Jean Kluger : vijftig jaar in de muziekindustrie

Zijn naam doet misschien niet meteen een belletje rinkelen, maar u bent ongetwijfeld al in aanraking gekomen met 's mans werk. Als componist, uitgever en producer zat Jean Kluger achter hits van onder anderen Will Tura, Marva, John Terra, The Cousins, de Chakachas en The Gibson Brothers.

Vandaag beheert Jean Kluger als onafhankelijk uitgever de repertoires van ongeveer tweehonderd artiesten. De laatste vijftig jaar produceerde hij hits in de meest uiteenlopende genres. De Vlaamse liedjes van Will Tura passen voor Kluger perfect naast de afro­funk van Black Blood, en de latin-hits van de Chakachas naast de disco van The Gibson Brothers.
Als bij toeval rolde Kluger in de muziekindustrie. "Mijn vader (Jacques Kluger, red.) was uitgever en hij 'deed' enorm veel Nederlandstalige artiesten. Bobbejaan Schoepen en La Esterella zijn bijvoorbeeld bij hem begonnen. Als buitenlandse artiesten naar Brussel kwamen, dan kwamen ze automatisch bij mijn vader terecht. Hij reisde enorm veel en bracht vanuit Amerika de eerste vinylplaten mee."

"Toen ik klein was, ging ik vaak mee met artiesten en zat ik bij hen in de studio. Na mijn legerdienst - ik was toen twintig - ben ik in de zaak van mijn vader, World Music, gestapt. Hij had enorm veel artiesten in zijn stal. Hij heeft mij toen eigenlijk gewoon laten doen. Als ik dat vandaag bekijk, dan is het nauwelijks te geloven. Hij had vertrouwen, ik ging met veel artiesten mee en voerde hun promotie. Toen ben ik begonnen met producen. In de jaren zestig heb ik The Cousins gedaan: de allereerste Belgische rock-'n-rollgroep, met het nummer 'Kili watch'. Dat was mijn eerste succes."

Neefs ging, Tura kwam
"In 1963 is mijn vader overleden en heb ik samen met mijn broer Roland (die later op zijn label RKM onder andere Telex zou uitgeven, red.) de zaak overgenomen. En de meeste artiesten zijn weggegaan (lacht). Ze hadden weinig vertrouwen in mij. Voor Bobbejaan (Schoepen, red.) was ik een gevaar, de rock-'n-rollgeneratie zat eraan te komen. Die week nog had mijn vader Louis Neefs en Will Tura getekend. Louis Neefs is vrijwel meteen vertrokken, maar met Will klikte het meteen. Ik heb dan ook snel mijn eigen firma opgericht en toen is de bal aan het rollen gegaan. Will Tura kwam met Marva aan, dus deed ik Marva. Will Tura kwam met Johan Verminnen aan, dus deed ik Johan Verminnen. In Parijs heb ik toen ook mijn vrouw ontmoet. Ik zat in Parijs en werkte voornamelijk met Franse artiesten, maar had ook artiesten hier in België zitten. Het was echt lopen tussen Parijs en Brussel."

Treinkaping
Probeer Jean Kluger zijn succesrecept maar niet te ontfutselen: dat is vergeefse moeite. "Er bestaat geen formule voor. Ik was independent, dus ik kon zelf beslissingen nemen. Het was een kwestie van feeling, van mensen te ontmoeten. Soms lukte het, soms niet (lacht). Je voelt wel of mensen 'iets' hebben."
"Soms moet het nog groeien, hebben ze nog tijd nodig. Dat is het probleem van vandaag: ze geven de mensen geen tijd meer. Alles moet direct fantastisch zijn. Wij konden mensen de kans geven om verschillende platen te maken en om te zeggen: 'Als de eerste niet lukt, dan maken we een tweede en een derde.' Vandaag is het na enkele flops meteen afgelopen."
"Ik ben actief beginnen te schrijven in de jaren 1960, omdat ik veel artiesten had, maar niet genoeg materiaal. Maar in feite was het al vroeger begonnen. Mijn vader schreef ooit een liedje dat ik niet goed vond, en hij zei me: 'Doe het dan zelf.' Samen met Willy Albimoor schreef ik dan 'Hutje op de heide' voor Bobbejaan, dat was een van mijn eerste liedjes."
"Soms is het ook puur toeval. De Afrikaanse groep Black Blood heb ik voor het eerst gezien in een club in Brussel. Ze hadden het liedje 'Marie-Thérèse', wat ik erg mooi vond en wou uitbrengen als single. Ik had een B-kantje nodig en we gebruikten daarvoor 'A.I.E.', een nummer dat ik samen met Daniel Vangarde heb geschreven. Toen ik even later weer in Parijs was, was 'A.I.E.' een hit en vroeg iedereen zich af waarom het niet op de A-kant stond."

"Een andere keer had ik het gevoel dat we met de groep Sail-Joia een hit hadden met het nummer 'Amsterdão'. Maar we hebben pech gehad. Toen het nummer uitkwam, was er in Nederland de treinkaping bij De Punt gaande, die vijftien dagen heeft geduurd. (Op 23 mei 1977 kaapten negen Zuid-Molukse jongeren een intercitytrein. Ze streden voor een eigen onafhankelijke staat op de Molukken, zoals hun beloofd was door de Nederlandse regering. Twee gijzelaars en zes gijzelnemers kwamen om, red.) Toen is beslist om die vijftien dagen lang uitsluitend klassieke muziek te draaien op de radio, waardoor 'Amsterdão' nooit is kunnen doorbreken."

Rap
Jean Kluger is altijd meegegaan met zijn tijd. "Ik ben altijd geïnteresseerd in wat nieuw is. Bijvoorbeeld vandaag: ik vind rap, de muziek uit de banlieues, interessant, maar ik zou het zelf nooit meer doen. Het is een andere wereld, maar het blijft muziek. Wij moesten dingen leren kennen en belden elkaar voortdurend op: 'Heb je dat gehoord, heb je dit gezien?' Vandaag is bijna niks meer nieuw en oorspronkelijk, het is banaal geworden. Je kunt alles horen op het internet."
"Voor mijn firma is diversiteit altijd heel belangrijk geweest. Kijk maar naar de discografie van Will Tura: hij heeft van alles gedaan. Als hij heel de tijd liedjes als 'Eenzaam zonder jou' had willen maken, dan was ik er allang mee gestopt."

Toch heeft Kluger door de jaren ontzettend veel zien veranderen. "In het begin was het nog mono: je moest alles in één keer opnemen. De stress was groot, maar op het einde van de dag had je wel een volledige lp. Vandaag heb je op het einde van de dag niets, misschien een drumlaag, met een beetje geluk."
"Het beroep is ook veel eenzamer geworden. Als er vroeger een toon moest veranderen, dan moest alles opnieuw ingespeeld worden, nu kun je dat in je eentje. Vroeger was het met een ploeg, het was vrolijk, het was lachen met de muzikanten, er waren jokes. Vandaag zit je bijna alleen voor die grote tafel. En je kunt alles doen. Maar de mensen lachen niet veel meer."

:: Will Tura staat op 9 en 10 februari in Vorst Nationaal.

Met de medewerking van de studenten van de 3de bachelor Journalistiek van de Erasmushogeschool Brussel