Fabrizio Stenti
© Marc Gysens

Fabrizio Stenti creëert kunst uit 'afval'

Karel Van der Auwera
© Brussel Deze Week
11/02/2015

Wat Fabrizio Stenti wilde zijn, wat hij wilde worden: de Napelse omgeving waarin hij is opgegroeid heeft hem geen cadeaus gegeven.

“Napels, dat is eenrichtingsverkeer. Wat betreft roots, wat betreft denken. Van bij je geboorte word je in een vakje gestopt. Kleur buiten de lijnen en je hoort er niet bij. Napolitanen groeien ook op met de idee dat de staat hun mama is, dat iemand anders voor hen moet zorgen. Dat ze het niet aan zichzelf verplicht zijn om op hun twee eigen benen te staan. Loopt er iets mis, dan is het steeds de schuld van een ander.
Met als gevolg dat de hele Napolitaanse samenleving doordrongen is van onverantwoord gedrag. Het heeft me gedwongen een weg te zoeken om te overleven. Te overleven als de mens die ik voor ogen had.”
Die weg om te overleven, om zichzelf te zijn, heeft de jonge Fabrizio gevonden in creativiteit. “Het zat al van kleins af in mij. Tekenen, boetseren met klei. Dingen creëren met mijn handen. Kiezen voor de kunsthumaniora was voor mij dan ook een evidentie. Studies waarbij ik graag al eens uit de gelederen sprong: niet de opgelegde logica volgen, ik voelde instinctmatig aan dat ik het nodig had om als mens te groeien.”

Na de kunsthumaniora volgde een opleiding als binnenhuisarchitect. “Mijn wens was om ook daarin door te gaan. Probleem echter: mijn habitat bood weinig of geen kansen aan jongeren. Beheerst als ze was door gevestigde waarden. Ik herinner me nog levendig dat ik tijdens mijn studies een maquette indiende voor een wedstrijd. Ik moet 20 geweest zijn, al de andere deelnemers waren de 50 al gepasseerd... Het waren toestanden die maakten dat ik als 35-jarige nog steeds stage aan het lopen was. Een leeftijd waarop een mens de kans moet krijgen om zich in zijn volle mogelijkheden te ontplooien. Ik voelde me dan ook slecht, wilde uitbreken. Het is nu mijn tijd! Waarom kan het niet? Waarom? Dus heb ik besloten om Italië te verlaten, om eindelijk mijn vleugels te kunnen uitslaan. Niet langer wilde ik me door mijn omgeving beknot zien in mijn mogelijkheden.”

Gehersenspoeld
Naar het buitenland, in 2007, met twee lessen in het achterhoofd. Les één, in de oren geknoopt door een prof: Als een werk woorden nodig heeft om uit te leggen wat het is, dan is het waardeloos. Les twee, geleerd uit eigen observatie: het blind meelopen van de mens in het consumptiesysteem leidt tot een niet te verantwoorden ecologische voetafdruk. “Ik zag dag in dag uit, hoe mensen dingen zomaar weggooiden. Op straat, zonder er verder bij na te denken. Gebruiksvoorwerpen die in hun ogen overbodig waren geworden. Vanwege te oud, vanwege te beschadigd. Omdat ze iets nieuws in de plaats wilden hebben. Zonder verder na te denken over de gevolgen van hun daad voor het milieu, voor henzelf. Gehersenspoeld als ze waren door het consumptiemodel dat zegt dat iets nieuws verwerven, iets zogezegd perfect, tot meer geluk leidt. Dat het oude niet goed genoeg is, overbodig. Dom, een ander woord voor dat blind meelopen kon ik niet vinden. En tegelijkertijd stelde ik me de vraag: Waarom die ‘rommel’ niet gebruiken om te creëren? Een waardevol iets, hoe klein ook? Te tonen dat het anders kan en er tegelijkertijd de kost mee verdienen? Waarde geven aan iets dat blijkbaar geen waarde meer heeft? De cirkel doorbreken.”

Slapen als een baby
Het buitenland, dat was eerst Rotterdam. Vervolgens München en dan Brussel. Brussel, waar Stenti nu al enkele jaren zijn stek heeft. “Naar Brussel komen was een strategische keuze. Omdat mijn broer hier leeft met zijn twee schatten van kinderen. Voor mij is dat een grote psychologische hulp, in wat ik toch mijn gevecht als man alleen durf te noemen. Familie blijft ongelooflijk belangrijk voor mij. Dat is nu eenmaal de Italiaanse aard, die ik niet kan of wil verloochenen. Het is ook de goede keuze gebleken. Ik heb hier een open stad gevonden wat betreft sociale interactie, met mensen uit de vier windstreken. Compleet het tegenovergestelde van wat ik in Napels heb moeten ervaren. Heb je een open geest, dan is het hier makkelijk de grenzen van je afkomst –sociaal, etnisch– te overschrijden. In een gemoedelijke sfeer.”

Brussel heeft nog een andere gelijkenis met Napels: vuilnis genoeg te vinden op straat. Her en der. En laat dat nu net in Stenti’s straatje passen. Grafisch materiaal: papier, hout... Daar creëert hij figuratieve kunst mee. Papier gekleefd op hout. Zijn manier om aan imperfectie waarde geven, in tegenstelling tot perfectie die door de maatschappij wordt opgedrongen.

“De eerste jaren liet ik het knip- en plakwerk voor zichzelf spreken. Mozaïek. Het papier verknipt tot minuscule stukjes, die ik op en naast elkaar kleefde om een visuele illusie te creëren. Stadsgezichten onder meer, in vogelvlucht gezien, waarbij ik kon terugvallen op mijn opleiding in architectuur. Napels, Rotterdam... Op groot canvas. De afbeelding van de baai van Napels, bijvoorbeeld, meet 1 meter bij 1 meter 20, telt zowat 4.500 stukjes papier. Een tijdrovend werk, puzzelen. Het is als een mantra. In ‘the zone’ geraken, je afsluiten van alle andere dingen. De jongste jaren heb ik me niet langer toegespitst op mozaïek – ik dreigde vastgeroest te geraken in het herhalen van steeds maar hetzelfde – evenwel zonder het kleven papier op hout te verloochenen.”

Die weg vertaalt zich in grotere geometrisch vormen van papier, waarmee een beeld wordt gecreëerd door kleurencombinaties, verrijkt met stift- of inkttekening. “Ik vind daarvoor veel inspiratie in de visuele uitdaging die Brussel is. De rijkdom aan art nouveau onder meer. Visuele pareltjes in het lappendeken, die ik vastleg met mijn camera, een onafscheidelijke kompaan.”

Het is kunst die, bovendien, vrijheid koopt.“Een pot lijm van zes euro om de drie jaar volstaat, bij wijze van spreken, om in mijn levensonderhoud te voorzien. Creativiteit en inventiviteit doen de rest. En dat door dingen te gebruiken die door de maatschappij als overbodig worden beschouwd. Ik besef maar al te goed dat ik niet de gemakkelijkste weg heb gekozen. Maar het is wel mijn weg, de weg van de vrijheid. Het toont aan dat je niet noodzakelijk moet opgeslorpt worden door het systeem. Een systeem dat de mensen een valse illusie van vrijheid voor ogen houdt: vijf dagen meelopen in de rat race, om twee dagen quality time te kopen. Vals comfort. Wat net het tegenovergestelde van vrijheid is. Ik heb mijn strijd ook gewonnen: ik ben niet langer bevreesd voor wie ik ben. Stress, vergeet het. Telkens ik mijn hoofd leg, slaap ik als een baby.”

Fabrizio Stenti stelt nog tot en met 28 februari tentoon in Galerie LesbroussART Gallery, Lesbroussartstraat 96, Elsene. Donderdag en vrijdag van 15 tot 19 uur; zaterdag en zondag van 11 tot 13 uur en van 15 tot 19 uur. Meer info op www. mix.com/workwith/waste

Fijn dat je wil reageren. Wie reageert, gaat akkoord met onze huisregels. Hoe reageren via Disqus? Een woordje uitleg.

Lees meer over: Elsene, Samenleving, Expo

Iets gezien in de stad? Meld het aan onze redactie

Site by wieni