Vijf lessen uit deze Brusselse verkiezingen

Brussel stemt anders dan Vlaanderen en Wallonië, CD&V staat op verdwijnen en dure campagnes zijn geen garantie voor succes: de politieke redactie van BRUZZ trok vijf lessen uit deze verkiezingen.

Brussel stemt anders dan Vlaanderen en Wallonië

Vlaanderen is overspoeld door een geel-zwarte golf en in Wallonië zijn er op het eerste gezicht geen aardverschuivingen. In Brussel ziet het politieke landschap er helemaal anders uit, zowel aan Nederlandstalige kant, als aan Franstalige kant.

Open VLD is het decennialange marktleiderschap kwijt. Groen gaat met de pluimen lopen. Elke Van den Brandt (lijsttrekker van Groen) is de nieuwe numero uno langs Vlaamse kant. N-VA wint voorzichtig en wordt de tweede partij. Deze verkiezingen zijn vooral een débacle voor de meerderheidspartijen Open VLD, one.brussels en CD&V. Een en ander zal ongetwijfeld een weerslag hebben op het VGC-beleid.

PS verliest in het Brussels parlement, maar kan wel de nummer één blijven. De partij zal nu wel meer rekening moeten houden met Ecolo dat de PS op de hielen zit, en met PTB, de eigenlijke winnaar van deze verkiezingen. MR heeft de schade kunnen beperken. Défi gaat licht vooruit en CDH zakt verder weg. Een ander parlement, en dus ook een ander beleid in de legislatuur 2019-2024.

De coalities kunnen nog alle kanten uit

De taalgroepen stellen hun meerderheden apart samen. Aan Vlaamse kant zijn een progressieve meerderheid (met bijvoorbeeld Groen, SP.A en CD&V), noch een rechtse meerderheid (met Open VLD, N-VA en CD&V) mogelijk. We mogen ons dus voorbereiden op een veelkleurige meerderheid, waar wellicht nog heel wat masseerwerk aan te pas zal komen vooral er een VGC-college is. Dat outsiders Agora en PVDA ook een zetel halen, maakt de coalitievorming er niet makkelijker op. En dan is er ook nog het Vlaams Belang, dat al sinds altijd dood gewicht is.

Aan Franstalige kant kan de PS de lead nemen. Kiest Rudi Vervoort (PS) voor Ecolo en Défi, zoals gefluisterd werd voor de verkiezingen, dan is dat een haalbare kaart. Maar er zijn nog tal van andere combinaties mogelijk. Een en ander zal afhangen van de gesprekken en de breekpunten die de verschillende partijen naar voren brengen. Wel in de wetenschap dat de appetijt bij PS en Ecolo om deel te nemen aan een regering erg groot is.

De Nederlandstaligen doen het goed

Het aandeel Nederlandstalige stemmen voor het Brussels parlement is fors gestegen. Het gaat van 11 naar 15 procent, goed voor 67.440 stemmen. Dat is evenveel als in 1989. Bovendien halen de Nederlandstaligen twee Kamerleden binnen. Dat werd sinds de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde als vrijwel onmogelijk beschouwd. Door als Nederlandstalige op een tweetalige of Franstalige lijst te gaan staan, was een kiesbare plaats wel haalbaar. Tinne Van der Straeten (derde op de Ecolo-lijst) en Maria Vindevoghel (PVDA-PTB) gaan allebei naar de Kamer.

CD&V kwijnt weg

CD&V, met Jos Chabert ooit de sterkhouder in Vlaams-Brussel, zet een barslecht resultaat neer. Het goudhaantje Benjamin Dalle raakte niet verkozen in het Vlaams Parlement, en CD&V is in het Brussels parlement de zesde partij geworden met maar één verkozene: Bianca Debaets.

Dure campagnes zijn geen garantie voor succes

One.brussels, Vlaams Belang, Open-VLD, CD&V waren alom tegenwoordig op de sociale media, maar dat heeft hen, zo lijkt het, bitter weinig opgeleverd. Tenenkrullende filmpjes en andere fratsen werden op de kiezer afgestuurd. Tevergeefs. Ook met beleidsresultaten, zie de fietspaden van Pascal Smet (one.brussels) en de Nederlandstalige scholen van Guy Vanhengel (Open VLD) vallen blijkbaar niet veel kiezers te winnen. Het beste bewijs is nog burgerpartij Agora, die uit het niets, en zonder zichtbare campagne meteen één zetel haalt in het Brussels parlement.