'This is not a murder mystery': meer Poirot dan Magritte

In de oogstrelende prestigereeks This is not a murder mystery is René Magritte meer speurneus dan surrealist. Ceci n’est pas sérieux.

Wie heeft, waarom en hoe, een moord gepleegd in een illustere omgeving die het aantal verdachten netjes overzichtelijk houdt?

Films en series die op een spelletje Cluedo lijken, zijn in trek. Denk maar aan de Knives Out-franchise met Daniel Craig of de Hercule Poirot-films van en met Kenneth Branagh.

Een bende Vlaamse fictiemakers stelt nu een prestigieuze whodunit-serie voor met de steun van een tiental Europese omroepen. Op een van de moeilijkste vraagstukken - waarmee onderscheid je je? - vonden ze een gewiekst antwoord.

In This is not a murder mystery zijn de potentiële slachtoffers en moordenaar(s) jonge versies van de grootste surrealistische kunstenaars. In de week voor een cruciale tentoonstelling, verzamelen ze op het landgoed van Lord James. Na de eerste wilde nacht wordt de jonge René Magritte wakker naast de morsdode Sheila Legge. De crime scene lijkt als twee druppels water op een van zijn nieuwe schilderijen: het ondertussen beroemde Les Amants. Het blijft niet bij één naar een surrealistisch kunstwerk gemodelleerde moord. Welke surrealist droomt niet van moord maar moordt in droombeelden? Zotte Salvador Dalí? Max Ernst? Schietgrage Lee Miller? Zenuwachtige Man Ray? Scotland Yard zoekt het uit.

Magritte is zo goed in speurwerk dat hem spottend gevraagd wordt of hij verwant is met Hercule Poirot. De ‘charming bloke from Brussels’ lijkt met zijn blauwe debardeur en blonde lokken nog meer op Kuifje. Brusselaar Pierre Gervais (Julie Zwijgt, Drift) geeft zijn visitekaartje af en brengt een moeilijke taak tot een goed einde: als hoofdrolspeler tussen de vele kleurrijke personages en theatrale gebeurtenissen het rustpunt zijn én over de vooruitgang waken.

Spannend is de whodunit helaas zelden. Speur ook niet te lang naar actiescènes, want het moordmysterie bestaat vooral uit praatscènes. Die zijn soms wat houterig door de vele varianten op ‘ik vraag me af wie van hen het gedaan heeft’ en genoeg recapitulatie om zelfs de dementieafdeling van het rusthuis te laten volgen. Ceci n’est pas sérieux.

Gelukkig valt er op andere manieren zondagavond-we-kijken-samen-naar-televisie-plezier te beleven. Van de surrealisten en hun secondanten zijn grappige figuren gemaakt. Het is leuk om de vele overduidelijke of half verstopte verwijzingen naar hun kunstwerken te spotten. De kansen die het concept visueel biedt, zijn niet verprutst. Hoop alleen niet op een surrealistische reeks want daar is het te braaf voor. Oogstrelend is This is not a murder mystery zes keer een uur lang. De aankleding, de kostuums, de make up, de kapsels, de salons en de tuinen zijn om door een ringetje te halen.

Mocht het nog mogen, vader stak een pijp op.

This is not a murder mystery, vanaf 26.10 te zien op VRT 1 en als boxset op VRT MAX.