Claudine Nougaret treedt met 'Journal de France' op de voorgrond

Met Journal de France treedt Claudine Nougaret, de vrouw en medewerkster van de onvolprezen Franse fotograaf en documentairemaker Raymond Depardon, op de voorgrond. De documentaire zet het werk en niet de mens centraal, maar is bovenal een liefdesverhaal.

Raymond Depardon, een van de grote fotografen en reporters van zijn tijd, zal ook herinnerd worden om uitmuntende documentaires als La vie moderne, Délits flagrants, Paris, 10e chambre en Profils paysans.

In Journal de France zien we hem met zijn kampeerwagen dwars door Frankrijk reizen om zijn land te fotograferen. "Dat heeft hij lang uitgesteld. Hij moest eerst oud worden," glimlacht zijn vrouw.

Als Depardon het oog is dan is Claudine Nougaret het oor. Ze verdiende haar sporen als geluidsingenieur maar was de voorbije jaren ook onmisbaar als producent. Voor Journal de France dook ze de kelder in en snuffelde in de archieven van Depardon.

De grote reporter fotografeerde de tanks die de Praagse lente in de kiem smoorden, huurlingen in Biafra, aan hun lot overgelaten zwakzinnigen in San Clemente. Met de schatten die ze in de kelder vond, maakte Nougaret een soort van chronologisch overzicht.

"Om de haverklap vraagt men hem om een documentaire over hem te mogen draaien maar dat wimpelt hij telkens af. Kunnen we ons verhaal niet beter zelf vertellen? Niemand is beter geplaatst, als je het mij vraagt. Bovendien, als we een ander hadden laten doen was er voor mij geen plaats geweest. We werken al 25 jaar samen."

Beeld en muziek
Depardon was er niet bij in Cannes, waar de film werd voorgesteld in het Un Certain Regard-luik. Hem verontschuldigen is een gewoonte geworden. "Dat heb je met fotografen. Of toch met hem. Het is precies zoals ik in de voice-over van de film zeg: ik weet nooit waar hij is." Depardon moest verstek laten gaan omdat hij ontboden was op het Élysée, om het staatsieportret te maken van François Hollande.

Nougaret heeft ermee leren leven dat haar man verdwijnt. Zoals ze ermee heeft leren leven dat elke reis, elke wandeling veel langer duurt dan voorzien. "Nou ja, ik vind het eigenlijk nog altijd vreselijk als hij weer eens iets gezien heeft en de tijd neemt voor een foto. Het gebeurt zo vaak." Met klem ontkent ze het vleugje nostalgie in Journal de France. "Het Frankrijk dat hij daar vastlegt is helemaal geen Frankrijk dat aan het verdwijnen is. Wat je ziet is het Frankrijk zoals het nu is."

Door er muziek op te kleven krijgen de beelden wel een heel andere lading. "Ik ben voluit gegaan. Heb je Patti Smith herkend? Alexandre Desplat schonk ons de muziek die hij voor The tree of life gecomponeerd had maar die Terrence Malick uiteindelijk niet gebruikte."

Geluid is de specialiteit van Nougaret. "Ik heb ermee leren leven dat er zelden of nooit aandacht voor is. Als er over het geluid gesproken wordt, is er meestal iets mis mee."

De oren en ogen van Nougaret en Depardon zijn al op het volgende project gericht. Dat zal wiskundigen aan het woord laten en heet Au bonheurs des maths. Depardon heeft een fijne traditie in eenvoudige maar prima titels voor zijn documentaires, merk ik op. "Het verzinnen van titels is een taak die ik op mij neem. Ik heb ze bijna allemaal bedacht," glimlacht Nougaret.

zalen: Galeries