Voor en Tegen: Suikerfeest, officiële feestdag?

Het Suikerfeest, dat dinsdag en woensdag in Brussel wordt gevierd, is een van de twee belangrijkste jaarlijkse feestdagen voor moslims. Toch krijgen ze daarvoor geen verlof, zoals christenen met Kerstmis en Pasen. Moet het Suikerfeest of Eid al-Fitr een officiële feestdag worden voor moslims, die een kwart van de Brusselse bevolking uitmaken?

VOOR

“Wij hebben sowieso vrij met kerst, en dan zitten we toch maar een beetje te niksen”, zegt radiopresentator Zaki Chairi, die ook voorzitter is van de Brusselse moslimvereniging EmBeM (Empowering Belgian Muslims).

“Voor ons valt er dan niets te vieren. Terwijl het voor onze eigen feesten altijd een probleem is om vrij te krijgen. Zeker, je kunt een vrije dag nemen, maar dat wordt problematisch als veel van je collega’s dat ook willen. Dan is het vaak om de beurt: jaartje wel, jaartje niet.”

“Vaak zijn het de moslims op de werkvloer die met kerst de boel verder laten draaien, omdat zij dan niet per se vrijaf willen. Waarom zou zo’n systeem ook niet op het einde van de ramadan kunnen?”

“Er is een hinderpaal, geef ik toe. Het wordt een beetje ingewikkeld omdat de Belgische Marokkanen nooit op voorhand weten op welke dag de ramadan eindigt. Zij volgen daarvoor het advies van de raad van theologen van de Moslimexecutieve. Zij moeten de nieuwe maan met eigen ogen zien voor ze de ramadan beëindigen. De raad beslist altijd op het laatste nippertje. Als je op voorhand niet weet op welke dag je verlof wil, wordt het lastig plannen.”

“Daarom pleit ik voor een vaste kalender zoals bij de Turken, die al jaren van tevoren weten wanneer zij het Suikerfeest vieren. Met alle inmiddels bestaande technologie moet de stand van de maan in België makkelijk te berekenen zijn.”

Chairi vraagt één vrije dag voor het Suikerfeest, en een voor het Offerfeest. “Natuurlijk moeten Joden, vrijzinnigen en boeddhisten ook hun eigen vrije dag(en) kunnen krijgen. Die je vrij mag nemen om je spiritualiteit met je familie te vieren.”

“Voorlopig nemen Belgische moslims vrij voor het Suikerfeest. Maar omdat het feest dit jaar begin juli valt, zien ze het nu als een goede start voor het jaarlijkse verlof. Ze nemen vrijaf voor het Suikerfeest, en plakken er een langere vakantie achteraan. Dat ga ik zelf trouwens ook doen: woensdagochtend naar de moskee, daarna met de familie vieren en eten, en ’s avonds op reis vertrekken.”

TEGEN

“Elke moslim die dat wil, kan nu al voor het Suikerfeest compensatietijd of vrijaf nemen”, zegt Hajib El Hajjaji, die als ingenieur voor een studiebureau werkt maar daarnaast ook vormingsmedewerker diversiteit is bij de Association Belge des Professionels Musulmans (ABPM).

“Onderzoekster Ilke Adam stelde in 2010 vast dat wat diversiteit op de werkvloer betreft, verlofdagen het grootste probleem waren. Niet voor het Suiker- of Offerfeest, maar voldoende dagen na mekaar voor de jaarlijkse vakantie. Veel mensen willen graag een maand naar het thuisland, en dat is niet altijd makkelijk te regelen.”

“Als we echt een officiële feestdag willen voor het Suikerfeest, dan moeten we er rekening mee houden dat daarvoor sociaal overleg vereist is tussen vakbonden en werkgevers. En de vakbonden hebben hun handen momenteel al vol met dringender zaken. Onderhandelen over de werkuren of de werkgelegenheid in deze tijden van socio-economische crisis, bijvoorbeeld.”

“Daarnaast is het in de huidige politieke context, na de aanslagen van 22 maart en de bijbehorende strijd tegen het terrorisme, ook een politiek gevoelig onderwerp. Het is niet het goede moment om het over een feestdag voor het Suikerfeest te hebben.”

“Vrijaf nemen is pas een probleem als een overgrote meerderheid van het personeel van een organisatie of bedrijf moslim is. Dan wil iedereen tegelijk vakantie, wat veel moeilijker te organiseren is. Vandaar dat wij ook altijd al pleiten voor voldoende culturele diversiteit op de werkvloer.”

“Dit debat moet ernstig en rustig gevoerd worden. Wij denken aan twee of drie jaarlijkse ‘verlofdagen voor persoonlijk gebruik’, die iedereen kan opnemen naar gelang het hem of haar schikt. Dat past ook het beste in de huidige seculiere samenleving.”

“Dan kun je bijvoorbeeld vrij nemen voor de communie of het lentefeest van je zoontje, de bruiloft van je zus, de nationale feestdag van je thuisland, of het Suikerfeest. Zo kan iedereen momenten van vreugde met zijn familie beleven.”