Chinezen in Brussel: shopping en toerisme

Het Brusselse instituut Chez Léon heeft vanaf volgende week een menukaart in het Chinees. Want hoewel er nog geen gele golf is, groeit het aantal Chinese toeristen in Brussel. Is de stad klaar voor hen?

Het valt de haastige bezoeker van Manneken Pis misschien niet op wanneer hij een brokje chocolade van het dienblad grabbelt bij een van de pralinewinkels naast de fontein. Maar de verkoopsters bij Chocolatier Manneken Pis en Le Petit Julien die deze proevertjes aanbieden, zijn Chinees. In de etalage van Le Petit Julien plakken opschriften in het Mandarijns. 'Kom onze lekkere chocolade proeven.'

"We zagen almaar vaker Chinese toeristen opduiken," zegt Mireille Misseghers, eigenaar van Le Petit Julien. Dus nam zij een Chinese verkoopster in de arm. "Wij krijgen nu bussen vol Chinezen in de winkel."

Souvenirwinkels in de buurt morren. Doorgestoken kaart, al die klandizie. Afspraken met gidsen in ruil voor een procentje. "Chinese toeristen waarderen het gewoon enorm als ze in hun taal bediend worden," zegt Misseghers. Zij kopen veel, maar meestal goedkope chocolade. "Niet voor zichzelf. Chinezen vinden de Belgische chocolade mierzoet. Zij nemen het mee als cadeautje voor het thuisfront."

Zoals Le Petit Julien zijn er niet veel in Brussel: handelszaken die al inspanningen hebben gedaan om deze nieuwe toeristenmarkt ter wille te zijn. "Omdat ze nog niet veel hebben gezien van die aangekondigde invasie van de Chinese toeristen," zegt Anousjka Schmidt van de Brusselse toeristische dienst. "Wij als toeristische dienst hebben bijvoorbeeld ook nog geen gidsen aangeworven of brochures in het Chinees laten maken. Er is nog geen vraag naar." Brussel wacht af.

Geen tijd om te kuieren
De aarzeling heeft veel te maken met de manier van reizen van deze Chinese toeristen, zegt Schmidt. "Ze reizen in groep. Alles is voor hen geregeld en georganiseerd." Vaak hebben ze vanuit China al een eigen gids mee. Het is namelijk pover gesteld met de kennis van het Engels. Zelfs overstappen van de ene vlucht op een andere op een luchthaven kan zonder gids in het honderd lopen omdat ze de schermen niet kunnen lezen. "Zij werken met die gids in Brussel een strak programma af. Ze hebben de toeristische dienst niet nodig." Voor kuieren door een museum is er geen tijd. De bus toert door de stad en dropt hen voor Manneken Pis - in het Chinees: het kleine plassende kindje -, de Grote Markt en het Atomium. De historische gebouwen maken indruk, de kleine straatjes in het centrum en het groen in de stad ook. Ze willen monumenten zien. "En ze willen shoppen," zegt Joke Vos, een sinologe die de Chinese toeristische markt bestudeert en vorige maand een Chinese journaliste en haar fotograaf begeleidde. De twee waren in Brussel en Vlaanderen op uitnodiging van Toerisme Vlaanderen, dat onlangs een kantoor opende in Peking. "Winkelen is belangrijk voor Chinezen die naar Europa komen," zegt Vos. "Zij kopen het liefst merkproducten. Die hebben een zeker prestige. Namaak is er genoeg in China. Als je the real thing hebt gekocht in het land waar het merk vandaan komt, dan telt dat veel meer."

Dus gaat het naar de handtassen van Delvaux in de Koninginnegalerij, naar de Louizalaan. Naar de Zavel ook, voor de antiekwinkels. "Een tip voor toeristische diensten: verschaf informatie over de merkenwinkels, waar ze in de stad te vinden zijn en hoe je er kunt betalen. Chinese toeristen besparen op andere aspecten van de reis om veel geld te kunnen uitgeven aan winkelen." Toch lijkt het poten­tieel hiervan niet doorgedrongen bij sommige luxewinkels die hen als klant krijgen. Delvaux bijvoorbeeld zegt nog niet te denken aan een verkoopster die enkele woordjes Mandarijns spreekt. "We zien er wel meer en meer, maar niet voldoende voor een extra inspanning." Elders gebeurt het wel. De Galeries Lafayette in Parijs - voor Chinezen het mekka van het shoppen - hebben Chinese gidsen ter beschikking. Er is ook een Chinees restaurant. Want het blijkt moeilijk om hen een andere keuken te doen proeven dan de Chinese. "Wij proberen wel, maar we boeken meestal Chinese restaurants," zegt René Nulens van WDR Travel Necker­mann in Hasselt, dat voor het Chinese onlinebureau C-trip de reizen in België organiseert. "We waarschuwen die restaurants dan op voorhand zodat ze 'echt' Chinees eten klaarmaken. Wat ze Belgen voorschotelen, is naar de Chinese smaak te zoet."

Léon eet met stokjes
Wie dat goed begrepen heeft, is Chez Léon in de Beenhouwersstraat. Sinds vorig jaar promoot de befaamde brasserie zichzelf in China, bij touroperators daar en op allerlei evenementen. In het restaurant in Brussel kunnen Chinese toeristen vanaf volgende week een menukaart in het Mandarijns krijgen. "Wij blijven een honderd procent Belgisch restaurant. Maar we zorgen ervoor dat ook Chinezen zich er thuisvoelen," zegt de commerciële directeur, Thierry Scheers.

De afgelopen twee jaar deed Chez Léon bij Chinese klanten een kleine enquête om hun smakenpalet te leren kennen: wat vonden ze lekker en waarom? De koks ontdekten voldoende raakpunten om de Chinese toerist weg te kunnen lokken van de eigen keuken naar de Belgische. "Mosselen bijvoorbeeld: de bereiding daar verschilt niet zo erg van de onze. Ze zijn gek op bier. Voilà. Voor de Chinese smaak voorzien we een bier dat wat bitterder is. Ze koken vaak met paling, ook een specialiteit van ons huis."

Scheers pikte op reis in China nog ideetjes op. Voorzie stokjes. "En zet de gerechten - voor- én hoofdgerecht - gelijktijdig op tafel."

De rest van de sector in Brussel laat zich niet betrappen op zo'n proactieve aanpak. In Keulen en Amsterdam staat een bataljon Chinese gidsen klaar. "In Gent had de toeristische dienst een brochure in het Chinees en was er informatie in het Chinees bij het Lam Gods."

In het Atomium ligt geen Mandarijns tussen de folders, en een woordvoerder van de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis, die het Chinees Paviljoen beheren, valt uit de lucht. "En Japans? In het Japans hebben we wel informatie." Laat dat voor Chinezen nu net een teer punt zijn, die constante verwarring met Japanners.
"Kijk," zegt Joke Vos, "Chinese toeristen komen van ver, en voelen zich vaak onzeker tijdens de reis.

Veiligheid is essentieel. En als ze zich beter geïnformeerd voelen, zullen ze zich veiliger voelen." Misschien zijn deze groepen inderdaad moeilijker te bereiken. "Wanneer de markt van de individuele reizigers zich op gang trekt, wordt investeren voor de sector ongetwijfeld interessanter, omdat die toeristen meer openstaan voor andere, nieuwe dingen. Maar kunnen we er nu niet minstens voor zorgen dat het personeel de basics onder de knie heeft? Zoals 'hallo' of 'dank u'?" Ni hao. Xie xie.