Lefto Kurt DeLijer kl
© Heleen Rodiers
Interview

Regisseur Kurt de Leijer stelt docureeks over dj Lefto voor in AB

Tom Zonderman
© BRUZZ
14/03/2017

Leg eens een stethoscoop op de stad: regisseur Kurt de Leijer en melomaan Lefto peilen in hun docureeks LeFtO - In transit naar de hartslag van LA, Londen, Chicago, Seoul en Brussel. Wie niet kan wachten tot de afleveringen op Canvas te zien zijn, kan deze zondag naar de AB voor de preview. Mét muzikaal toetje.

"De stad is mijn therapeut," zegt Gorik Van Oudheusden in de Brussel-aflevering van LeFtO – In transit. Gorik kan u kennen als Omar-G van het Brusselse rappersgeweld Stikstof, wij zijn vooral verwachtingsvol naar zijn alias Zwangere Guy. "Ik leer van de stad, en zij leert van mij," zegt de rapper nog. "Ze is mijn opvoeding."

Goriks verhaal snijdt dwars door de docureeks waarin we de verbondenheid leren kennen van LeFtO met de steden die hij als dj en ambassadeur van de Brusselse ziel frequenteert, maar meer nog met de mensen die in de stadsraderen meedraaien, die krassen én schoonheid in haar ziel etsen, zoals muzikanten, dj's en kunstenaars.

"Ik wilde iets maken dat helemaal uit mezelf komt," vertelt Kurt de Leijer over de zesdelige docureeks, waarvan in de AB de Brussel- en Londen-episodes zullen worden getoond. De regisseur van het Brusselse productiehuis Caviar blikte lang reclamespots en videoclips in, en maakt nu zijn eigenlijke debuut. "Ik ben begonnen als koffiemadam op filmsets. Daarna werkte ik voor verschillende productiehuizen en zo ben ik doorgegroeid. Nu was het tijd om dieper te graven. LeFtO was mijn springplank."

LeFtO en de Leijer kennen elkaar twintig jaar. De Leijer groeide op in Tervuren, maar raakte verliefd op Brussel door haar hiphopscene. Zo kreeg hij ook LeFtO in het vizier. Hij raakte met hem aan de praat in platenwinkel Music Mania, waar LeFtO een tijdlang werkte. "Daar zijn wij echte copains geworden, na de lessen op Sint-Lukas ging ik meteen naar de Mania. Om platen te kopen, maar ook om er te blijven hangen. Vaak lang voorbij sluitingsuur. Ik rapte toen ook zelf, en LeFtO dj'de."

"We hebben nog samen in een band gezeten, The Livest," knikt LeFtO. "Onder meer met pianist Pierre Anckaert en drummer LuiGi alias MonkeyRobot."

Wie van jullie twee heeft uiteindelijk het zaadje geplant voor LeFtO – In transit?
Kurt De Leijer: LeFtO is een globetrotter, maar hij heeft geen rijbewijs...

Lefto: (Droog) ... voor de wereld heb je geen rijbewijs nodig.

De Leijer: (Lacht) Soit, ik heb lang in een poule van chauffeurs gezeten die hem overal naartoe mocht rijden. Een paar jaar geleden had hij me nog eens nodig voor een rit naar Studio Brussel. In de auto kreeg hij telefoon van A-Trak, de dj van Kanye West. Ik dacht: die gast kent zoveel groten uit de hiphop, waarom doe ik daar niet eens iets mee. Diezelfde nacht nog hebben we een idee uitgewerkt voor een film.

Lefto: Aanvankelijk wilden we een docu maken over hoe de mainstream zich laaft aan de ondergrond, en hoe die ondergrond zich keer op keer weer vernieuwt wanneer hij geclaimd wordt. Veel mensen die ik ken, pendelen ook gewoon tussen die twee werelden. Om'Mas Keith bijvoorbeeld zit bij de alternatieve hiphopgroep The Sa-Ra Creative Partners, maar doet net zo goed dingen voor Frank Ocean. Of een vernieuwer als Hudson Mohawke, hoeveel liedjes heeft die niet voor Kanye West geproducet?

De Leijer: Dat idee hebben we daarna snel omgegooid. LeFtO kent ongelofelijk veel mensen die creatief bezig zijn in de steden waar hij komt. Van daaruit zijn we lijnen beginnen te trekken en zo ontstonden netwerken die een interessanter uitgangspunt boden om die stedelijke landschappen tegen het licht te houden.

Jullie zijn naar LA en Londen getrokken, maar ook naar Chicago en Seoul. Wereldsteden. En daartussenin zit Brussel.
Lefto: Brussel kon onmogelijk ontbreken. Ik ben geboren in Anderlecht, goeddeels opgegroeid in Molenbeek. In de Vk* ging ik naar mijn eerste hiphopshows, met de metro reed ik naar de New Top Trente in het centrum, waar ik new beat-platen ging kopen en zo ook hiphop ontdekte. Ik speelde voetbal, was ballenraper bij RDWM en Anderlecht... Brussel zit helemaal in mij. Daarom woon ik hier ook nog altijd. En Brussel is ook overal dichtbij. Van hieruit ben je in geen tijd in Londen of Parijs of Amsterdam. Berlijn is tof, maar met de trein raak je er nergens.

De Leijer: Brussel was het moeilijkste om te maken, omdat je de stad net heel goed kent en je minder snel onder de indruk bent dan wanneer iemand als Barney je zijn East London toont. Maar dan neemt Zwangere Guy je mee naar de appartementsblokken van Ganshoren waar hij is opgegroeid, en dan zie je een stuk van Brussel dat niemand kent. Iedereen kent die gebouwen van op de E40, maar er is nog nooit iemand boven op gaan staan om naar de Basiliek te kijken.

Lefto: Het toffe vind ik dat de reeks eigenlijk helemaal niet over mij gaat. Ik neem je wel mee naar die steden, en dompel je onder in mijn wereld van basketbal en skaten en vinyl, maar het zijn vooral andere mensen die de reeks kleuren.

De Leijer: We hebben dat niet proberen te benadrukken, want LeFtO houdt daar niet van, maar hij is een soort ambassadeur. (Lacht) Overal waar hij komt, vertegenwoordigt hij Brussel.

(Lees verder onder de afbeelding.)

1562 LEFTO still 1111

Field manual
"LeFtO is vijf personen in één," zegt het Britse radio-icoon Gilles Peterson in de begingeneriek van de serie. "Het is niet makkelijk om hem te volgen," knikt De Leijer. "Eigenlijk heb je twee cameraploegen nodig die 24 uur op 24 draaien. LeFtO drinkt en rookt niet, en hij eet gezond. Daar zijn we niet allemaal even sterk in. (Lacht) LeFtO stopt nooit. In Chicago kroop iedereen na een vermoeiende dag uitgeput zijn bed in, en dan hoorden we hem nog lustig op zijn laptop tikken om zijn radio-uitzending voor StuBru voor te bereiden. Je slaapt niet veel, hé?"

LeFtO, met een grote smile: "Ik had je gezegd dat je altijd klaar moest staan, je hebt veel toffe momenten gemist."

Oei.
De Leijer: Haha. In Seoul was ik vroeger toegekomen dan de rest om preproductie te doen. LeFtO was er ook omdat hij er moest draaien. Op een avond zitten we te eten in een Turks restaurant, op de achtergrond draait Limp Bizkit. LeFtO vraag om iets Turks op te zetten, en hij herkent meteen de muziek van het popicoon Selda. De kerel van het restaurant is onder de indruk en komt erbij zitten. Plots begint hij te flippen: LeFtO is blijkbaar in een Turkse nieuwsuitzending aan bod gekomen nadat hij op een party in het Atomium westerse kids uit de bol heeft doen gaan op Turkse muziek. Die man herkent hem en begint selfies te nemen. Geweldig moment. En ik zit daar zonder cameraploeg. (Lacht)

Hoe duik jij in een stad, LeFtO?
Lefto: Als ik ergens voor het eerst kom, vraag ik iemand die fier is op zijn stad om me mee te nemen, naar een toffe winkel of een leuk uitzichtpunt. Dan word ik er meteen ingedompeld. Daarna doe ik het op mijn manier. In Azië blijf ik doorgaans een paar dagen hangen na een show. Dan verdien ik niks, maar een cultuur leren kennen, een stad, mensen, gewoontes, daar word je veel rijker van dan van geld.

Ben je globetrotter geworden door te dj'en?
Lefto: Ja. Maar het komt ook door mijn vader, die werkte in een reisagentschap. Hij bracht van overal spullen mee, toonde foto's, en liet mij zo van die landen proeven. De sfeer van reizen was in mijn jeugd een constante. Wellicht kreeg mijn vader een heel andere wereld te zien dan ik, hij kwam niet per se in contact met de locals.

Jij spit de ziel van de stad en haar mensen omhoog.
De Leijer: Dat is net het boeiende, ja.

Lefto: Ik zie dat zelf niet.

Laten steden zich makkelijk doorgronden?
Lefto: In grote steden ben je nooit ver van huis, je ziet overal dezelfde multinationals. In nieuwe winkels kan je wel voelen hoe een stad leeft. En ik kijk altijd naar graffiti en affiches van party's, die dingen geven een stad persoonlijkheid. Het mag niet te clean zijn, als je van een stad een museum maakt, voel je niets meer. Dan wordt ze zo steriel als een hotelkamer.

De Leijer: We raken natuurlijk telkens maar een stukje aan. Het LA van een dj als The Gaslamp Killer en de club Low End Theory is heel duidelijk. Maar dat is maar een fractie van alle subculturen die in de buik van de stad groeien. Anderzijds krijg je via die artiesten wel een goed beeld op sociale weefsels en de problemen die er zijn. En dat proberen we, binnen de beperkte tijd die we hebben, ook te tonen.

Lefto: Overal zie je 'soldaten': mensen die vechten om hun ding te kunnen doen. Het mooie is dan dat ze er toch vaak raken, ondanks de beperkte middelen of de moeilijkheden. In Seoul leven mensen volgens een field manual waarop ze dingen als het ware afvinken. Er is heel weinig ruimte voor creativiteit. BITKR, een schilder die in de Seoul-aflevering zit, gaat er toch voor en dat vind ik cool. Ook al moet hij pizza's bakken om te overleven.

Welke stad haalt je elke keer weer onderuit?
Lefto: Seoul. Wat een machine. Ik ben tientallen keren in Tokio geweest, maar Seoul is nog meer een technologiestad. De tijd die ze heeft verspeeld aan het communisme, heeft ze allang weer ingehaald.

De Leijer: Ik twijfelde eerst wat aan Seoul. Maar toen ging ik in Brussel op zoek naar een reisgids. Bleek dat ze die moesten bestellen. Meteen wist ik: daar moeten we naartoe. (Lacht)

Straks vertrekken ze voor een preview van LeFtO – In transit in Singapore, vertelt LeFtO terwijl hij zijn hoody van skatemerk Thrasher aantrekt. "Maar eerst moet ik gaan draaien in Puerto Galera op de Filipijnen." LeFtO... stopt nooit.

> Lefto - in transit. 19/03, 18.00, Ancienne Belgique, Brussel

Fijn dat je wil reageren. Wie reageert, gaat akkoord met onze huisregels. Hoe reageren via Disqus? Een woordje uitleg.

Lees meer over: Brussel-Stad, Muziek, Film

Iets gezien in de stad? Meld het aan onze redactie

Site by wieni