Johan Heldenbergh over 'Giovanni': de tragedie van een wielrenner

We kunnen al verklappen dat Johan Heldenbergh samen met Compagnie Cecilia en Circus Ronaldo werkt aan een voorstelling over James Ensor, maar daarover later meer. Eerst gaan kijken naar Giovanni, Heldenberghs tragikomedie in verzen over wielrennen, mannen en het lot.

"Ik ben altijd een beetje bang geweest dat ik bepaalde patronen van mijn ouders zou overnemen," vertelt Heldenbergh over het ontstaan van Giovanni, een tekst die hij zelf heeft geschreven en geregisseerd. "Omdat ik voelde dat sommige dingen waar ik als kind tegen vocht ook in mijzelf zitten. 'Dat gaat niet gebeuren, dat gaat mij niet overkomen,' denk je dan. Maar ondertussen voel je dat het bijna onontkoombaar is. Dat er zich een soort Grieks drama voltrekt, dat het lot toch ergens boven je hangt. Over dat lot wilde ik iets schrijven, en wel op een klassieke manier: een stuk met eenheid van tijd, plaats en ruimte, en in verzen op rijm. Ik koos ook voor die vorm omdat ik op dat moment in mijn leven niet heel goed wist wat ik precies wilde vertellen en hoopte dat de zoektocht naar het juiste rijmwoord mij wat inhoud zou geven. Dat is zo gebleken.

Het stuk is geschreven in amfibrachen - een versvoet met de klemtonen kort-lang-kort. Toch ongebruikelijk.
Johan Heldenbergh: Ik wou eerst alexandrijnen gebruiken om het nog klassieker te maken, maar toen ontdekte ik dat ons Verkavelingsvlaams veel beter klinkt in amfibrachen. Ik heb in Ten oorlog van Tom Lanoye nog in vijfvoetige jamben gespeeld en ik moet zeggen dat ik goed met versvormen overweg kan. Je moet metrum en rijm tegelijk horen en niet horen. Van het vers genieten en het respecteren, maar het ook natuurlijk laten klinken.

Komen we vervolgens bij de inhoud.
Heldenbergh: Ik wilde iets maken over Jempi Monseré, een voorbeeld van hoe bepalend het lot soms kan zijn in een familie. Jempi was de jongste wereldkampioen wielrennen op de weg ooit. Volgens velen het grootste talent dat we in België gehad hebben. In 1971 is hij op 21-jarige leeftijd met zijn wereldkampioentrui tegen een geparkeerde auto gebotst en gestorven. Zes jaar later is zijn zoontje, ook met het truitje van wereldkampioen aan, op een mooie zomerdag tegen een auto gevlamd, en hij was ook dood.

De personages die het daarover hebben zijn drie vrouwen.
Heldenbergh: Ik wou eens iets maken met vrouwen. We hadden met Compagnie Cecilia al De Pijnders gemaakt met allemaal gasten, en daarna Vorst-Forest met twee mannen en één meisje dat we in een zak staken. In de late uren na een voorstelling had iemand daarom eens tegen mij gezegd dat we toch zo vrouwonvriendelijk waren. Terwijl we de mooiste vrouwenrol hadden geschreven van de laatste jaren - Elise in The broken circle breakdown - en De Pijnders alleen maar over vrouwen ging, maar soit. Mijn volgend stuk zou dus alleen maar met vrouwen zijn, maar wel over de mannenwereld gaan. Want in de wielrennerij zitten de vrouwen thuis te mijmeren over de sport van hun mannen die niet thuis zijn. Er is ook een hele monoloog over het verschil tussen mannen en vrouwen. Al blijft het toch in de eerste plaats een onderhoudend stuk.

Zijn er wielergrootheden komen kijken?
Heldenbergh: Freddy Maertens is komen kijken, hoewel hij in eerste instantie niets met het stuk te maken wilde hebben, net zoals de weduwe Monseré. Maertens was de peter van de kleine Giovanni. Hij was erg gelukkig met het stuk.

Giovanni
wanneer: 6 > 9/11, 20.30, 10/11, 15.00
tickets: €13/17
taal: NL
--------------