Edito: Lamme eend

Zondag is er weer autoloze zondag. Het is een mooi voorbeeld van samenwerking tussen de negentien gemeenten en het Brussels Gewest, dat al bijna vijftien jaar standhoudt.

Maar het is tegelijk een van de enige voorbeelden. Een doekje voor het bloeden. Voor de rest is het in Brussel nog steeds elke gemeente voor zich.

Een concreet voorbeeld. Het Brussels Gewest wil graag fietspaden op de Kleine Ring. Het is een speerpunt van het beleid van mobiliteitsminister Pascal Smet (SP.A). Maar voor elke aanpassing aan de weg, als er bomen verdwijnen, parkeerplaatsen of rijvakken, moet het gewest de toestemming krijgen van de gemeente.

Dat tart elke logica. Het gaat hier om een regionaal project op wegen waar het Brussels Gewest wegbeheerder is. De gemeenten zijn hier helemaal niet voor bevoegd.

Die regel, gemeente en gewest proberen in consensus de stad te besturen, is een herenakkoord dat al decennia bestaat. Dat is op zich toe te juichen. Maar in Brussel komt het neer op een absoluut vetorecht door de lokale besturen. En dan is het niet werkbaar.

De regel strookt ook niet met de akkoorden die gesloten zijn in het kader van de zesde staatshervorming. Mobiliteit is een gewestbevoegdheid. Het gewest heeft het laatste woord. Van een gewestelijk parkeerbeleid, zeven jaar geleden in een wet gegoten, is nauwelijks iets te merken. Een nieuw gewestelijk vervoersplan (Iris III). Iets van gehoord? Laten we wel wezen: het Brusselse Gewest is op vlak van mobiliteitsbeleid een lame duck. Gelukkig is er nog de MIVB.

Wie zich vroeger mateloos ergerde aan de blokkering door de lokale besturen was Pascal Smet. Een stad, één bestuur. Vandaag horen we het hem niet meer zeggen. De Franstaligen zouden moeten beseffen dat een sterk gewest (en ondergeschikte lokale besturen) ook hun belang dient. Het Brussels Gewest zou dan misschien de minister-president krijgen die het verdient. Want zeg nu zelf. Wie is het bekendst? Yvan Mayeur (stad Brussel) of Rudi Vervoort (Brussels Gewest)? Die interne concurrentie doet de stad geen goed.

Gemeenten moeten niet op de schop. Dat zou een foute keuze zijn. Maar ze zouden wel in de hiërarchie een trapje lager moeten staan.

Het is waar. Dit zal nooit gebeuren in dit ingewikkelde land. Maar het zal ons niet verhinderen om het te herhalen. Keer op keer.