BruxSail geeft kansarme jongeren levenslessen op de zeilboot

Sport als tool gebruiken om jongeren sterker in het leven te laten staan maakt steeds meer opgang. Sportclubs als BX Brussels en de Brussels Boxing Academy waren hier al van overtuigd, en nu plaatst ook BruxSail zich in dat rijtje. Dankzij de steun van het Fonds InBev-Baillet Latour krijgen zij de kans hun ideeën te ontwikkelen en hun integratie-instrument op de lange termijn te verankeren.

Het project van BruxSail kan niet voorgesteld worden zonder een woordje over het verleden. Oprichter Rachid Katir (44) kan niet genoeg benadrukken hoe belangrijk de bagage en ervaring van hem en zijn team zijn om dit in goede banen te leiden. Dus keren we even dertig jaar terug in de tijd.

“Ik ben zelf op school met zeilen begonnen,” vertelt Katir. “Dat heeft mij geleid naar een carrière waarin ik Belgische titels heb behaald, aan internationale competities heb deelgenomen, naar Europese- en wereldkampioenschappen ben getrokken, etc. Ik ben ook monitor geweest bij mijn club en in het buitenland, en ik heb een ploeg geleid die Belgisch kampioen is geworden. Maar vooral: ik heb het geluk gehad veel te kunnen reizen en heel wat mensen te ontmoeten. Zeilen is altijd een leidraad geweest in mijn leven en daarom heb ik BruxSail in 2003 opgericht.”

De bedoeling om de passie voor het zeilen over te brengen was toen al aanwezig, maar het was aanvankelijk vooral het technische aspect dat aan bod kwam, zoals bij de klassieke zeilclubs. Maar naarmate de jaren vorderden, groeide bij Katir het idee om er een integratie-instrument van te maken en dat mondde dit jaar uit in dit project.

“Ik heb in het verleden bij Sailing Team gewerkt, een organisatie die zeilactiviteiten organiseert voor bedrijven en de werknemers op de boot laat werken aan zaken als leiderschap, actieve communicatie, etc. Daar heb ik veel geleerd en ben ik het zeilen op een andere manier beginnen te bekijken. Als bedrijven die tool gebruiken, waarom zouden we het dan niet ontwikkelen voor kansarme jongeren? Dus ben ik met het uitwerken van een project begonnen.”

Sociaal laboratorium
“Daarmee ben ik op deuren beginnen te kloppen. Indien je iets kwalitatiefs wilt leveren, heb je daar de nodige middelen voor nodig. Zo ben ik bij het Fonds Inbev-Baillet Latour terechtgekomen, dat door de Koning Boudewijnstichting wordt beheerd. Zij hadden een oproep rond het thema ‘Buitenschoolse activiteiten centraal bij integratie’ gelanceerd en ze waren meteen geïnteresseerd. Het innoverende van het project en de background die mijn ploeg en ik hebben, speelden daarin een belangrijke rol.”

Sinds 2014 beschikt BruxSail over de nodige middelen om zijn ideeën uit te voeren. Dankzij een samenwerking met de zeilclub van Genappe kunnen ze er elke zaterdag groepen van tien jongeren onderdompelen in de wereld van het zeilen. “In totaal werken we met veertig jongeren die tussen de zeven en twaalf jaar oud zijn. Zij komen uit bestaansonzekere milieus en hebben het moeilijk op school. We werken samen met de Lakense school Magnolias. In samenspraak met de leraars worden de groepen samengesteld die deelnemen aan het project.”

“Dat we per groep van tien werken, is omdat we kwaliteit willen leveren. We willen op de lange termijn werken. Het haalt niets uit dat jongeren twee keer komen en dat we ze dan niet meer zien. Neen, we willen hen structureel begeleiden en hen helpen naar een betere toekomst. Zonder te forceren.”

Daarvoor wordt het zeilen als instrument ingezet. Een sport die toch wat kennis vereist om het goed uit te voeren, maar de stap van de theoretische lessen wordt in dit project overgeslagen. De leerlingen worden meteen in de praktijk ondergedompeld en leren al doende.

“We dompelen hen meteen onder in de wereld van het zeilen en verlaten zo het klassieke pad dat in zeilscholen wordt gevolgd. Dit kunnen we doen dankzij de sterkte van onze ploeg. Daar maken ook Faysal, Laurent, Patrice en Jessica deel van uit. Zij zijn jongeren die ik in het verleden heb begeleid en die op hoog niveau hebben gepresteerd. Dankzij die technische kennis kunnen zij de jongeren laten proberen en eventueel bijsturen. Ze hapten meteen toe toen ik hen dit voorstelde. Dat is mooi, een bewijs van hun passie en de respectvolle relatie die we hebben.”

“De situaties die we aan boord beleven, spiegelen we ook aan het dagelijkse leven. We bevorderen de menselijke ontwikkeling en plaatsen de jongeren centraal in de actie door hen instrumenten voor hun toekomst aan te reiken. We leren hen omgaan met educatieve waarden als verantwoordelijkheidszin, groepswerk en respect. De strijd met de zee, met de natuur, is ook een les in nederigheid. Dit is eveneens een sociaal laboratorium, op een boot reageer je anders dan aan land. Het is een kleine ruimte, weglopen kan niet.”

De jongeren ontdekken de maritieme wereld eveneens aan de hand van getuigenissen en verhalen. Faysal is bijvoorbeeld een geliefde verteller. Hij bestuurt een driehonderd meter lange gastanker en vaart daar de wereld meer rond. Zijn verhalen boeien de ketjes en trekken hen mee in dit project.

Horizonten verruimen
De reacties van de jongeren zijn positief en geven Katir en zijn team een extra boost. Ze zijn overtuigd van hun project en zouden het de komende jaren graag zien uitbreiden. “Na dertig jaar in het zeilen ken ik het wereldje wel, en ik kan stellen dat wat wij aanbieden innoverend is. Wij kunnen terugvallen op een uitgebreide bagage dankzij onze verledens als topsporters, we hebben heel wat ervaring, maar vooral: we zijn gepassioneerd. Anders steek je hier niet al die tijd en moeite in. Ik ben zeer positief over de toekomst van dit project.”

“Elke keer houden we een debriefing en daaruit blijkt steeds dat de jongeren zeer positief zijn. Ik herinner me een weekend dat er veel wind was en de regen met bakken uit de lucht viel. Maar dat deerde hen niet, ze wilden allemaal het water op. Dat is voor mij een bewijs dat we op de goede weg zijn.”

In augustus organiseert BruxSail twee weken lang een zeilkamp waarbij veertien Brusselse jeugdhuizen betrokken zullen worden. Op het einde van het jaar zal een bilan opgemaakt worden, zal er geanalyseerd worden en zal Katir 2015 voorbereiden.

“Op termijn willen we uiteraard onze horizonten verruimen en groeien. We zouden graag onze eigen infrastructuur hebben en ook buiten Brussel actief zijn. Maar eerst moet je je bewijzen en dat zijn we nu aan het doen. De democratisering van de zeilsport is nog niet echt doorgedrongen in België, dus ook daarin willen we een rol spelen. Maar we willen toch vooral de jongeren laten genieten van onze ervaring, van het geluk dat ik en mijn team hebben gehad. Ik wil alles wat ik heb meegemaakt delen met die jongeren en ze een tool geven in het leven, zodat ze de juiste keuzes maken.”