P.A.R.T.S., New works #1: Alweer geslaagd, met onderscheiding

Om de twee jaar studeert een nieuwe generatie dansers en choreografen af aan de Brusselse dansopleiding P.A.R.T.S. Dat wil zeggen dat we inmiddels al aan lichting nummer 9 zitten. De stroom nieuw talent is dus niet te stuiten en ook bijna niet te volgen, maar af en toe gaan we toch nog eens kijken hoe het de eigenzinnige zendelingen van Anne Teresa De Keersmaeker vergaat. Zeer goed, is het antwoord, als we dat mogen zeggen op basis van de drie overtuigende afstudeerwerken die we gingen bekijken tijdens één aflevering uit de Brusselse etappe van de P.A.R.T.S. Graduation Tour 2012. Die verveelde geen enkel moment.

In de performance 111-1 stapte het viertal Radouan Mriziga, Youness Khoukhou, José Paulo dos Santos en Mohamed Toukabri de planken op. De vier streetwise knapen op gympen ontrolden op een subtiele, maar trefzekere manier de sociale aspecten van lichamelijkheid en beweging (gedragingen, gelaatsuitdrukkingen, looks, poses, begroetingen) tot een perpetuum mobile van mathematische en minder mathematische figuren op de dansvloer. Hun groepsdynamiek werd opgevoerd tot een niveau van complexiteit dat de aandacht tientallen minuten lang vasthield, en af en toe uitwaaierde in terugkerende unisono frases, of juist doodliep in bevreemdende opstellingen in de ruimte. Zo'n oneindige fuga uitgevoerd met metronomische precisie, is niet ontzettend nieuw, maar het viertal maakte er een soort streetdance van met een houding die van hedendaagse dans haast een vanzelfsprekend medium maakte.

Minstens even cool was daarna Natural order is a special case van het duo Védís Kjartansdóttir en Louis Combeaud. Zij gingen aan de slag met composities van Philip Glass, Peter Tsjaikovski en Jean-Philippe Rameau, en ze vroegen zich af hoe ze die stukken die iedereen kent, nog voor persoonlijke doeleinden konden gebruiken. Om te beginnen herleidden ze de muziekstukken tot hun ritmische essentie met een naïef gezongen 'pampampampam', waar ze vervolgens hun bewegingen op entten. Als dan de echte muziekband begon, kreeg het geavanceerde molenwieken, heupwiegen en jumpen extatische proporties, die resulteerden in een trip waar ik graag aan had meegedaan. Ook de wisselwerking tussen de twee dansers, die tegenover elkaar stonden als in een gestileerde pingpongwedstrijd, of naast elkaar als in een pulserende gymsessie, bewees dat je die klassieke stukken inderdaad helemaal opnieuw kunt interpreteren. Als je maar op een goede dansschool hebt gezeten.

Het derde stuk van de avond, Now and then, here and there van o.a. Polina Akhmetzyanova, Néstor García Díaz, Siet Raeymaekers en Cyriaque Villemaux, was dan weer helemaal anders van opzet. Ook hier werden, zoals in 111-1, herkenbare acties uit hun context gehaald, gedemonteerd en in een andere sequenties weer in elkaar geschoven, maar op een iets concretere manier. Waar de anderen het bij lichaam, muziek en ruimte hielden, maakte deze groep gebruik van elementaire rekwisieten (stoelen, tafel, fles wijn, fototoestel) om in eerste instantie een toeristisch tafereel op een zomers terras te suggereren. Dat korte tafereel stopten ze vervolgens in een licht muterende loop, waarin dezelfde acties en bewegingen telkens in een lichtjes gewijzigde context werden geplaatst, en lichtjes veranderende verhoudingen aangingen. Zo evolueerde de beginscène in de loop van de voorstelling haast ongemerkt, met dezelfde vertolkers en met gebruik van dezelfde elementen, naar een scène van een forensisch onderzoek uit een misdaadserie op televisie. Een leuk en vernuftig spelletje, dat misschien een nog net iets betere uitwerking had verdiend.

Misschien nog één suggestie ter vervolmaking van de dansopleiding: die zou het organiseren van flashmobs als een verplicht onderdeel van het curriculum moeten invoeren. Het zou een mooie traditie zijn als de studenten van P.A.R.T.S. in juni plots met hun afstudeerwerken zouden opduiken op stadspleinen en in stationshallen. Dan kan iedereen ervan meegenieten.