"De Schaduwstad" onderzoekt vrijplaatsen Brussel

Michaël Bellon
© Brussel Deze Week
28/10/2004
Hoe doet Brussel het als vrijplaats voor kleinschalige creatieve initia­tieven en organisaties? Dat is de vraag die het Rotterdamse adviesbureau Urban Unlimited stelde in de publicatie De schaduwstad, die zopas verscheen.
Urban Unlimited is een initiatief van Wies Sanders en Luuk Boelens, twee stedenbouwkundige planologen met een bijzondere interesse voor Brussel. Ze hebben zelfs een bijkantoor in het bedrijvencentrum M-Village in Schaarbeek.

Wat hen fascineert aan Brussel, is het samengaan van een problematisch cultuurbeleid op stedelijk niveau en de aanwezigheid van een sterk netwerk van kleine (sub)culturele organisaties met een grote betrokkenheid bij het stedelijke leven. In De schaduwstad brengen ze een aantal van die organisaties in kaart, vergelijken ze de situatie met die in Rotterdam en koppelen ze het resultaat aan de freezone-theorie van de undergroundfilosoof Hakim Bey.

Goed klimaat
Een freezone, of vrijplaats, is volgens Bey een relatief geïsoleerde en ontoegankelijke plek (zoals kraakpanden, braakliggende terreinen, dode hoeken in de stad) waar creatieve geesten - wars van planning en bemoeienis van buitenaf - de buurt doen heropleven. Als het goed is, kunnen de initiatieven die in die 'vrije zones' ontstaan (feesten, debatten, publieke activiteiten, kunstuitingen), de stad een bepaalde identiteit verlenen en zelfs uitstraling en economische groei bezorgen.

Het probleem is dat je dergelijke vrijplaatsen, in tegenstelling tot grote stedenbouwkundige projecten, niet kunt plannen. Je kunt alleen de voorwaarden creëren. En die zijn volgens Bey nu net een zekere afstandelijkheid ten aanzien van het beleid, de aanwezigheid van beschikbare ruimte en een klimaat van tolerantie. Op die criteria scoort Brussel wel goed, en zo zijn initiatieven als Les Bains::Connective, Cinema Nova, Recyclart, CityMine(d) of de Zinneke Parade van de grond kunnen komen. Toch zou een beetje meer interesse en geld van de overheid geen kwaad kunnen om initiatieven voort te zetten, te stroomlijnen en te professionaliseren.

Fijn dat je wil reageren. Wie reageert, gaat akkoord met onze huisregels. Hoe reageren via Disqus? Een woordje uitleg.

Lees meer over: Cultuurnieuws

Iets gezien in de stad? Meld het aan onze redactie

Site by wieni