Agnès Varda in Flagey: cinema, engagement en het strand

Op uitnodiging van Cinematek toont Flagey onder de titel Agnès Varda, stranden en het geheugen een cyclus van zeven langspeelfilms van Agnès Varda. De 'grootmoeder van de nouvelle vague' komt zelf drie vertoningen inleiden. Daarnaast stelt ze beeldend werk tentoon in galerie Nathalie Obadia.

Naast Alain Resnais, Éric Rohmer, François Truffaut en - uiteraard - Jean-Luc Godard hoort ook Agnès Varda tot de nouvelle vague.

Die filmbeweging zag het licht in 1960, met de release van Godards À bout de souffle. Als reactie op de in Hollywoodfilms uitgebuite clichés besloten in het Parijs van de jaren 1950 en '60 enkele filmliefhebbers zonder opleiding het anders te doen. Maar ook zij bedachten al snel regeltjes zoals het filmen met een handcamera, het gebruiken van jazz als geluidsband of het doorbreken van de continuïteit van de film door jump cuts en andere 'fouten' in te voegen. De nouvelle vague ging al snel ten onder aan onderling geruzie. De leden ontkenden naderhand zelfs dat er van een echte stroming sprake zou zijn geweest.

Tot zover de geschiedenis, over naar Agnès Varda. De grootse dame wordt in Brussel geëerd met een filmoverzicht en een tentoonstelling. In 1928 werd Varda geboren in Brussel als dochter van een Griekse vader en Franse moeder. Ze begon haar artistieke carrière in 1951 als fotograaf aan het Théâtre National Populaire in Villeurbanne. In 1962 trouwt ze met de al even grote cineast Jacques Demy (Les parapluies de Cherbourg, Les demoiselles de Rochefort, Peau d'âne...). Samen krijgen ze een zoon.

Tot op de dag van vandaag maakt Agnès Varda films en opereert ze als beeldend kunstenares. Rode draden door haar vrij beknopte oeuvre zijn een bewondering voor de kleine, dagelijkse dingen, een grote liefde voor de cinema en een diepgeworteld, oprecht sociaal engagement. Flagey toont twee kortfilms en zeven langspeelfilms, vooral uit haar meest recente periode.

We lichten er vijf uit het programma.

La Pointe Courte (1954)

Nog voor Godard en co draaide Varda deze middellange, deels op haar eigen leven geïnspireerde film over een koppel met relationele moeilijkheden in een klein vissersdorpje. De erg jonge Philippe Noiret is onvergetelijk als de getormenteerde man. Door de eigentijdse muziek, de experimentele cameravoering en de flukse montage geldt Varda's eerste film als de voorloper van de nouvelle vague.

Jane B. par Agnès V. (1988)

Eind jaren 1980 draait Varda dit swingende portret van actrice en zangeres Jane Birkin. Een documentaire in de strikte zin van het woord is dit niet, verre van. Zo duiken er droombeelden op - let vooral op de tableaux vivants die verwijzen naar schilderijen van Jeronimus Bosch. Jane B. par Agnès V. vertelt ook over de relatie tussen deze twee vrouwen, in het bijzonder over hun interesse in feministische thema's.

Jacquot de Nantes (1991)

Jacques Demy, filmmaker, Varda's echtgenoot en vader van haar zoon, overleed in 1990. In Les plages d'Agnes maakt Varda de oorzaak bekend: hij stierf aan de gevolgen van aids. Eén jaar na zijn dood bracht Varda Jacquot de Nantes uit, enerzijds een in scène gezet portret van Demy als kind en adolescent, dromend van een carrière in het theater en de cinema. Anderzijds is de film een postume, hoogst ontroerende liefdesverklaring van Varda aan de overleden liefde van haar leven.

Les plages d'Agnès (2008)

Varda door Varda in een meesterlijk werk, grappig en ontroerend tegelijk, dat schippert tussen fictie en documentaire, persoonlijke en collectieve herinneringen, het heden en het verleden. Meestal zien we Varda op haar levenswandel terugkeren. Dat leidt haar onder meer naar stranden die haar leven bepaalden: van dat van De Panne uit haar geboortejaren over haar activistische tijd aan de Amerikaanse westkust tot haar leven als kunstenares in China en Cuba.

Les cent et une nuits de Simon Cinéma (1995)

Het verhaal van Mijnheer Cinema die honderd jaar is en zijn geheugen verliest. In deze komedie leeft het titelpersonage (gespeeld door Michel Piccoli) in een kasteel boordevol souvenirs uit de filmgeschiedenis. Archieffragmenten van tientallen klassiekers doorsnijden een dolkomisch verhaal dat aan elke genre ontsnapt. Een hoogst creatieve ode aan het eeuwfeest van de cinema dat ook de mondhoeken van niet-cinefielen zal doen rijzen.

:: Agnès Varda, Stranden en Het Geheugen
wanneer: > 21 juni 2010
waar: Flagey, Heilig Kruisplein, Elsene - 02-641.10.20 - info@flagey.be