Marcel Bike Café op halve kracht: ‘Menselijke warmte, dat is onze missie’

“Soms lijkt het wel alsof elke Brusselaar zijn fiets na jaren heeft opgevist uit de kelder,” vertelt Marie Vanden Berghe (35) lachend. Ze is de drijvende kracht achter Marcel Bike Café, een ontmoetingsplek/atelier voor en door vrienden van de fiets. Maar sinds het virus ons leven zowat heeft overgenomen, is er van ontmoeting nauwelijks sprake. Hoewel …

Vanden Berghe opende haar velofriendly pand aan de Albertplaats in Vorst eind december 2019. Marcel Bike Café is een uniek concept, een combi van atelier voor fietsherstellingen en gezellige horecazaak. Terwijl een bijdehante technieker zich ontfermt over je stalen ros, kan je er een lokaal pintje drinken of van een zelfgemaakte soep proeven. Of een kaartje leggen met andere fietsliefhebbers.

“Enfin, zo was het dus tot die bewuste vrijdag 13 maart, het moment waarop we zoals velen in lockdown moesten,” vertelt Vanden Berghe. “En laat het duidelijk zijn: we zijn - sorry, waren - er voor iedereen, niet enkel voor de fietsende diehards (lacht). Zo kwam er tijdens die twee maanden dat we open waren vaak een dame over de vloer die in de buurt woont en Marcel als een verlengstuk beschouwde van haar salon, gewoon voor de sfeer. Ook dat is één van de missies van ons project. Menselijke warmte.” En die warmte laat zich nog gevoelen door de inrichting: de hoge plafonds, het lijstwerk, de parketvloer, de gerecycleerde meubels …

We babbelen op veilige afstand aan de toog, die in het midden van trois pièces en enfilade staat. Het is samen met het assortiment lokale bieren ongeveer het enige wat erop wijst dat hier tot voor kort een cafébedrijvigheid heerste. Zowat de hele ruimte van Marcel is nu bezaaid met tweewielers die liggen te wachten op een opknapbeurt.

“Sinds 14 april zijn we onze hersteldienst weer langzaam opgestart, maar alleen voor essentiële reparaties, en zonder de klanten in het atelier binnen te laten. Sinds 11 mei, de officiële heropening van de winkels, kunnen klanten nu wel weer een volledig onderhoud reserveren, via de website van En Selle Simone, onze hersteldienst. Per week kunnen we ongeveer 25 fietsen aan, we zijn intussen volgeboekt tot minstens 1 juni. Er is nu meer vraag dan aanbod. Soms lijkt het alsof de Brusselaar en masse de fiets weer vanonder het stof heeft gehaald. Allicht omdat er meer tijd is voor fietsuitstapjes, maar ook omdat de mensen zich bewuster worden van het belang van ecologie en duurzaamheid, en zich meer met de fiets verplaatsen. Een positief gevolg van deze crisis,” zegt Vanden Berghe.

Tijd voor zachte mobiliteit

Iets wat klant Jan Szczodrowski alleen maar kan beamen. Hij is langsgekomen bij Marcel om zijn versnellingen te laten nakijken. “Een tijdje geleden hebben we onze gezinswagen verkocht en in de plaats vier tweewielers aangeschaft. Met de fiets gaan is nu eigenlijk de enige logische keuze om je door Brussel te verplaatsen, denk maar aan de luchtvervuiling en de waanzinnige fileproblemen. Ik was heel blij dat Marcel vanaf half april weer operationeel was, ze bleken één van de weinige in Brussel. En hun prijzen zijn zeer redelijk,” vertelt de Poolse expat vanaf het trottoir, door het hoge raam aan de straatkant.Dat is een mooi voordeel van dit pand,” zegt Vanden Berghe.

“Het atelier bevindt zich aan de straatzijde. We kunnen de veilige afstand voor de klanten goed garanderen omdat zij meestal buiten blijven en ze via het grote venster communiceren met onze mecanicien Maulde Galles, die binnen werkt. Tussen de vele grondige opknapbeurten door, maken we graag tijd voor snelle instantingrepen. Geloof me, een platte band vervangen is nog altijd razend populair,” lacht Vanden Berghe.

Parcours met hindernissen

Elk nadeel heb z'n voordeel, zo sprak stervoetballer Johan Cruijff destijds, en je zou bijna gaan geloven dat de coronacrisis voor Vanden Berghe en haar trawanten in hun voordeel uitdraait door die opmerkelijke toename van cyclisten. Maar dat is te kort door de bocht. Het verlies aan inkomsten is groot: er moet elke maand huur worden betaald, er zijn de vaste kosten, de facturen van de leveranciers …

Vanden Berghe: “We zijn natuurlijk blij met de premie van overheidswege van 4.000 euro, maar het zal niet volstaan om de put te dichten. Bovendien hebben we – mijn vennoot en ikzelf - erg veel geïnvesteerd in dit pand, we hebben er maandenlang in gewerkt om het zijn huidige cachet te geven. Ik weet niet hoe het zal eindigen, en natuurlijk maak ik me soms zorgen, maar we moeten positief blijven. En we krijgen heel veel steunbetuigingen. Het belangrijkste voor mij nu is om op één of andere manier aan de gang te blijven, en nog altijd plezier te kunnen beleven aan dit … avontuur.” (glimlacht.)

Vanden Berghe heeft dan ook behoorlijk lang getimmerd aan 'haar droomproject'. Biologe van opleiding besliste ze drie jaar geleden een volledig andere koers te varen, en koos ze resoluut voor het sociaal ondernemerschap. “De idee van Marcel is geleidelijk gegroeid: ik was zelf natuurlijk een fervent fietser, stond mee aan de wieg van Molenbike, en werkte soms als vrijwilliger in het herstelatelier van Papa Douala in Sint-Gillis. Mensen stonden daar vaak op straat wat rond te hangen tot hun fiets weer in orde was, en ze voelden zich daar onwennig bij.

Dat zette me aan het denken. Tijdens een sabbatical heb ik met mijn vriend een lange tocht op de tandem door Europa gemaakt. In verschillende steden, vooral in Frankrijk, ontdekten we die mooie symbiose tussen herstelatelier en praatcafé. En zo kwamen de dingen samen: Brussel verdiende ook zo'n plek! Maar het is een ware lijdensweg geweest om een geschikte locatie te vinden: ongelukkige ligging, administratieve rompslomp voor de noodzakelijke toestemmingen, te hoge huurprijzen, extra kosten omdat de vorige eigenaar er zijn investeringen wil uithalen.

Gedurende een jaar konden we gelukkig terecht in een leegstaand gebouw in de Noordwijk, dankzij de vzw Up 4 North, die ons wilde helpen en zo ook de buurt nieuw leven in wilde blazen. Dat was een interessante testfase. En in juli vorig jaar stootte ik dan per toeval op dit vroegere Griekse restaurant aan de Albertplaats. Perfect gelegen, en we zagen snel het potentieel van het pand, maar de werken – die we zelf hebben gedaan – hebben zo'n vijf maanden geduurd. En dan, net op het moment dat je denkt: 'Oké, nu zijn we vertrokken,' breekt er een pandemie uit.”

Goedlachse Bretoen

Over de toekomst durft Vanden Berghe zich nauwelijks uit te spreken. Het café zal niet meteen zijn deuren weer kunnen openzwaaien. Als bij een eventuele heropening nog altijd de afstandsregel van anderhalve meter geldt, kunnen ze door de architectuur van de eerder smalle ruimtes amper vier tafels kwijt. Dat zou pas echt verlieslatend zijn. “En een van de voornaamste redenen voor mij om hiermee te beginnen was net de sociale dimensie, het contact met gelijkgezinden, la convivialité. Trouwens, heb jij zin om op restaurant in een soort glazen bubbel te zitten eten?” vraagt ze met een bedenkelijke grijns.

En toch, de sfeer in Marcel Bike Café is ook zonder de zo gemiste cafégangers en het geruststellende geluid van een koffiemachine best gemoedelijk. De Bretoense ex-student economie en handige harry Maulde Galles, in dienst bij Marcel als technicus, verliest er nooit de glimlach bij. En hoewel er talloze tweewielers op zijn behendige vingers liggen te wachten, neemt hij zijn tijd voor een praatje met elke klant, door het open venster. En zo is het met een tikje verbeelding voor iedereen meteen duidelijk wat Vanden Berghe en co voor ogen hadden toen ze aan dit bijzondere project begonnen.

www.marcelbikecafe.be en www.ensellesimone.be