Politicologen over Brusselse impasse: 'Veto’s inslikken of nieuwe verkiezingen’

Na het vertrek van Leisterh begint een nieuw hoofdstuk in de Brusselse formatiesaga waarbij MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez het initiatief neemt. Maar de oude hinderpalen zijn niet verdwenen. “Nieuwe verkiezingen zijn grondwettelijk lastig, maar beter dan jaren van impasse", denkt grondwetspecialist Quinten Jacobs.

David Leisterh (MR) stapt voor een tweede keer in tien maanden tijd op als Brussels formateur. Hij wijst met een beschuldigende vinger naar links, maar volgens politicoloog Dave Sinardet heeft ook zijn eigen partijvoorzitter Georges-Louis Bouchez hem geen cadeaus gedaan.

“Leisterh en Bouchez zijn bijzonder close. Leisterh is ook de peter van een van de kinderen van Bouchez”, zo weet Sinardet. “Maar sommigen zouden zeggen dat die band te nauw is. Zeker met iemand als Bouchez, die heel assertief is, en zichzelf de hele tijd op de voorgrond plaatst. Je kreeg op die manier de indruk dat Leisterh nooit volledig zijn toppositie binnen de Brusselse MR kon waarmaken, en dat Bouchez steeds als een schoonmoeder achter hem stond en hem overvleugelde.”

Bijvoorbeeld eind mei 2025, wanneer Leisterh en Bouchez samen een beleidsverklaring hebben voorgesteld om de regeringsonderhandelingen, nogmaals, te reanimeren. Het was vooral Bouchez die de nota verdedigde. Ook was het Bouchez die op de Vlaamse feestdag met het voorstel kwam om de impasse te doorbreken met een N-VA-compatibele ministerpost.

“Ik denk niet dat het de bedoeling van Bouchez was om Leisterh buitenspel te zetten, maar dat is misschien wel het gevolg geweest van zijn gedrag. Dat Bouchez nu de zaken in handen neemt, komt misschien omdat er naast Leisterh niet veel sterke figuren zijn binnen de Brusselse MR. Het is een gekke situatie”, besluit Sindardet.

Nog een staatshervorming

Voor grondwetspecialist Quinten Jacobs is het vertrek van Leisterh het zoveelste bewijs dat de houdbaarheidsdatum van het Brusselse model al een tijdje is verstreken. Een zevende staatshervorming om het bestuur in Brussel te hertekenen, dringt zich op in de toekomst, zo denkt hij.

Maar op korte termijn ziet Jacobs maar twee opties: “Ofwel gaan we nu in Brussel onderhandelen over een regering, met een meerderheid in beide taalgroepen. Dat zou betekenen dat één van de partijen een veto moet inslikken. Als dat niet mogelijk, dan moet er nagedacht worden over nieuwe verkiezingen, maar daarvoor is een grondwetswijziging nodig. Dat is politiek heel moeilijk te bereiken. Maar als de keuze gaat over een grondwetswijziging of nog jaren politieke inertie, dan is de keuze voor mij snel gemaakt."