Gemeentelijke financiën kleuren allemaal groen

Het gaat beter met de financiën van de 19 Brusselse gemeenten. Voor het eerst in lange tijd kleuren ze allemaal groen. Drie jaar geleden was dat maar voor 10 van de 19 gemeenten het geval. Maar waakzaamheid blijft geboden. Dat schrijven de collega’s van Le Soir vandaag.

Ondanks een gecumuleerde schuld van 1,74 miljard euro zijn de financiën 2018 van alle 19 Brusselse gemeenten positief. Dat staat te lezen in de 4de Focus van Plaatselijke-Besturen.brussels waarover Le Soir bericht.

De strakkere begrotingsoefeningen, besparingen, een betere controle van de uitgaven en een stijging van de inkomsten liggen aan de basis van het goede nieuws.

Ware het niet dat er meteen wordt bij gezegd dat dit wel eens, voor sommige gemeenten, van korte duur kan zijn. Enkele Brusselse gemeenten dreigen immers in het rood te duiken door een toenemende pensioenlast maar ook door de looneisen van het personeel.

Pensioenen en loonbarema’s

Die personeelsleden verdienen vaak 10 à 45% minder dan hun Vlaamse of Waalse collega’s. Als de Brusselse gemeenten zich willen spiegelen aan Vlaanderen dan zal dat 60 miljoen euro extra kosten. 90 miljoen als ze de Waalse barema’s als voorbeeld nemen.

Ook de pensioenen dreigen voor opnieuw rode cijfers te zorgen. 16 van de 19 gemeenten hebben in het verleden gekozen voor een eigen pensioenstelsel, vaak voordeliger voor het personeel en dus duurder dan het nationale. Dat breekt die gemeenten nu wel financieel zwaar op.

De lonen en de pensioenen zijn goed voor gemiddeld 42% van de gemeentelijke uitgaven. Ook de uitgaven voor het OCMW en de politiezones dreigen zwaarder te gaan wegen. Ook hier is waakzaamheid geboden.

Groen, groener, groenst

Als we de 19 rekeningen voor 2018 naast elkaar leggen dan zien we nogal wat onderlinge verschillen. De centrumgemeenten (Sint-Gillis, Etterbeek en Elsene) en de meer zuidelijke (Wabo, de twee Woluwes, Oudergem en Ukkel) staan er goed voor. De financiën van de kanaalgemeenten (Molenbeek, Anderlecht, Vorst en Schaarbeek) en de westelijke gemeenten (Jette, Berchem, Koekelberg en Ganshoren) kleuren eveneens groen, zij het zeer lichtgroen.

Volgens bevoegd Brussels minister Bernard Clerfayt (Défi) een gevolg van de samenstelling van de gemeentelijke inkomsten. Eén derde is afkomstig van de onroerende voorheffing. Voor gemeenten met veel kantoren is dat een flinke inkomst. De noordelijke en westelijke gemeenten hebben weinig kantoren op hun grondgebied. Dat is dus een deel van de verklaring van hun minder positieve toestand.

En dan zijn er nog de opcentiemen op personenbelastingen. Hoe armer de bevolking, hoe minder inkomsten op de personenbelasting. In de kanaalgemeenten waar de werkloosheid hoger ligt, liggen ook die inkomsten stukken lager dan bijvoorbeeld in de zuidelijke helft van Brussel.

Andere noden

Ook wat de uitgaven betreft, zien we andere patronen. De kanaalgemeenten kenden de jongste jaren een demografische boom waardoor de gemeenten daar massaal moesten investeren in kinderopvang en scholen. In sommige gemeenten was dat goed voor een stijging van 10% op de uitgaven. “Misschien moet het gewest die gemeenten wat meer gaan helpen” besluit Clerfayt.

Eerder kwam ook Belfius tot diezelfde slotsom. De bank onderzoekt elk jaar de financiële toestand van de Belgische gemeenten.

Wie het hele rapport wil lezen, klik hier.