Cheb Runner: ‘Ook in de muziekbusiness ben ik een inwijkeling’

Onder de naam Cheb Runner geeft Reda Senhaji traditionele geluiden uit de Maghreb en de Levant elektronische impulsen. Zijn nieuwe project Angry immigrant is een verklanking van tien jaar overleven als verstekeling in Brussel.

“Cheb betekent 'jong',” zegt Reda Senhaji over de alias die hij zich twee jaar terug aanmat. “En die Runner? Je suis un coureur, ik traceer muzieksporen, glijd door verschillende elektronischemuziekgenres én blijf trouw aan de reiskoffer met mijn achtergrond die ik meedraag.”

Senhaji's roots liggen in Noord-Afrika. De eerste twintig jaar van zijn leven speelden zich af in Agadir, een gezapig stadje aan de westkust van Marokko waar hij feministische levenslessen mee-kreeg van zijn moeder en grootmoeder, terwijl zijn vader uit de picture bleef. Tien jaar geleden kwam hij naar Brussel, hij droomde ervan om ingenieur te studeren, of informatica. “Ik was vooral gefascineerd door de telecomsector, en hoe informatie van de ene naar de andere kant van de wereld reisde. In Agadir probeerde ik altijd binnen te glippen in cybercafés om er te chatten via tools als mIRC.”

Eigenlijk had hij er het geld niet voor. In Marokko ben je ofwel rijk, ofwel arm, zegt Senhaji. Er is geen middenklasse. “Ik hoef je niet te vertellen waartoe wij behoorden,” glimlacht hij. Gebrek aan geld werd een obstakel richting universiteit. “In het begin kreeg ik steun van mijn familie, maar uiteindelijk moet je ook op eigen benen staan. En dus moet je werken. Maar als je in die werkdynamiek zit, heb je geen tijd meer om te studeren. Voor mensen uit de derde wereld, of hoe je die ook noemt, is dat traject extra moeilijk.”

Siliconen
Aarden in Brussel liep stroef. “In Agadir zijn de huizen laag. Al die hoge gebouwen hier, het leek alsof ik in een videogame was terechtgekomen. Waar ik vandaan kwam, was iedereen à l'aise en open, in Brussel heb ik individualisme en gejaagdheid ontdekt. Je kan worden wie je wilt, maar je sociale leven boet erbij in. In het begin sprak ik iedereen hier aan: hé, c'est la fête! En dan zag ik mensen kijken, wie is die gast? (Lacht) Er gingen toen allerlei alarmen in mijn hoofd af, ik begreep snel dat ik me moest aanpassen.”

De sleutel om hier te gedijen, bleek onder meer de skatecommunity. “Skaters vormen overal een gemeenschap, het zijn easy talkers. Ik skatete al in Agadir, vaak met tweedehands decks. Onze schoenen repareerden we met siliconen.”

Senhaji's nomadenbloed speelt soms op. “Brussel is voor mij maar een tijdelijke plek, ik bevind mij voortdurend op een kruispunt.” Elk jaar heeft hij een dosis Marokko nodig. “Ik ben er in januari nog geweest. Ik hou ervan om er rond te snuisteren in de soek, of neer te hurken met een oude pee op straat voor een praatje. Als je een weg inslaat, moet je ook af en toe terugkijken en zien vanwaar je komt. Mijn wortels zijn mijn brandstof.”

Muziek begeesterde hem van jongs af. “Als kind gebruikten we de carrosserie van auto's als percussie-instrument, elk trommelend op een straathoek. Op trouwfeesten en tijdens de moussems, festivals waarbij dorpsgemeenschappen en nomaden samenkomen om handel te drijven en te feesten, hoorde ik de meest waanzinnige geluiden en ritmes.”

Gnawa, bijvoorbeeld, de traditionele Marokkaanse muziek die teruggaat op West-Afrikaanse slaven. “Gnawa brengt je in trance en drijft de slechte geesten uit. Muziek kan politiek zijn, maar voor mij is ze in de eerste plaats spiritueel. Ze geeft je hoop en energie, je vergeet je zorgen en viert het leven.”

Rai-'n-bass
Angry immigrant doopte Senhaji de liveshow die hij straks speelt in de Beursschouwburg, de vrucht van een korte residentie. Die boosheid straalt hij niet uit. “Als artiest kan je hier nog zo mooi openbloeien, de administratieve rompslomp die je als sans-papiers moet doorstaan om je plek te vinden doet je de stad wel anders bekijken. Ook in de muziekbusiness ben ik een inwijkeling. Dat is een grote machine waarin je je moet binnen wurmen. De Maghrebijnse scene heeft hier geen toegang tot techno en house. Als je als Marokkaan zegt dat je muziek maakt, gaan ze ervan uit dat je rapt. Ze kunnen niet geloven dat je met synths werkt en weet wat een oscillator is. Daarom geef ik ook workshops aan kids, om hun te tonen hoe ze traditie en elektronica kunnen verenigen. Ik wil de clubscene dekoloniseren.” (Lacht)

Angry immigrant krijgt geen fysieke release. Eerst wil Senhaji drie ep's uitbrengen die een hommage brengen aan de jaren 1980, '90 en 2000, toen drum-'n-bass, house en trap zich in Marokko met de lokale folk begonnen te mengen. “Ik wil traditionele muziek uit de Maghreb en de Levant elektriseren, en zo een nieuwe dimensie geven, zodat die klanken niet verdwijnen. Met Crevette Records werk ik nu aan een ep waarin ik rai met new beat mix. Die stijlen hebben meer gelijkenissen dan je zou denken.”

Zijn grote droom? “Een film scoren. Ik heb voor de Beursschouwburg een soundwalk gemaakt, dat smaakt naar meer.” Eerst volgt er nog een project met Tsar B. “Ze wandelde voorbij toen ik stond te draaien in Café Floréo. Niet veel later zaten we samen in de studio. Ik ga op zoek naar raakpunten, in de muziek maar ook bij mensen. Ik heb een voet in elke community, maar ik blijf trouw aan mijn eigen gevecht.”

CHEB RUNNER: ANGRY IMMIGRANT
2/7, 20.00, Beursschouwburg, www.beursschouwburg.be