met stevige schoenen, een rode stift en een flinke portie nieuwsgierigheid door Brussel. De Duitse schrijver en stadsgids Manuel Schmitz (52) rondde dit weekend zijn opmerkelijke project af: hij wandelde elke straat van het Brussels Gewest af. Dat is goed voor zo’n 2.900 kilometer en meer dan 6.000 straten.

Het idee ontstond tijdens de coronaperiode. “Ik woon al sinds 2004 in Brussel en dacht dat ik de stad goed kende,” vertelt Schmitz. “Maar toen ik tijdens de lockdowns in onbekende wijken belandde, ontdekte ik plots zoveel nieuwe plekken. Toen vroeg ik me af: zou het mogelijk zijn om elke straat te bewandelen?”

Zo begon in oktober 2021 een avontuur dat uiteindelijk vier jaar zou duren. In totaal trok hij er 567 keer op uit, meestal een uurtje per dag. “Het ging me niet om sport. Ik deed geen marathonsessies, hooguit tien kilometer per keer, vaak maar vijf.”

Rode pen en Komoot

Voor de nauwkeurigheid vertrouwde hij op de app Komoot, die elke route vastlegde. Thuis kleurde hij de bewandelde straten op een grote kaart met een rode stift. “Ik hou ervan om regels te volgen,” glimlacht hij. “Misschien omdat ik Duitser ben. Maar zo wist ik zeker dat ik niets oversloeg.”

Zijn definitie van een straat? “Een plek waar vuilnis wordt opgehaald. Maar ik heb mijn eigen regels gebroken en ook kleine steegjes, parken en zelfs kerkhoven mee opgenomen. Die kerkhoven waren trouwens een openbaring: van de bekende begraafplaats van Laken tot de groene oase in Evere.”

Verveling was er volgens Schmitz nooit bij. “Ik hou van het gewone, van herhaling. En telkens is er een verrassing: een onverwachte blik op het Atomium, een prachtige boom, of een gesprekje met iemand op straat.”

Zijn mooiste straat? “Dat is ongetwijfeld mijn eigen straat, waar ik al 18 jaar woon en mijn buren goed ken. Daar liggen de meeste herinneringen.”

Curieuze straatnamen

Onderweg botste hij op grappige namen, zoals de Rochefatale/Noodlottige Rotsstraat in Sint-Lambrechts-Woluwe. Die verwijst naar koning Albert I, die in 1934 omkwam bij een val van een rots nabij Namen. “Ik vind het geweldig dat niet enkel de koning, maar zelfs de rots in de straatnaam herdacht wordt.”

Door zijn project kan hij nu haast elke plek in Brussel meteen lokaliseren. “Als ik een foto op Instagram zie en ik herken het niet meteen, word ik nerveus. Het is een beetje zoals een padvinder, maar dan in een stad.”

Voor wie zelf eens een onbekend stukje Brussel wil verkennen, raadt Schmitz Koekelberg aan. “Start beneden in de wijk met zijn industriële karakter, wandel langs de huizen uit 1900 en eindig bij de imposante Basiliek. Je voelt hoe een buurt zich ontwikkelt.”

Geen masterplan

Wat hij nu met het project gaat doen? “Helemaal niets,” zegt hij lachend. “Het was gewoon een gek idee voor mezelf. Geen publicatie, geen tentoonstelling. Ik heb het gedaan uit nieuwsgierigheid en liefde voor de stad.”

Toch is er al een link met zijn schrijverschap. Schmitz publiceerde eerder de roman Nimmerleinstag in zijn moedertaal Duits, over een man die zeven dagen door Brussel wandelt. “Misschien dat dit project wel een vervolg krijgt in mijn verhalen,” knipoogt hij.