Tom Cohen: 'Grenzen tussen culturen zijn artificieel'

De Israëlische dirigent Tom Cohen zet voet aan wal in Brussel met The MED Orchestra, dat westerse klassieke muziek mixt met traditionele Arabische klanken. In het PSK reist het orkest door de joods-Arabische tradities uit het Middellandse Zeegebied, met als speciale de Marokkaanse spirituele leider Rabbi Haim Louk.

Tom Cohen staat erom bekend muzikale grenzen te verleggen. Naast dirigent en muzikale directeur van The New Andalusian Orchestra Ashkelon (Israël) en het Orchestre Andalu de Montréal (Canada) is hij artistiek directeur van het Gibraltar World Music Festival.

De 29-jarige Cohen is een talentvolle mandolinespeler en een gedreven spreker: "Ik kijk heel erg uit naar dit concert, vooral omdat Rabbi Haim Louk zowel Arabier als jood is. Hij is even Israëlisch als Marokkaans. Hij is gegeerd in rechtse kringen in Israël én speelt jaarlijks voor de Marokkaanse koning en op het Sacred Music Festival in Fez."

Thuishoren in zowel joodse als Arabische kringen is volledig normaal voor Cohen. "Ik ben ermee opgegroeid, maar die werkelijkheid wordt verborgen in een wereld die slachtoffer is van politieke brainwashing. Nochtans zijn we allemaal gelijk. De grenzen zijn artificieel, we komen allemaal uit dezelfde regio. Dat geldt ook voor België. Ik versta het (communautaire) conflict niet. Waarom zouden mensen die het zo goed hebben, problemen creëren?"

Vervlechting
Het repertoire dat The MED Orchestra in het PSK zal brengen, is opgebouwd rond Hebreeuwse en Arabische liturgische verzen gezongen door de tachtigjarige Rabbi Haim Louk.

"Hij is echt een levende legende," gaat Cohen verder. "Door vlot te zijn in zowel Arabisch als Hebreeuws is hij de grootste boodschapper van het moment. Een ware ambassadeur van het oude gedichtensysteem matrouz, uitgevonden door joodse dichters tijdens de gouden jaren, toen moslims en joden nog samenleefden. Matrouz betekent vervlechting: Arabische liederen die in het Hebreeuws gebracht worden met behoud van de typische Arabische melodie en toonaard. En dat slaat aan, zowel bij joodse als moslimgemeenschappen."

The MED Orchestra is opgericht met de steun van Paul Dahan, directeur van het Centrum voor Joods-Marokkaanse Cultuur, en mixt westerse klassieke muziek met traditionele Arabische klanken. "Om westerse klassiek te kunnen appreciëren, moet je een zekere voorkennis hebben. Bij oosterse klassiek is dat niet het geval. Luister en de muziek penetreert je hart. Ik combineer die oosterse spontaniteit met de rijkdom en complexiteit van westerse klassiek. Het orkest is typisch Brussels, met muzikanten uit de hele wereld. Een Marokkaanse percussionist, een Tunesische neyspeler, een Zweedse celliste, een Japanse violiste, Vlamingen, Walen... Het is nog geen groot orkest, wat aan de muzikanten de vrijheid geeft er een persoonlijke kleur aan te geven."

Tom Cohen heeft na vele jaren reizen doorheen de wereld uiteindelijk van Brussel zijn thuis gemaakt. "Ik voelde me hier meteen thuis. De atmosfeer, de energie, de mensen, er heerst een echte openheid. Niemand is hier vreemd, iedereen is welkom. Dit is de enige stad waarin ik op straat kan rondlopen en het gevoel heb dat de straat ook de mijne is. Veel mensen delen dit gevoel."

The MED Orchestra
wanneer: 1 november 2012 om 20.00 uur
tickets: €18
-----------