Ojos de Brujo: Hocus Pocus JipJop

Flamenco is teruggekeerd naar het laboratorium van Ojos de Brujo. Daar mixt de groep Flamenco en Rumba met percussie, hiphop, funk, beatbox en scratching, en dat alles smaakvol afgewerkt met palmas en jaleos. Op hun nieuwe album 'Techari' voegt het Catalaanse collectief daar nog wat hindu, latinjazz en drum-'n-bass aan toe. Barcelona's krachtigste liveband komt op 4 juni Techari voorstellen in de Ancienne Belgique. Agenda sprak met zangeres Marina La Canillas, een ware wervelwind op het podium, en met percussionist en human beatbox Maxwell Wright.

Jullie gebruiken de term jipjop flamenkillo om jullie muziek te omschrijven...
Marina La Canillas: Jipjop flamenkillo is eigenlijk niet meer dan een etiket dat onze muziek overkoepelt. Het is een uitdrukking die in een van onze songs ('Tiempo de Soleá', bt) voorkomt, een lied waarin ik rap. De term dient vooral om onze muziek uit te leggen aan dat deel van het Spaanse publiek dat onze muziek wat raar vindt.
Maxwell Wright: Onze muziek is het resultaat van wat elke muzikant in de groep brengt. Dat gaat veel verder dan hiphop met flamenco mengen. We hebben allemaal verschillende muzikale achtergronden. Wat ons samenbrengt, is onze gemeenschappelijke liefde voor flamenco.

Is jullie muziek dan nog wel flamenco met al die verschillende invloeden?
La Canillas: Flamenco zelf heeft invloeden uit verschillende culturen: de Castilliaanse, de Arabische, de zigeuners... Het komen en gaan van verschillende culturen heeft de flamenco een enorme rijkdom bezorgd, zowel qua ritme als qua melodie. Ojos de Brujo maakt geen pure flamenco, er zijn voldoende groepen die dat zeer goed doen. Maar flamenco zit in ons bloed. Vanuit onze liefde voor flamenco gaan we op zoek naar connecties met de andere muziekstijlen waarvan we houden.
Wright: We trachten flamenco naar een nieuw publiek buiten Spanje te brengen. Door flamenco te mixen met de muziek waarmee we opgegroeid zijn, wordt de muziek aantrekkelijker voor anderen, bijvoorbeeld jongeren die naar hiphop luisteren.
Na het horen van Ojos de Brujo zullen ze zich misschien meer openstellen voor flamenco en willen weten wie Camarón (een van de grootste flamencozangers, bt) was en wie de andere grootheden van de flamencomuziek zijn.

Barcelona is een kweekvijver van música mestiza. Vanwaar komt die wisselwerking tussen muziekstijlen?
Wright: Eeuwen geleden werd Barcelona gesticht door de Romeinen. Sinds het prille begin is er veel immigratie uit Afrika, uit het Middellandse Zeegebied en nu uit Latijns-Amerika. Al die mensen hebben hun muziek meegebracht; er is altijd veel fusie geweest tussen al die verschillende muzieksoorten.
De nieuwe plaat heet Techarí, wat betekent dat?
Wright: Het woord betekent 'vrij' in Caló, een zigeunertaal. Het is een intentieverklaring. Sinds het begin van Ojos de Brujo proberen we vrij te zijn in al wat we doen, los van belemmeringen die platenlabels opleggen en los van de commercie in de hedendaagse muziekindustrie. We zijn een collectief zonder hiërarchie, alle beslissingen worden bij meerderheid van stemmen genomen. Dat maakt de muziek rijker want de ideeën komen uit ontelbaar verschillende hoeken. We brengen het album uit op ons nieuw label Diquela Records. 'Diquela' betekent 'kijk uit' in Caló. Het is de tweede keer dat we zelf een album uitbrengen. De vorige plaat, Barí, is verschenen bij ons vorig platenlabel La Fábrica de Colores (de kleurenfabriek, bt), maar dat platenlabel is dood. (In koor) We werkten niet graag in een fabriek. De arbeiders hebben zich gerevolteerd, nu zijn ze allemaal vrij. (Beiden lachen uitbundig)
La Canillas: Het probleem was dat we op de duur niet meer wisten waarvoor La Fábrica de Colores stond. Alles wat we deden, viel onder die naam: marketing, productie en grafische design. We zijn tot de conclusie gekomen dat we niet alles in dezelfde zak konden steken, dat we meer structuur moesten brengen in ons werk. Onze platenfirma heet voortaan dus Diquela Records, het management is apart en we hebben een artistieke afdeling met grafische vormgeving, graffiti, schilderwerk en zoveel meer. Maar we doen nog altijd alles zelf!

Waarin verschilt deze plaat ten opzichte van de vorige?
La Canillas: We zijn rijper geworden, wat qua inhoud te horen is. We blijven deuren openen en hebben met heel wat mensen samengewerkt met één doel voor ogen: verder experimenteren rond flamenco. De Senegalezen Daara J, de Cubaanse pianist Roberto Carcasses, Nitin Sawhney, de flamencomeester Pepe Habichuela, Prithpal Rajput van Asian Dub Foundation... Dat zijn allemaal nieuwe invloeden die op het album te horen zijn.
Wright: We zijn drie jaar lang in de hele wereld op tournee geweest met Barí, het vorige album. Tijdens die tournees hebben we heel wat ideeën opgedaan, die tijd nodig hadden om te groeien, te evolueren. We hadden materiaal mee om in de hotels demo's op te nemen. Beetje bij beetje is Techarí tot stand gekomen.

Het enthousiasme van Ojos de Brujo gaat verder dan de muziek. Jullie hebben een boekje van 60 pagina's gemaakt voor Techarí...
La Canillas: We willen dat mensen die van grafische design, comics, graffiti, enzovoort houden waar voor hun geld krijgen. Elk lied is geïllustreerd door een bevriende kunstenaar van waar ook ter wereld. Ze hebben verschillende technieken gebruikt: manga, graffiti, collage, verf op papier, olie, comic... In het boekje zie je de illustraties bij de songs en als je de cd opzet, illustreert de muziek de tekeningen.
Wright: Er zit ook een cd-rom bij met foto's van de opnames, drie nieuwe videoclips, een documentaire over onze reis in Cuba en de teksten van de songs in vijftien talen.

Ojos de Brujo is een geëngageerde groep. Jullie maatschappijkritiek is hard.
Wright: We willen geen pamflettisten zijn en we zijn geen politieke partij, maar we maken ons zorgen over wat we rondom ons zien gebeuren.
La Canillas: We brengen de boodschap die in de straten leeft. Het enige dat voor mij belangrijk is, zowel in de muziek als in de boodschap, is eerlijk zijn. Oprechtheid wil zeggen dat we alles zeggen. We kunnen niet bepaalde zaken zeggen en andere verzwijgen. We bekritiseren de maatschappij waarin we leven, de westerse samenleving die ons een bepaalde levensstijl oplegt, een levensstijl die onze planeet naar de knoppen helpt.

In 2005 is jullie eerste dvd uitgekomen.
Wright: Onze tournee van 2003-2004 is er op gebrand. Op verschillende plaatsen zijn onze concerten opgenomen, een compilatie daarvan staat op de dvd. Er zit ook een documentaire bij over de groep op tournee, de videoclips van Barí met een making-of en een documentaire over het ONG Crew, een geëngageerd kustenarencollectief dat zeer actief is in de straten van Barcelona. Het is een mooie herinnering voor ons en een kans voor de kijker om wat meer te weten te komen over Ojos de Brujo.

:: Ojos de Brujo. Ancienne Belgique, Anspachlaan 110, 1000 Brussel - 02-548.24.24 - info@abconcerts.be
datum: 4 juni 2006 om 20.00 uur
tickets: 22 / 25 euro