Het kleine geluk van lezersbrieven

Het gebeurt weleens dat iemand reageert op een van mijn stukjes. Als het tegenvalt in de vorm van een tweet, om me te wijzen op een feitelijke, of - erger nog - een taalkundige fout. Maar vergissen is menselijk en het is goed dat je lezers je daar af en toe op wijzen. Zo blijf je scherp.

Toch word ik vrolijker van reacties die extra informatie bieden over het behandelde onderwerp, zoals oude foto’s of een ingescand krantenartikel, of van ideeën voor een nieuw stukje over Brusselse sportgeschiedenis.

De historische sensatie is het grootst wanneer ik in mijn postvak op de redactie een enveloppe aantref met daarin een handgeschreven brief met een persoonlijke getuigenis over een Brussels sportevenement uit het verleden.

Zo kreeg ik goed twee jaar geleden, nadat ik een stukje had geschreven over Philippe Thys, de drievoudige winnaar van de Tour de France (twee keer voor de Eerste Wereldoorlog, één keer erna), een prachtexemplaar in de bus. Een 93-jarige vrouw uit Anderlecht schreef dat ze Thys meermaals had ontmoet in haar jonge jaren, toen ze werkte op een school voor buitengewoon onderwijs. Iedere dag pikte een bus van de gemeente de kinderen bij hun thuis op, met haar als begeleider. Op een mooie dag in 1939 kreeg de bus motorpech. Geen nood echter, want daar kwam een andere, veel mooiere autocar aanzetten, met een zekere Philippe Thys aan het stuur. Later die dag zei de directeur van de school aan de vrouw: “Weet je wel dat je vanochtend naast een beroemdheid hebt gezeten?” Voortaan was het iedere ochtend hopen dat de motor van de bus opnieuw zou beginnen te sputteren.

Op die eerste brief volgde een hele correspondentie. Ondanks ons leeftijdsverschil bleken mijn pennenvriendin en ik veel met elkaar gemeen te hebben, zoals een voorliefde voor de beeldhouwkunst van Constantin Meunier, uitjes naar de Elzas en het geven van punten op de architectuur van Brusselse huizen tijdens anonieme zwerftochten door de stad.

Heel bijzonder vond ik hoe zij enkele grote momenten uit de wereldgeschiedenis persoonlijk had meegemaakt: zo zag ze vanuit haar kamertje hoe het Justitiepaleis in brand stond op het einde van de Tweede Wereldoorlog. Mijn pennenvriendin vertelde ook hoe enkele van haar nonkels eertijds België hadden verlaten om op zoek te gaan naar een beter leven in het verre buitenland; eentje sneuvelde in de Tweede Boerenoorlog in Zuid-Afrika, een andere was getuige van de Grote Brand in San Francisco in 1906.

Wat me het meest bijblijft is de manier waarop de vrouw me troost bood op een moment dat ik die kon gebruiken. Eerst in de vorm van een postkaart met het beeldhouwwerk Russische bedelares 2 van de Duitse expressionist Ernst Barlach (zie foto, red.). Daarna door enkele levenslessen die impliciet in haar brieven waren geslopen.

Haar laatste brief, waarin ze de grillen uiteenzette die het leven voor haar in petto had gehad, eindigde met de boodschap: “Zo zie je maar: het leven kent vele wendingen; ze zijn vaak vervelend, maar altijd verrijkend.”

Dat is de laatste zin die ik van haar las; ik zal ze nooit vergeten.

Ook vorige week trof ik een mooie brief in mijn postvak aan. Een 87-jarige man haalde herinneringen op aan de sportieve evenementen in het Schaarbeekse Sportpaleis, dat bijna vijftig jaar geleden tegen de vlakte ging. “Hetgeen ik spijtig vind, is dat er van mijn generatie bijna niemand meer is met wie ik deze herinneringen nog eens kan ophalen. Enfin het zij zo, dat is het leven,” eindigde de brief.

Of er bijna niemand meer is in Brussel die zich dergelijke sportieve momenten herinnert, durf ik te betwijfelen - de reacties die onze krant zo af en toe bereiken, bewijzen het tegendeel. Maar misschien is het voor deze generatie, die het internet niet in de vingers heeft, gewoon moeilijker om met gelijkgestemde zielen in contact te treden?

Welaan dan, laat deze krant hier een rol in spelen. Wilt u graag met geestesgenoten herinneringen ophalen aan de grote sportevenementen die eertijds in Brussel werden georganiseerd? Stuur dan een brief naar Brussel Deze Week t.a.v. Ken Lambeets, Flageyplein 18, 1050 Elsene.

Bij voldoende respons organiseer ik een ontmoeting met taart en koffie.