Debatteren in de woonkamer: 'Dialoog is goud waard'

Politici trekken naar de woonkamer om er in debat te gaan met andere kandidaten voor een klein publiek. Nog enkele dagen voor de verkiezingen neemt de spanning toe, maar tijdens zo'n huiskamerdebat is de sfeer gemoedelijk. "Tijd voor vragen of een pintje?"

Een huiskamer van iets meer dan twintig vierkante meter wordt omgevormd tot debatzaal. Bob Seger en Elvis Costello hangen in lp-versie aan de muur. Verder een boekenrek met daarop een Che Guevara-ukelele, daarnaast foto’s van de appartementsbewoners en hun vrienden en daarboven een zelfgemaakte visualisatie van het Brusselse metronetwerk. “Binnen vijf maanden mag je daar nog een lijntje tot Flagey aan toevoegen”, grapt N-VA-lijsttrekker voor de Kamer Elias Kartout vanuit een zetel, verwijzend naar een campagnefilmpje van Open Vld-politica Els Ampe waarin ze zich sterk maakt dat dat lukt.

Het is woensdagavond, nog vier keer slapen voor de grote verkiezingsdag. Naast Kartout zitten vier andere kandidaten in de zetel. Zo’n achttien twintigers vullen de ‘debatzaal’ - pint in de hand - terwijl de kandidaten zichzelf voorstellen. “Ik ga voor een ommekeer”, begint Groen-lijsttrekster Elke Van den Brandt, vanuit een salon in la rue de la Révolution. “Ik ben Damien Thiéry, de nooit benoemde burgemeester van Linkebeek.” Het publiek lacht uitbundig, voor het de beurt is aan Kartout, PS-kandidate Ariane Wautelet, en Els Rochette, tweede op de Brusselse lijst van One.brussels.

Facebook-poll

Terwijl het openen van blikjes Jupiler weerklinkt vanuit de keuken, is het tijd voor politiek. Mobiliteit, wonen in Brussel en de institutionele toekomst staan op het programma. “De thema’s werden gekozen op basis van een poll op Facebook”, verklaart Tim Fabry die het debat in zijn appartement op poten zette.

“Een stad zonder auto’s is waarschijnlijk de toekomst”, stelt Rochette. Thiéry’s mond valt open van verbazing. “Geen auto’s binnen tien jaar? Durft u dat voor de camera te zeggen? Dan bent u politiek dood!”

Mobiliteit is een issue voor alle partijen, zoveel is duidelijk. Tijd voor het volgende onderwerp. Na een pleidooi voor meer sociale woningen en renovaties, neemt de “nooit benoemde burgemeester van Linkebeek” afscheid om naar een ander huiskamerdebat te trekken.

“Op welke manier wilt u woningen renoveren”, richt BRUZZ-radiopresentatrice en moderator Séverine Champeaux zich tot Rochette. Een lange “euh” vult de stilte op, terwijl ze zenuwachtig door haar programma bladert. “Ik was dat even aan het opzoeken. Dit is een beetje gênant.” Gelukkig vindt het debat plaats in een kleine, intieme kring - geen cameramannen of -vrouwen in de woonkamer - in een amicale sfeer, ook onder de kandidaten.

'Pintje?'

Tot Kartout uithaalt naar de PS. “Het is niet dat ik u wil aanvallen, maar er zijn veel te veel stedenbouwkundige regels in Brussel.” Wautelet onderbreekt hem. “Maar ik ben hier net om het bilan van de minister-president te verdedigen! Ik heb wel voor de PS gekozen voor een reden.” Kartout zet zijn aanval voort - “jullie hebben hier niets gedaan!” - terwijl de moderator probeert tussen te komen. “Elias!” Tevergeefs. “Zeg, de moderator probeert iets te zeggen”, staat Van den Brandt haar bij.

“Tijd voor vragen. Of misschien tijd voor een pintje”, vraagt de moderator, die het boeltje terug onder controle heeft. “Eerder een pintje”, lacht Van den Brandt. Nog voor de gespreksleider van dienst het volgende thema heeft ingeleid, steekt de enige man en rechtse kandidaat in de zetel zijn vinger op. “Wat, nu al?”, vraagt Champeaux. Kartout: “Sorry, ik moest den Bart hebben, ik wilde een pintje.”

Het is intussen tien uur ’s avonds, de kandidaten krijgen nog dertig seconden om een punt te maken. Wautelet, dan nog de enige Franstalige kandidate in de woonkamer, houdt nog tien seconden over om van het partijprogramma af te wijken. “En ten derde verdien ik een beetje respect om heel dit debat in het Nederlands te voeren!” Een overdonderend applaus is haar beloning.

'Goud waard'

Organisator en medewerker bij studentenvoorzieningsdienst Brik Tim Fabry blikt tevreden terug op het debat. “De bedoeling was om op een laagdrempelige manier kennis te laten maken met politici en hun standpunten”, legt hij uit. “We wilden zeker ook Franstalige politici uitnodigen, want in Brussel kan je zonder hen niets gedaan krijgen.” Voor Wautelet is haar aanwezigheid voor een overwegend Nederlandstalig publiek een evidentie. “Wat leeft in Brussel, heeft niets met taal te maken.”

Dat politici, zelfs lijsttrekkers, op enkele dagen van de verkiezingen zoveel tijd vrijmaken om voor een groep van twintig jonge Brusselaars te praten – weg van de schijnwerpers – lijkt opmerkelijk. “Je kan duizend folders in de bus steken, maar in dialoog gaan met mensen, al zijn het er twintig, is goud waard”, klinkt het bij Elke Van den Brandt. En of het ook voor het publiek zo nuttig was? “Mijn keuze staat al langer vast”, zegt een jongeman die eerder voor de pinten kwam. “Voor het debat dacht ik dat ik het zeker wist”, zegt een vriendin, “maar nu weet ik het niet meer."