Fotografie: dertien vrouwen en een hond

Met een camera om de hals onderduiken in de intimiteit van de vrouw heeft iets van peepshowobsessies. Het FotoMuseum Provincie Antwerpen doet er nog een schep bovenop door het resultaat van dat artistiek voyeurisme zonder blikken of blozen tentoon te stellen.

Toen het FotoMuseum Provincie Antwerpen de deuren voor verbouwing sloot, verzamelde hoofdcurator Inge Henneman het mooie van de museale collectie in een lijvig boek. De turf Het archief van de verbeelding (Inge Henneman, Mercatorfonds, 2002) vatte de verzameling samen in zes thematisch omlijnde delen: 'De familie', met als subtitel Fotografische intimiteiten; 'Het archief van de ruïne' (over ruïnes allerhande); 'Het archief van de ander' (over etnografische, marginale en burgerportretten); 'De artistieke fotografie' (met de fotografische canon); 'De fotografie als spektakelkunst' (met vooral autochromes van honderd jaar terug) en tenslotte 'Het gezicht van de massa' (met beeldmateriaal uit het archief van De Volksgazet). Het FotoMuseum wil nu de deelaspecten van het museumarchief (en het boek) ontsluiten in enkele seizoenen in de vorm van thematische fototentoonstellingen, gepresenteerd in het Paleis voor Schone Kunsten.

Huis-tuin-en-keuken
Het eerste deel, getiteld Fotografische intimiteiten. 13 vrouwen en een hond, is nu te zien. Daarvoor maakte fotografiejournalist Johan De Vos een selectie van dertien portretten die de sluier oplichten van wat oorspronkelijk bedoeld is als 'huis-tuin-en-keuken-fotografie'. U krijgt werk van enkele kunstfotografen te zien, waaronder van Nan Goldin, die haar vriendenkring van rock-'n-rollers schaamteloos etaleert. Verder werk van de miskende Belgische studiofotograaf Edward Wettstein, die er in de jaren veertig een lucratieve praktijk op nahield als communicantenfotograaf.

Met dit soort devote portretten wil het FotoMuseum duidelijk maken dat het private karakter van een foto met de jaren verloren gaat. Tegelijk wordt duidelijk dat een anoniem beeld van een momentopname al bij al nooit authentiek realistisch is, maar altijd 'gemaakt'. Bij de verzameling amateurfoto's gaat het nog verder. Dit soort portretten gaat een heel eigen leven leiden. Een piepklein kiekje van een anoniem peutermeisje in een uitvergrote lijst, de 'klassieke' schoolfoto van toen en zelfs private stripteasescènes (1910) verliezen al hun intimiteit, nu ze schaamteloos uithangen als museale kunst.

Dertien vrouwen en een hond - Paleis voor Schone Kunsten, Ravensteinstraat 23, 1000 Brussel - 02-507.82.00
Open: di. tot zo. - 10 uur tot 18 uur - van 12 januari tot 6 februari