Edito: 11 juli

Het worden spannende tijden voor de Vlamingen in Brussel. Met de zesde staatshervorming zijn belangrijke stappen gezet in de uitbouw van een Brusselse gemeenschap. De kinderbijslag, een van de zeven onderdelen van de klassieke sociale zekerheid, is een zaak van de Brusselaars onder elkaar geworden. Vlamingen en Walen varen vanaf nu een eigen koers.

De dynamiek die daarmee is ingezet kan moeilijk onderschat worden. Ook in andere domeinen komt de Brusselse gemeenschap steeds meer op de voorgrond. Of het nu over de wachtdienst gaat van huisartsen – niet langer Vlaams, maar tweetalig – of de plannen van minister Guy Vanhengel om een tweetalige lerarenopleiding te gaan organiseren.

Die evolutie naar meer verbrusseling is een prima zaak, bekeken vanuit het perspectief van de stad en haar inwoners. Men kan maar moeilijk een geloofwaardige stad bouwen met verschillende systemen naargelang de taalrol waartoe men zich bekent. Maar de stap naar meer verbrusseling is tegelijk een aanzienlijke bedreiging voor de Nederlandstaligheid in de stad. Politoloog Bart Maddens waarschuwt hiervoor in een interview een beetje verder in deze krant. De nochtans niet zo flamingante filosoof Philippe Van Parijs zag al veel langer geleden, ook in deze krant, de Brusselse Vlamingen binnen afzienbare tijd ‘verdampen’.

Zo’n vaart zal het wel niet lopen. De strijd tussen het Vlaams (tweeledig) en Brussels (vierledig) model is nog niet gestreden. Het Vlaams parlement heeft onlangs het decreet gestemd op de Vlaamse Sociale Bescherming, die Vlaanderen op termijn een eigen sociale zekerheid moet geven.

De sokkel daarvoor is de Vlaamse zorgverzekering. Iedereen weet dat heel wat Vlamingen in Brussel daar niet bij zijn aangesloten. Minister Jo Vandeurzen (CD&V) heeft eerder al beloofd dat de Vlamingen in Brussel een nieuwe kans krijgen om in te stappen. Het aanbod van de zorgverzekering verruimt, dus kan de Vlaamse Brusselaar daar niet voor afgestraft worden, zo luidt de redenering. Het decreet doet aan die belofte gestand, zij het onder strikte voorwaarden.

Of de Vlaamse gemeenschap hiermee voet aan de grond kan houden in Brussel is hoogst onzeker. Zeker in de wetenschap dat de Brusselse regering intussen naarstig werkt aan een eigen Brusselse zorgverzekering.

De sociale zekerheid is een belangrijke bouwsteen van de democratie. Het stelt de vraag naar met wie we solidair willen zijn. Wordt het Brussel, of Vlaanderen? Het is een (rat)race waarvan de uitkomst onbekend is.