De ziel van textiel op papier

Karolien Merchiers
© Brussel Deze Week
15/10/2004
het bekende huis Sadraee aan de Waterlolaan heeft zijn antieke tapijten en textielstukken even van de muren gehaald om plaats te maken voor een tentoonstelling van de Brusselse textieldesigner Isabelle de Borchgrave. Zij ontwierp een reeks kaftans, geïnspireerd op de motieven uit de collectie van Sadraee. Niet op textiel, maar als optische illusie op papier. Op die manier wil ze een nieuwe kijk creëren op de versiertradities van het negentiende-eeuwse Centraal-Azië.
Een zestal jaar geleden vestigde Saeed Sadraee zich als expert in oude en zeldzame tapijten en textiel in het prachtige Hotel de Kerchove aan de Waterloolaan. De Iraniër is zo gepassioneerd door zijn collectie, dat hij naar eigen zeggen 'alleen maar verkoopt om te overleven.'
Sadraee krijgt niet alleen andere verzamelaars over de vloer, maar ook heel wat decorateurs die niet noodzakelijk iets komen kopen, maar die op zoek zijn naar inspiratie. Zo belandde ook Isabelle de Borchgrave op een dag in de ateliers waar Sadraee zijn antieke tapijten laat restaureren. De Brusselse kunstenares, die in de jaren zeventig grafische kunsten studeerde aan de Academie voor Schone Kunsten, evolueerde in de loop der jaren van de modebranche naar de interieurdecoratie. Haar haute-coutureatelier La Tour de Bébelle spitst zich dan ook steeds meer toe op het ontwerpen van interieurstoffen, huishoudtextiel, tegelmotieven en muurschilderingen. De liefde voor stoffen en hun motieven stroomt haar als bloed door de aderen, en de Borchgrave werd dan ook terstond verliefd toen ze Sadraees oude tapijten en geborduurde doeken zag. "Ik ben gek op oude stoffen en motieven, zelfs al zitten er gaten in of zien ze er versleten uit," zegt ze. "Ik vind dat ze heel wat geschiedenis met zich meedragen. Als ik ze aanraak, dan kan ik me de vrouwen inbeelden die er meer dan een eeuw geleden aan hebben gewerkt, en de verhalen die ze elkaar tijdens het werk vertelden. Ondanks hun ouderdom vind ik die doeken heel levendig. Ik begon dan ook meteen te broeden op een idee om de geschiedenis van Centraal-Azië te vertellen, in samenwerking met Saeed."
Dat idee groeide uiteindelijk uit tot het schilderen van een reeks kaftans, ceremoniële gewaden uit Centraal-Azië, op papier. Het idee is niet volkomen nieuw, want momenteel loopt in de Antwerpse ModeNatie de tentoonstelling Papier à la mode: an illusion of fashion, met een onder meer een zestigtal gewaden in papier die drie eeuwen van de modegeschiedenis weergeven. Maar het plan om kaftans te beschilderen als geweven of geborduurd textiel, is op zijn minst origineel te noemen.
In totaal heeft de Borchgrave elf verschillende kaftans ontworpen. Ze baseerde zich daarvoor op enkele stukken uit de collectie van Sadraee, en ze pikte er details uit om ze te verwerken tot een nieuw geheel.

1, 2, 3, 4, kaftan van...
De kaftans zijn uiteraard niet gemaakt om gedragen te worden, maar om als kunstwerk opgehangen te worden. "Doordat ze van papier zijn, dienen ze tot niets. En daardoor tegelijk tot alles. Het prachtige van zinloze objecten is dat ze de mensen doen dromen," vindt de Borchgrave.
De kaftans zijn tot in de puntjes afgewerkt, tot de achterzijde en de binnenkant toe. Hoewel ze allemaal op hetzelfde goedkope papier zijn geschilderd, lijken sommige kaftans net bedrukte zijde, andere geborduurd katoen en nog andere geweven wol. "Maar de rijkdom van stoffen schuilt niet in hun omvang of hun goede staat," zegt Saeed Sadraee. "Het ligt veel dieper. Door het textiel kun je de ziel van de persoon zien die eraan gewerkt heeft. Isabelle heeft dat meteen begrepen. Daarom vind ik het helemaal niet erg om mijn oude verzamelstukken van de muren te halen om haar werk op te hangen."
Van elke kaftan heeft de Borchgrave twaalf exemplaren gemaakt: twee proefdrukken en tien genummerde exemplaren. Op die manier wordt vermeden dat als een stuk verkocht wordt, het niet meer tentoongesteld kan worden. En de kunstenares kan er nog een aardige duit mee opstrijken, want elk stuk is te koop voor vijfduizend euro.
Ook als u niet meteen van plan bent om zo'n bedrag te spenderen aan een 'ondraagbaar' kledingstuk, dan bent u natuurlijk welkom in huize Sadraee om de tentoonstelling even te bezoeken. En als u wilt, krijgt u een mooie catalogus mee naar huis met afbeeldingen van alle kaftans, de stoffen waarop ze geïnspireerd zijn en een korte geschiedenis van de oosterse textieltraditie langs de Zijderoute.

De collectie van Saeed Sadraee herontdekt door Isabelle de Borchgrave, nog tot en met 5 november in Maison Sadraee, Waterloolaan 26, 1000 Brussel. Open van 10 tot 18 uur. Info: 02-502.24.77

Fijn dat je wil reageren. Wie reageert, gaat akkoord met onze huisregels. Hoe reageren via Disqus? Een woordje uitleg.

Lees meer over: Cultuurnieuws

Iets gezien in de stad? Meld het aan onze redactie

Site by wieni