Kranten koppen op aartsmoeilijke regeringsvorming

Na een woelige verkiezingszondag laten de kranten maandag hun licht schijnen over de uitkomst van de verkiezingen. De grootste uitdaging zit volgens de commentatoren op het federale vlak. Het signaal van de Vlaamse kiezer die rechts heeft gestemd, verzoenen met die van de linkse Waalse kiezer, wordt een aartsmoeilijke opdracht. Ander bijzonder heikel punt wordt het cordon sanitaire, en of dat op de schop moet.

Nederlandstalige kranten

De Tijd ziet in de afgelopen stembusgang een verkiezing van extremen, waarbij het midden is weggezakt. De krant verwacht zich aan een nieuwe discussie over het cordon sanitaire. Op federaal vlak wordt het volgens de krant bijzonder lastig om het signaal van de Vlaamse kiezer en dat van de Franstalige kiezer tegelijk ernstig te nemen.

Dat het centrum is ingestort, is ook de conclusie van De Standaard. De centrumkiezer is geradicaliseerd en de optelling van de twee rechtse nationalistische partijen was nooit groter, schrijft de krant. "Vlaanderen is welvarender dan ooit, maar de Vlaming is boos en bang", klinkt het. Politiek is er volgens de krant een groot probleem gerezen. "De drie traditio­nele partijen, ooit almachtig, zijn nu bijna irrelevant geworden. Dat kan voor hen en hun voorzitters niet zonder gevolg blijven."

Het Nieuwsblad legt onder andere de nadruk op de parallellen met wat in de rest van Europa gebeurt. "Overal is extreem- en radicaal-rechts bezig aan een opgang. Maar het is tegelijk te gemakkelijk als verklaring. De voorbije vijf jaar is "het verhaal van partijen die nooit de indruk konden wekken dat ze een algemeen belang boven het partijbelang konden zetten. Wie zo kwistig omspringt met het vertrouwen van de burger, moet niet verwonderd zijn daar vroeg of laat de rekening voor gepresenteerd te krijgen", klinkt het.

In Gazet van Antwerpen luidt de conclusie dat "de onbestuurbaarheid van dit land dichterbij is dan ooit". De onbetwiste winnaar van deze verkiezingen is Vlaams Belang. Het zal volgens de krant moeilijk worden om een federale regering te vormen.

Belang van Limburg neemt eveneens het gevoerde beleid op de korrel. Volgens de krant vonden veel kiezers dat er te weinig naar hen werd geluisterd en bleek de kloof tussen burger en politiek uiteindelijk nog groter dan gedacht. Ze ziet in de resultaten niet alleen een overwinning van het Vlaams Belang, maar tegelijk een falen van de partijvoorzitters van de traditionele partijen.

De Morgen is erg hard voor de regering. Die is volgens de krant vooral veel met zichzelf bezig geweest. De Morgen verwacht dat binnen de N-VA-basis stemmen zullen opgaan over het doorbreken van dat cordon. "Maar een Vlaanderen dat radicaal-rechts in het bestuur zou toelaten, is een Vlaanderen dat zich internationaal en nationaal isoleert", waarschuwt de krant.

Het Laatste Nieuws formuleert het anders. Daar luidt het dat het tijd is om te praten met het Vlaams Belang. Volgens de krant bevinden we ons op het gepaste moment om de efficiëntie en de wenselijkheid van het cordon in vraag te stellen. "Wellicht nooit eerder heeft Vlaanderen zo rechts gestemd als gisteren. Je kunt daar niet langer in een wijde boog omheen lopen, in een wolk van weldenkendheid. Dat doen ze ongeveer nergens in Europa nog."

Franstalige kranten

La Libre Belgique wijst erop dat één op twee Vlamingen voor een nationalistische of ultranationalistische partij heeft gestemd. "We moeten trachten te begrijpen waarom dit gebeurt in één van de meest welvarende regio's in Europa," klinkt het.

Ook L'Echo roept op 'om de ogen te openen' en pogingen te doen om de motieven achter de extreme stemmen te achterhalen. Het cordon sanitaire moet volgens de krant behouden worden. "Het zou een tragische vergissing zijn het cordon op te heffen."

Volgens Le Soir moeten we ons ervoor hoeden dat we de kiezers van het Vlaams Belang niet stigmatiseren. "We moeten naar hen luisteren. Maar dat wil niet zeggen dat we ons moeten laten meeslepen door hun emoties en woede. Regeren met het Vlaams Belang zou het racisme van deze partij goedkeuren."

La Dernière Heure en de kranten van Sudpresse tonen zich eerder angstig. "Het beton dat rond het cordon sanitaire zat, lijkt barsten te vertonen," klinkt het. "Met titels als "Eén België, twee landen," vragen de commentatoren zich af wat de Vlamingen na de verschillende staatshervormingen en de verkregen 'grote autonomie' nog meer willen.

L'Avenir vraagt zich af hoe een federale regering op de been kan worden gebracht nu de kloof tussen Vlamingen en Franstaligen steeds dieper lijkt te worden. "Hoe zullen onze regeringsleiders deze bevolkingsgroepen die zo erg van elkaar verschillen, nog samen doen kunnen leven?"