Bob Dylan: ‘Brussels’ rijmt al lang op ‘muscles’

In deze nieuwe rubriek gaan we op zoek naar wat internationale kunstenaars hebben met steden. Er hoeft daarbij geen directe link te zijn met onze stad, maar voor de eerste aflevering blijven we toch nog even in Brussel, om Bob Dylan te verwelkomen.

Dylan heeft niet veel nummers geschreven die over Europa gaan, maar in When I Paint My Masterpiece (in lichtjes verschillende versies verschenen op de lp’s Cahoots van The Band en More Greatest Hits van Bob Dylan, beiden uit 1971) wijdt hij twee coupletten aan Rome, en eentje aan onze stad: ‘I left Rome and landed in Brussels / On a plane ride so bumpy that I almost cried / Clergymen in uniform and young girls pullin’ muscles / Everyone was there to greet me when I stepped inside / Newspapermen eating candy / Had to be held down by big police / Someday, everything is gonna be diff’rent / When I paint my masterpiece.’

Schilder
Omdat Dylan tot nader order kandidaat is voor de Nobelprijs literatuur, mogen we deze tekst volop interpreteren. Eerst nog een woordje over Rome, dat door Dylan lijkt te worden afgedaan als een stad waar de antieke rommel hem naar zijn hotelkamer jaagt, waar hij een afspraak heeft met de nicht van (renaissanceschilder) Botticelli. Ook de uren die hij in het Colosseum doorbrengt, zullen er niet voor zorgen dat dat meesterwerk dat hij zelf wil schilderen er de avond zelf nog van zal komen. We nemen dan even aan dat Dylan zichzelf hier in overdrachtelijke zin als schilder in plaats van als songschrijver neerzet.

Waarom trekt de kunstenaar nadien dan naar Brussel? Was dit ooit een reëel traject tijdens een tour van Dylan? In ieder geval ijkt het uitgesloten dat hij zocht naar de naam van een stad die kon rijmen op ‘young girls pullin’ muscles’. Nee, eerst was er ‘Brussels’, en toen kwam Dylan er lang voor Jean-Claude Van Damme achter dat Brussels weinig andere rijmwoorden biedt dan ‘muscles’. ‘Mussels’ had misschien ook nog gekund, maar niet in een context met jonge meisjes. Zij rekken dus de spieren, om zich staande te houden tussen de pastoors (?!) en de journalisten die Dylan staat op te wachten, vermoedelijk in het luchthavengebouw.

Luidruchtig publiek
Is Dylan dan in Brussel geweest rond 1970? Tegenwoordig is hij hier elk jaar, maar toen zat hij midden in de periode van acht jaar na zijn motorongeval in 1966 dat hij niét getoerd heeft. Er valt dus wel iets te zeggen voor de stelling dat Dylan Rome en Brussel naast elkaar plaatste als de oude en de nieuwe hoofdstad van het oude continent - dat hij in de brug tussen de coupletten dan weer afzet tegen ‘zijn’ Amerika: ‘Oh, to be back in the land of Coca-Cola!’

En hoewel ‘land van Coca-Cola’ slechts op een ironische manier positief klinkt, moet de conclusie toch zijn dat Europa Dylan misschien wel uitnodigt tot het maken van een meesterwerk, maar hem toch niet de juiste voorwaarden biedt. Draagt Rome nog wat sporen van een rijk artistiek verleden, dan is Brussel hier niet meer dan een inwisselbare grootstad, een anonieme stop op een neverending tour, met een luchthaven en een luidruchtig publiek.