Vlaams parlement: N-VA sterk maar niet onmisbaar

Hoewel de N-VA de verkiezingen heeft gewonnen, is ze geen spelverdeler om een coalitie te vormen in het Vlaamse parlement. In Vlaams-Brabant doet de N-VA het daarenboven minder goed dan verwacht. Uit Brussel, waar meer Vlaamse stemmen zijn dan in 2009, vaardigen de nationalisten één Vlaams parlementslid af.

D at de N-VA erg goed gescoord heeft in Vlaanderen, lijkt een waarheid als een koe. Wat moet men anders concluderen uit een stempercentage van 31,88 procent, bijna 19 procent meer dan in 2009?

Toch. Het zou wel eens kunnen dat de N-VA “de afspraak met de geschiedenis heeft gemist,” zoals de Vlaamsgezinde politoloog Bart Maddens op maandag schreef. Socialisten, liberalen en christendemocraten kunnen als ze dat willen immers een meerderheid op de been brengen. CD&V is met 20,48 procent de tweede grootste partij in Vlaanderen. En hoewel de partij meer dan 2 procent achteruitgaat vergeleken met 2009, heeft ze een cruciale positie in handen. Het hangt namelijk van de CD&V af of de N-VA in Vlaanderen opnieuw mag mee regeren, of dat er een klassieke tripartite wordt gesloten, al dan niet naar het evenbeeld van een toekomstige federale coalitie. Als CD&V toch ‘kiest’ voor de grote N-VA als Vlaamse coalitiepartner, dan zal de N-VA op enkele cruciale thema’s moeten inbinden. Zo wil, nog volgens Maddens, de CD&V geen gedoe bij de uitvoering van de zesde staatshervorming, terwijl N-VA de complexiteit van die staatshervorming zal willen aanwenden om nog meer bevoegdheden naar het Vlaams niveau te brengen. Als de N-VA minder dan dit vraagt, is er van een confederale omwenteling geen sprake, maar wel integendeel van samenwerkingsfederalisme. Het is dan ook niet onbelangrijk dat – dixit Bart Maddens – alvast met de leeuwenvlaggen komaf werd gemaakt tijdens het overwinningsfeest van de Vlaamsnationalisten. De symboliek spreekt voor zich.

En dan is er de provincie Vlaams-Brabant. In de meest communautaire Vlaamse provincie scoort de N-VA niet zo goed als elders in Vlaanderen. Ze behaalt er 29,43 procent van de stemmen en blijft dus onder de magische grens van 30 procent. Sommigen spreken van het ‘Maggie-effect’: Maggie De Block, de liberale Vlaamse staatssecretaris van Migratie in de regering-Di Rupo, heeft veel succes in haar provincie en dat succes straalt positief af op Open VLD. Open VLD behaalt 19,23 procent van de stemmen, en dat is inderdaad meer dan 3 procent meer dan in 2009. Vermits De Block een beleid voerde dat in de richting ging van het N-VA-standpunt over migratie, varen de Vlaams-Brabantse liberalen daar wel bij.

Bij uitbreiding: in Vlaams-Brabant, en zeker in de Vlaamse Rand rond Brussel, zijn de meeste traditionele partijen ook altijd Vlaamsgezinder dan elders in Vlaanderen. Het is en blijft de meest communautaire provincie. Dat de rabiate Union des Francophones met 2 procent achteruit gaat (maar wel zijn zetel behoudt), net zoals tijdens de jongste gemeenteraadsverkiezingen, is mooi meegenomen. Voelen de Franstalige Vlamingen en inwijkelingen uit Brussel zich tegenwoordig beter vertegenwoordigd door Vlaamse partijen als SP.A en Groen? In de Rand is dat niet onmogelijk.

Band met Brussel
De Brusselse stemmen voor het Vlaams parlement dan. Open VLD gaat met minder dan een procentje vooruit, waardoor de partij twee van de zes Brusselaars mag afvaardigen naar het Vlaamse halfrond. Het Vlaams Belang daarentegen wordt gereduceerd tot onder de kiesdrempel – een achteruitgang met maar liefst twaalf procent – en schenkt zijn zetel aan de N-VA, die de vierde grootste partij is. De tweede grootste partij Groen, en de SP.A die met duizend stemmen minder volgt, behalen telkens één zetel. CD&V wordt kleiner dan de N-VA, ook. Toch haalt CD&V-politica Bianca Debaets nipt haar zetel binnen.

In de meeste Brusselse kieskantons wisselen Groen en Open VLD elkaar af als grootste partij. In het kanton Sint-Jans-Molenbeek daarentegen is de SP.A van lijsttrekker Yamila Idrissi de grootste partij. En in het kanton Anderlecht is de N-VA de grootste partij. De N-VA heeft dan ook een sterke aanhang langs Nederlandstalige (en anderstalige?) kant in het Westen van Brussel.

Tot slot vermelden we nog graag dat enkele Vlaams-Brabantse gekozenen in het Vlaams parlement een band met Brussel hebben. VUB-communicatiewetenschapper Katia Segers uit Liedekerke is de tweede gekozene van de SP.A in de provincie. En Dilbekenaar Willy Segers (N-VA), die ook in de commissie-Brussel van het Vlaams parlement zetelde tijdens de voorbije legislatuur, raakte als lijstduwer verkozen.