Stef Kamil Carlens: 'Ik hou niet van uitputtingsfestivals'

Na Mauro Pawlowski en Wim Vandekeybus mag Zita Swoon-frontman en duizendpoot Stef Kamil Carlens gedurende één weekend de artistieke leiding van de Ancienne Belgique in handen nemen. Zijn Carte Blanche kleurt hij in met pop, rock, wereldmuziek, klassiek en spoken word. "Ik ga het simpel houden."

Stef Kamil Carlens heeft het drukker dan ooit. Met Zita Swoon heeft hij net een eivolle festivalzomer achter de rug, waarna de groep op een buitenlandse najaarstournee vertrok die hen tot in Libanon en Turkije voerde. Het afgelopen jaar vond Carlens ook nog eens de tijd om in de jury van de Canvascollectie te zetelen, maakte hij een soundtrack bij De baas van alles, een kinderboek van Bart Moeyaert, en zorgde hij solo voor een streep muziek bij Saint Amour. Ondertussen is hij druk doende een nieuwe theatertournee voor te bereiden met Zita Swoon en twee dansers van Anne Teresa De Keersmaekers dansgezelschap Rosas, die eind januari onder de noemer 'Dancing with the Sound Hobbyist' in première gaat.

De Stef Kamil Carlens die wij in de wirwar backstage in de AB te spreken krijgen is revaliderend van een liesbreukoperatie, maar voor de rest opvallend goedgeluimd, al is hij wel een beetje gehaast. Hij heeft net de eerste AB Sessions ingeblikt, een cover van 'I and I' van zijn grote held Bob Dylan, en moet straks richting Praag voor het volgende concert van Zita Swoon. "Ik heb gezocht naar dingen die wat onbekender zijn, en leuk om te ontdekken," zegt Carlens over zijn curatorschap. "Kurt (Overbergh, muziekprogrammator van de AB, tz) heeft mij de volledige vrijheid gegeven, het moest enkel beantwoorden aan mijn eigen smaak. Eigenlijk was het dus gemakkelijk: ík moest het goed vinden." (lacht)

In vergelijking met de twee vorige curatoren, Mauro Pawlowski en Wim Vandekeybus, hou je het vrij sober.
Stef Kamil Carlens: Ik hou niet van uitputtingsslagen voor het publiek zoals tegenwoordig op festivals. Het programma is vrij beperkt, geen randakkefietjes, gewoon à l'ancienne een voorstelling in één zaal, met een pauze ertussen. De eerste dag voor een staand publiek, de tweede voor een zittend. Wie komt, kan alles zien, en hoeft geen keuzes te maken. En daarna kun je nakaarten bij een pintje. Zoals het vroeger was, mensen gingen met aandacht naar iets kijken en praatten daarna bij aan de toog.

De affiche oogt wel heel eclectisch, er is pop, wereldmuziek, klassiek, en zelfs spoken word met Rodaan Al Galidi.
SKC: Ik heb hem ontmoet toen ik op de baan was met Saint Amour, en ondertussen is hij een goede vriend geworden. Al Galidi is een Irakese schrijver, een politiek vluchteling die in Nederland acht jaar in een asielcentrum heeft gezeten. Onvoorstelbaar hoe hij op zo'n korte tijd zo vlot is geworden en zo'n origineel taalgebruik heeft ontwikkeld in het Nederlands. Een heel inspirerende figuur, met een onwaarschijnlijke levensloop. Ik weet niet wat hij precies gaat doen, zijn présence is al genoeg voor een zonnetje op het podium.

Waar kijk je zelf het meest naar uit?
SKC: The Golden Glows worden vast en zeker dé ontdekking. Ze brengen oude Amerikaanse en Ierse volksliederen, en gaan daarvoor zelfs terug tot in de 15e eeuw. Ze doen dat op een zeer verzorgde manier, met drie prachtige stemmen en één gitaar. Op cd kleuren ze hier en daar wat bij met klarinet of harp, maar live is het heel naakt.
Wat ik heel belangrijk vind is dat de artiesten songs kunnen schrijven. Zo verwacht ik ook veel van Cheval Blanc. Ik kreeg zijn tape in handen gestopt toen we in La Cigale het voorprogramma speelden van Miossec. Ik ontvang vaak demo's, maar dit intrigeerde me omdat het in een geplooid papiertje zat met daarop iets in potlood geschreven. Ik was meteen overdonderd door de prachtige songs en stem van deze man uit Parijs. Talent zat, maar niemand blijkt hem te kennen. Moest ik een platenfirma zijn, ik had hem allang een contract aangeboden. Maar wellicht is er voor dit soort pareltjes geen plaats meer in het muzieklandschap.

Je oude maatje van dEUS, Rudy Trouvé, prijkt op de affiche. Maar ik zie geen Tom Barman.
SKC: Ik wilde het klein houden, aan Tom heb ik helemaal niet gedacht. Rudy Trouvé zie ik nog regelmatig. Hij heeft nog samengewerkt met het fantastische Prima Donkey, dat ook op de affiche staat met de ongelooflijke Gunter Nagels in de rangen.
Ik heb altijd van Rudy's werk gehouden, maar nu zit hij echt in een topperiode. Zijn laatste plaat is fantastisch. De arrangementen zijn uitstekend, de band is virtuoos, de teksten zijn heel menselijk. Sinds hij vader is geworden, is hij als mens helemaal opengebloeid.

Er is een solospot voor jou voorzien, maar je brengt ook opnieuw The Gates of Eden, je erg gewaardeerde Bob Dylan-tribute met de band van Arno. Ga je je net als op Theater Aan Zee concentreren op de late Dylan?
SKC: Ik speel nog steeds geen 'Blowin' in the wind', neen. Ik hou meer van de oudere Dylan die worstelt met zichzelf. Zijn beginperiode is ook fantastisch, maar ik heb er geen boodschap aan om die liedjes zelf te zingen. Zijn latere songs, van platen als Shot of love, Oh mercy en Time out of mind, graven veel dieper in de menselijke ziel. Hij is zo'n goede songschrijver dat je door de productie heen moet kijken en dan altijd wel enkele parels ontdekt. Ik vind het gek dat er zo vaak geconcentreerd wordt op Dylan als icoon uit de jaren 1960. Hij is zoveel meer dan dat. Ook I'm not there (de biopic van Todd Solonz, tz), goeie film hoor, spitste zich toe op die periode. Ik moet wel toegeven dat, toen Joey (Burns, van Calexico, tz) bezig was met de soundtrack, ik via hem ook mijn kandidatuur gesteld heb. Maar voor een kleine garnaal uit Europa was er helaas geen plaats. (lacht)
Wat ik solo ga doen, weet ik nog niet. Ik heb zowat mijn best of van favoriete covers - Joni Mitchell, Neil Diamond, Bruce Springsteen, Nick Cave. Nummers van anderen spelen is heel leerzaam. Het plaatst mezelf als songwriter in het juiste daglicht.

Tom Pintens, die ondertussen Zita Swoon heeft verlaten, luistert naar eigen zeggen enkel naar klassieke muziek. Heb jij wat met klassiek? Je programmeert het barokorkest B'Rock en de pianiste Claire Chevallier.
SKC: Ik ben opgegroeid met klassieke muziek, mijn vader luisterde naar niets anders. Hij had daar nogal een elitaire mening over, zijnde dat dat de enige goede muziek was. Dat heeft mij altijd heel erg gestoord, en daarom ben ik ook lang blind geweest voor de schoonheid van klassiek. Nu pas ben ik klaar om die wereld te ontdekken. B'Rock, vreselijke naam trouwens, interpreteert op oude akoestische instrumenten het werk van Bach. Claire Chevallier zal te horen zijn op pianoforte, waarop zij Erik Satie onder handen neemt.

Over Joni Mitchell zei je onlangs "Ze is losgekomen van populaire muziek." Streef je dat met Zita Swoon ook na? Jullie hebben de laatste jaren steeds meer jullie eigen geluid gevonden, weg van het popcircuit.
SKC: Originaliteit op zich vind ik eigenlijk helemaal niet belangrijk. Het gaat om de ziel van een werk of muziekstuk. Joni Mitchell is natuurlijk op alle gebieden uniek. Haar manier om naar de wereld te kijken, haar eigenzinnigheid, de manier waarop ze gitaar speelt, haar stemgebruik...

Big city en zijn herwerkte broertje Big blueville lieten een optimistischer Stef Kamil Carlens horen dan die van A song about a girls. In wat voor een periode zit je nu?
SKC: Het gaat prima. Ik let heel hard op mijn gezondheid. Het is wel erg druk, en daar wil ik in de toekomst wel wat aan veranderen. Het creëren wordt heel gemillimeterd, wat ook wel goed is - discipline genereert creativiteit, maar een beetje ademruimte zou wel goed zijn.

:: On the Wings of a Rabbit - Stef Kamil Carlens
wanneer: 22 en 23 november om 18.00 uur
waar: Ancienne Belgique, Anspachlaan 110, Brussel - 02-548.24.24 - info@abconcerts.be
inkom: 16/19 euro (2 dagen : 25 euro)