BDW Opinie: Vuilhoop van de maatschappij

Traditiegetrouw is er in de kerstperiode veel aandacht voor organisaties die zich inzetten voor armen of thuislozen. Het zal wel met een vorm van collectief schuldgevoel te maken hebben. "Wij vreten ons vol en hebben een onverzadigbare koopwoede, en die sukkelaars hebben niets" - zoiets. En met het kerstverhaal, dat tenslotte nog altijd gaat over mensen voor wie er geen plaats was in de herberg. Is het slechts een indruk dat de interesse dit jaar nog groter is dan anders? Armoede lijkt de voorbije twaalf maanden voor heel wat mensen een stap dichterbij te zijn gekomen.

Michèle Moreaux van de vzw Het Snijboontje in Molenbeek vertelde onlangs dat haar organisatie voor het eerst in haar geschiedenis voedselpakketten had uitgedeeld aan loontrekkenden. Monica Nève van het onthaalcentrum Nativitas in de Marollen krijgt nu ook mensen over de vloer die door de bankencrisis volledig geruïneerd zijn en incognito langskomen. Het is inderdaad dichtbij gekomen: hoeveel spaarders bij Fortis en Dexia zaten dit najaar bang af te wachten wat er nog allemaal zou gebeuren?

Onlangs stelde professor Jan Vranken van de Universiteit Antwerpen de editie 2008 voor van zijn Jaarboek armoede en sociale uitsluiting. Armen zijn niet rechtstreeks getroffen door de kredietcrisis omdat ze nu eenmaal geen aandelen kunnen kopen. Maar wel onrechtstreeks, omdat ze door de economische recessie als gevolg van de kredietcrisis de eersten zijn die hun dankzij integratieprogramma's en werkgelegenheidstrajecten gevonden werk, weer kwijtraken.

Vranken zei in Knack: "Vreselijk is dat. Mensen die net aan de armoede aan het ontsnappen zijn, worden in één beweging weer op de vuilhoop van de maatschappij gegooid." En de overheid betoont te weinig interesse volgens hem. Want eerst was er het communautaire dat alles beheerste, daarna de kredietcrisis, nu de algemene economische toestand.

Vranken pleitte voor een soort van marshallplan tegen de armoede: een geïntegreerd programma waarbij alle domeinen zoals sociale zekerheid en sociale uitkeringen worden aangepakt, uitgewerkt door federale en regionale overheden. En er moet een groot bedrag worden gereserveerd om op de korte termijn de financiële en materiële problemen op te lossen van mensen die in armoede leven. Toen Vranken dat allemaal zei, wist hij nog niets van het laatste regeringsdebacle.
Aan zo'n marshallplan zijn we helaas nog lang niet toe.